حکم توهین به پیامبر و ائمه علیهم السلام

12:38 - 1400/09/21

اهانت به پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) از نگاه دین اسلام حرام و حکم توهین کننده قتل است.

اهانت به مقدسات

برخی حکم قتل برای توهین به پیامبر و ائمه (علیهم السلام) را سنگین و حکمی ظالمانه از سوی اسلام شمرده‌اند. این گروه بر این باورند چگونه ممکن است دین اسلام دین صلح و دوستی باشد اما چنین احکام ضد حقوق بشری از آن صادر شود؟ استناد ایشان به آن دسته از روایاتی است که به صراحت از ریختن خون توهین کننده به پیامبر و سایر مقدسات سخن به میان آورده اند.

برای پاسخ به این شبهه لازم است تا آن را تحت چند عنوان مورد بررسی قرار دهیم:

1. توهین به معصومین در نگاه عقل
اسلام از نظر براهین عقلی و شرعی تنها و کامل‌ترین دین الهی محسوب می‌شود و بقیه ادیان باطل هستند بر این اساس پیامبر و ائمه (علیخم السلام) نباید مورد جسارت واقع شوند که این کار دشمنی با خدا شمرده می‌شود.

2. توهین به معصومین در نگاه روایات
از نگاه برخی روایات حکم توهین و ناسزا، به پیامبر و اهل بیت (علیهم‌السلام) قتل است. روایاتی که شبهه کننده به آنها استناد جسته برخی صحیح، بعضی حسن و گروهی نیز ضعیف می باشند. در روایتی هشام بن سالم می گوید از امام صادق (علیه‌السلام) درباره حکم توهین و ناسزای به پیامبر سؤال نمودند که آن حضرت در پاسخ فرمودند: «باید پیش از آنکه او را محضر امام ببرند، افراد به ترتیب نزدیک بودن او را به قتل برسانند.»[1] این روایت از جهت سند صحیح و از نظر دلالت صراحت در وجوب قتل دشنام دهنده به پیامبر را دارد.

در روایتی دیگر امام باقر (علیه‌السلام) از حادثه ای در عصر رسول خدا پرده بر می دارد که فردی از قبیله هذیل به رسول خدا توهین کرد و آن حضرت حکم قتل او را صادر نمود. عده ای حکم پیامبر را اجرا و فرد اهانت کننده را کشتند.

 امام باقر (علیه‌السلام) پس از نقل این قصه در پاسخ به سؤال محمد بن مسلم که حکم توهین کننده به پیامبر در عصر حاضر چیست؟ حضرت حکم او را در صورت نبود خطر، قتل دانست.[2] این روایت از جهت سندی حسن بوده اما از جهت دلالت نمی تواند دلالت کلی داشته باشد که به صرف توهین حکم به قتل او از سوی حضرت صادر شده باشد؛ زیرا ممکن است در این فرد خصوصیت ویژه ای بوده که پیامبر فرمان به قتل او داده است.

در روایتی نیز از توهین به امام علی (علیه‌السلام) سخن به میان آمده که امام صادق (علیه‌السلام) به صراحت بر قتل توهین کننده فتوا داده و فرمودند: «سوگند به خدا خونش مباح است، مگر اینکه خون بی‌گناهی در خطر باشد»[3]

این روایت از جهت سند صحیح و از جهت محتوا صراحت در قتل توهین کننده دارد. ظاهر این روایات و ده ها روایت دیگر نشان می دهد اصل مساله مسلم است و فردی که به پیامبر یا اهل بیت (علیهم السلام) دشنام دهد، حکم او قتل است.

3. حکم فقهی توهین کننده به پیامبر و ائمه (علیهم السلام)
تمام فقهای شیعه از صدر اسلام تاکنون، حکم هر فردی را که به پیامبر اسلام یا ائمه (علیهم السلام) دشنام دهد قتل می دانند و در این زمینه، میان مسلمان یا غیر مسلمان فرقی نگذاشته‌اند؛ چرا که خون او در اثر اهانت به رسول خدا هدر رفته است و کشتنش برای شنونده، جایز و حلال خواهد بود.[4]

علامه حلی حکم قتل برای دشنام دهنده به پیامبر و ائمه (علیهم السلام) را برای شنونده مادامی که جان و مال و آبروی او در خطر نباشد واجب می‌داند. شهید ثانی این حکم را اجماعی فقهای شیعه دانسته است.[5]

فاضل هندی نیز این حکم را اجماعی دانسته و می فرماید: «دشنام دهنده به پیامبر و یا به یکی از امامان، کشته می‌شود و این حکم، مورد اتفاق همه فقهاست».[6] فقهاء دلیل این حکم را صراحت روایات و اجماع علما می دانند.

