در هنگامی‌که دو عنصر ملیت ایرانی و دین اسلامی می‌تواند به عاملی برای احساس تعلق بیشتر ایرانیان خارج از کشور به میهن خویش شده و امکان آن فراهم است که از این رهگذر، حضور و سرمایه‌گذاری آنها را در ایران داشته باشیم. ولی متاسفانه سالهاست که از این ظرفیت غفلت شده است.
بر پایه برخی آمارهای تقریبی، شمار ایرانیان خارج از کشور نزدیک پنج میلیون نفر می‌باشد که این می‌تواند به ظرفیتی برای کشور و راه حلی برای برون‌رفت از برخی مشکلات کنونی تبدیل شود.
براساس تحقیقات مقدماتی به عمل آمده ازسوی دپارتمان اقتصادی سازمان ملل، ثروت ایرانیان مقیم خارج در سال ۱۳۸۶ حدود ۱۳۰۰ میلیارد دلار و ثروت ایرانیان مقیم آمریکا به‌تنهایی بالغ بر ۹۰۰ میلیارد دلار بوده است. این برآورد در سال ۱۳۹۴ به حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد دلار افزایش یافته که ۱۰ برابر تولید ناخالص داخلی ایران و نزدیک به ۴ برابر کل درآمدهای نفتی ایران در طول ۱۰۰ سال گذشته است.
از این روی خبرهای رسیده حاکی از آن است که آقای رئیسی همزمان به توجه به ظرفیت‌های جدید و کوشش برای افزایش دیپلماسی نوین اقتصادی با رویکرد منطقه‌ای همچون ترانزیتی کردن مسیر ایران و تبدیل کشور به محور مواصلاتی میان کشورهایی همانند حوزه خلیج‌فارس، دریای خزر، قفقاز، شبه‌قاره هند، آناتولی، و... به فکر بهره‌مندی از توان ایرانیان بیرون از کشور بوده و به‌زودی با جمع‌بندی مسائل در کارگروه‌های ویژه، نخستین جلسه شورای عالی ایرانیان خارج از کشور به ریاست خود آقای رئیس‌جمهور برگزار خواهد شد.
در همین راستا اولین جلسه کارگروه تخصصی دین و اندیشه شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، شامگاه سه شنبه ۹ آذر ۱۴۰۰ به ریاست آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور و با حضور مسئولان و نمایندگان وزارتخانه‌ها و نهادهای‌های مرتبط، در ساختمان مرکزی شورای نگهبان برگزار شد.
شاید در بدو امر، ضرورت تشکیل چنین کارگروهی روشن نباشد ولی تعامل جهانی حوزه علمیه قم با بیش از هفتاد کشور و اعزام سالیانه بیش از 2000 نفر مبلغ بین‌الملل و فعال شدن بیش از چند هزار مبلغ بومی با هدایت مراکز تبلیغی در قم، نشان می‌دهد از این شبکه عظیم ارتباطی می‌توان در جهت ایجاد انگیزه بیشتر برای پیوند دیگر ایرانیان و همچنین غیر ایرانیان شیعه با جمهوری اسلامی ایران استفاده برد؛ لازم به ذکر است که فقط در ایام محرم، ایرانیان ساکن در اروپا و آمریکا بیش از هفتاد مراسم عاشورایی برپا کرده و در قالب مجالس حسینی، دورهم جمع می شوند.
بسیاری از شیعیان منطقه و جهان همانند لبنان، قفقاز، هند، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و... نیز انگیزه‌های دینی فراوانی برای سرمایه‌گذاری در ایران داشته ولی تاکنون توجه چندانی به این تمایل و علاقه آنها صورت نگرفته است.
افزون بر این برخی مذاهب و فرقه‌های نزدیک به شیعه که همسویی بیشتری با جمهوری اسلامی ایران دارند دارای امکانات مالی و توانمندی‌های ویژه‌ای می‌باشند که با آماده شدن بستر لازم برای حضور آنها در ایران، می‌توان از آنها برای سرمایه‌گذاری در کشور و شکوفایی اقتصاد بهره بایسته را برد یکی از این گرایش‌های دینی، شیعیان بُهره ای هند می‌باشند که دارای پایگاه اجتماعی و ثروت‌های زیادی در هند می‌باشند و روابط تاریخی با برخی از مراجع شیعی داشته‌اند.
همچنین گردشگری زیارتی یکی از فرصت‌های پیش رو بوده که طرح ایجاد مسیر زیارتی از مشهد تا عتبات و در نهایت شهر‌های زیارتی عربستان از پیشنهادهای مورد استقبال کشورهای عراق و عربستان بوده است.
به‌هرحال آیین و مذهب به عنوان یکی از مولفه های اجتماعی می‌تواند به عاملی برای تقویت حوزه نفوذ ایران فرهنگی تبدیل گشته که در نتیجه ثبات سیاسی کشور به واسطه این اهرم هم‌افزایی در منطقه افزایش پیدا کند.
تعامل جهانی حوزه علمیه قم با بیش از هفتاد کشور و اعزام سالیانه بیش از 2000 نفر مبلغ بین‌الملل و فعال شدن بیش از چند هزار مبلغ بومی با هدایت مراکز تبلیغی در قم، نشان می‌دهد. ایجاد شبکه عظیم ارتباطی می‌توان در جهت ایجاد انگیزه بیشتر برای پیوند دیگر ایرانیان و همچنین غیر ایرانیان شیعه با جمهوری اسلامی ایران بهره برد.