با توجه مشکلات عدیدهی معلولان وخانوادههای آنان، اصلاحات قوانین حمایت از معلولان امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
معلولان صرف نظر از علت، کیفیت، و حدّت نقص و ناتوانی جسمیشان، دارای همان حقوقی هستند که سایر هموطنان از آنها برخوردارند. حق برخورداری از یک زندگی دلپذیر و حتی المقدور عادی، در راس این حقوق قراردارد، اما از آنجایی که برخی از آنها برای انجام امور شخصی خود نیز نیازمند یاری دیگرانند، هزینههای زندگی این افراد با دیگران متفاوت است.
هرچند قوانینی برای حمایت از معلولان و خانوادههای آنان در نظر گرفته شده است؛ مثلا در بند ۷ قانون حمایت از معلولان بیان شده: سازمان مکلف است با هدف حمایت از نگهداری و مراقبت افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید نیازمند و افراد دچار معلولیتهای چندگانه نیازمند در خانواده پس از ارائه خدمات آموزشی و مشاورهای به خانوادهها نسبت به پرداخت حق پرستاری یا مددکاری به سرپرست، همسر یا قیم این افراد اقدام نماید.(1)
و در همین راستا آقای مصطفی سراج مدیرکل دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی در رابطه با حق پرستاری برای معلولان شدید روان مزمن سرپرست خانوار اظهار کرد: حق پرستاری برای افراد، چه سرپرست خانوار باشند و چه نباشند با توجه به افزایشی که در تیرماه داشتیم مبلغ ۱ میلیون تومان به صورت ماهیانه واریز میشود.(2)
اما بیایید نگاهی به قیمت مصوب دولتی برای هزینههای پرستاری بیاندازیم؛ طبق مصوبه هیئت دولت، هزینه هرساعت پرستاری از معلول، شامل خدمات نگهداری، بهداشتی، جابجایی ، استحمام و نظافت بیمار معادل 15100 تومان میباشد، این مبلغ را اگر در ۲۴ ساعت ضرب کنیم حاصلش ۳۶۲۴۰۰ تومن هزینه روزانه واگر همین رقم را در ۳۰ که تعداد روزهای ماه است ضرب کنیم، به عدد ۱۰۸۷۲۰۰۰ تومان می رسیم!!! که این هزینه ماهیانه پرستاری معمولی برای نگهداری از معلولان است. البته از آنجایی که معمولا هیچ خانوادهای توان پرداخت چنین مبلغی را ندارد، پرستاری استخدام نمیکنند، مگر در مواقع خیلی ضروری و در مدت زمان خیلی کوتاه.
فرضاً هم اگر بگوئیم پدر و مادر حسب وظیفه و نسبتی که دارند، با پرستاری که نسبتی با معلول ندارد قابل مقایسه نیست، اما با توجه به نگهداری و زحمات و سختیها وهزینههایی که والدین متحمل میشوند، حداقل اگر بخش قابل توجهی از این مبلغ هم قرار باشد به عنوان حمایت از آنها پرداخت شود خیلی فراتر از ۱ میلیون تومان میشود؛ چراکه به هرحال باید تناسبی هم میان هزینههای واقعی و پرداختی بهزیستی وجود داشته باشد.
بگذریم از اینکه هزینه پرداختی سازمان بهزیستی به معلولان، 160 تا 180 هزارتومان است که هرکسی میداند با توجه به قیمت هربسته پوشک، اگر یک معلول به طور معمول ماهی 3 بسته پوشک مصرف کند تفاوت هزینه پرداختی و هزینه واقعی چه میزان است.
اینها البته بخش کوچکی از مشکلات جامعه معلولان در کشورمان است؛ نبود وسائل حمل و نقل عمومی، مناسب نبودن پیادهروها و عدم امکانات لازم برای تردد معلولان، خود مسئله بغرنجی است که باید آن را به سایر مشکلات اضافه کنید؛ هرچند انصافا باید از سازمان بهزیستی و سائر نهادهای مربوطه تقدیر و تشکر به عمل آورد، اما به نظر میرسد با توجه به مشکلات عدیدهی معلولان وخانوادههای آنان، اصلاح قوانین حمایت از معلولان امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
پینوشت؛
1. سازمان بهزیستی https://b2n.ir/q59678
2. سازمان بهزیستی https://b2n.ir/m09956
علاوه بر هزینههای گزاف نگهداری از یک معلول در خانواده اعم هزینههای درمان و بهداشتی؛ نبود وسائل حمل و نقل عمومی ، مناسب نبود پیادهروها و عدم امکانات لازم برای تردد معلولان خود مسئله بغرنجی است که باید آن را به سایر مشکلات اضافه کنید.