4. قانون و نهی از ناسزاگویی
از نگاه اسلام نه تنها ناسزا به پیامبر و ائمه (علیهم السلام) جایز نیست بلکه توهین به اشخاص نیز حرام و فرد توهین کننده در ردیف ذلیل ترین افراد شمرده شده است،[7] و از نظر مجازات کیفری و طبق قانون 608، به او 74 ضربه شلاق می زنند.[8]

بی‌شک اهانت به پیامبر اسلام به عنوان خاتم‌ پیامبران و بالاترین شخصیت نظام خلقت جرم آن بالاتر و مجازاتی غیر از قتل نمی تواند داشته باشد، چنان که ماده 513 قانون اساسی بر این امر دلالت دارد؛ زیرا توهین به پیامبر اهانت به همه انبیای الهی است، چنان‌که خود پیامبر فرمودند: «هر كس به یكى از پیامبران ناسزا بگوید او را بكشید، و هر كس به وصىّ ‏او ناسزا بگوید در حقیقت به پیامبر ناسزا گفته است.»[8]

البته برخلاف ادعایی که شده پیامبر بدترین توهین ها را از سوی مشرکان در مکه و از یهودیان و منافقان در مدینه شنیدند اما هیچ حکم قتلی صادر ننمودند[9] و این حاکی از رحمت واسعه پیامبر الهی است، هرچند حکم آن از نظر اسلام مشخص بوده است. به یقین پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) بین اهانت کننده نادان و مغرض فرق می‌گذاشتند.

در مقابل توهین نادانان با گذشت، حلم و اخلاق کریمانه و گاهی اقامه برهان آنها را تربیت و از ناسزا گویی دور می کردند چنان که وقتی فردی جاهل امام سجاد (علیه‌السلام) را ناسزا گفت حضرت با اخلاق کریمانه خود به او لباس گرم و امکانات داد و او را با این رفتار حسنه از آن عمل زشت نهی نمود و منجر به توبه آن شخص و پرداختن به مدح امام گردید.[10]

در مقابل افراد مغرض، ائمه (علیهم السلام) به گونه‌ای دیگر رفتار می کردند چنان که وقتی به حضرت علی (علیه السلام) بعد از بازگشت از نهروان خبر دادند که معاویه به آن حضرت لعن و دشنام می دهد فرمودند: «... پرودگارا او را در هم کوب و لعنت خود را بر آن کس که سزاوار لعن است، فرود آور.»[11]

از جمع بندی سخنان نتیجه می شود شبهه کننده از حکم قتل افرادی دفاع می کند که صدها توهین و جسارت به پیامبر و ائمه (علیهم السلام) و مقدسات مسلمانان در شبکه های اجتماعی تحت سیطره صهیونیست جهانی انتشار داده و به اعتقادات یک میلیارد و اندی مسلمان توهین کرده است. چگونه ممکن است توهین به یک فرد عادی از جهت حقوقی عقوبت بر آن مترتب شود اما توهین به شخصیت اول نظام خلقت بدون مجازات باشد؟ از نگاه عقل، شریعت و عرف حکم توهین به مقدسات مسلمانان و توهین به پیامبر و ائمه (علیهم السلام) جرم و توهین کننده مستحق عقوبت است و حاکم شرع مجری این حکم است. این حکم تضادی با صلح و دوستی اسلام ندارد.

پی نوشت
1. اصول کافی، ج 7، «باب حدّ المرتد»، ح 21، ص 259.
2. همان، ح 33، ص 267.
3. وسائل الشیعه، ج 28، «بَابُ قَتْلِ مَنْ سَبَّ عَلِيّاً أَوْ غَيْرَهُ مِنَ الْأَئِمَّةِ» ص 215.
4. محمد جواد مروج طبسی، «حکم فقهی دشنام دهنده به پیامبر»، فرهنگ کوثر 1388 ش 78.
5. مسالک الافهام، ج 14، ص 452.
6. کشف اللثام، ج 10، ص 544.
7. بحار الانوار، ج 75 ص 142.
8. کتاب قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی یران.
9. ابن شهر آشوب، المناقب، ج 3، ص 247.
10. مجموعه ورام، ج 1، بی تا، ص 243.
11. صدوق، معانی الاخبار، ص 58 - 60.

اهانت و ناسزا به پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) از نگاه عقل و شریعت مورد نهی شدید قرار گرفته است. روایات زیادی وجود دارد که نشان می دهد مجازات فرد توهین کننده کشتن اوست. دشمنان اسلام تلاش می کنند به جامعه مخاطبین خود القاء کنند دینی که به راحتی حکم افراد فحاش و هتاک به مقدسات مسلمانان را قتل می داند چگونه می تواند با آزادی بیان، صلح و دوستی سازگاری داشته باشد.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
12 + 1 =
*****