بزرگداشت حضرت زهرا سلام الله علیها از شعائرالله است؛ زیرا خدا در چند جای قرآن با بزرگی از او یاد کرده است پس وظیفه هر مسلمانی نیز تجلیل از این بانوی با کرامت است.
حضرت زهرا سلام الله علیها، یکی از شخصیت‌هایی است که قرآن کریم در سه مورد به صراحت از او تجلیل کرده است، به گونه‌ای که هیچ شکی در عصمت و عظمت او باقی نگذاشته است.
یک. آیه مباهله
پیامبر اکرم بعد از احتجاجاتی که با مسیحیان نجران به عمل آورد و مسیحیان به خاطر تعصباتشان، از پذیرش حق، سر باز زدند، خداوند به پیامبر دستور مباهله داد. «فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبين؛[1] پس بگو: بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت كنيم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله كنيم؛ و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.»
به اتفاق شیعه و اهل تسنن مراد از «نساء» در آیه فقط حضرت زهرا سلام الله علیها است.[2]
دو. آیه تطهیر
آیه تطهیر از آیاتی است که به صراحت تمام از عصمت اهل بیت علیهم السلام، به خصوص حضرت زهرا سلام الله علیها دفاع کرده است. «إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً؛[3] خداوند فقط مىخواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملًا شما را پاك سازد.»
در این آیه نیز مراد از اهل بیت به یقین امیر المومنین؛ علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام هستند،[4] هر چند اهل تسنن سعی دارند برخی دیگر را نیز به آنها اضافه کنند! ولی نمی‌توانند کسی از این افراد را خارج بدانند. پس خدا در این آیه نیز از فاطمه زهرا تجلیل کرده است.
سه. سوره کوثر
خداوند متعال در سوره کوثر نیز از مقام و شخصیت فاطمه زهرا سلام الله علیها تجلیل کرده است و او را کوثر و خیر کثیر نامیده است.[5] همچنین ابن کثیر می‌گوید: وقتی به پیامبر نسبت بریده نسل داده شد، خدا فرزندانی از جمله فاطمه زهرا را برای پیامبر به دنیا آورد، سپس سوره کوثر نازل شد.[6]
این در حالی است که تمام فرزندان حضرت در زمان پیامبر از دنیا رفتند و تنها شخصیتی که باقی ماند و نسل او ادامه پیدا کرد حضرت زهرا سلام الله علیها بود.
بزرگ داشتن و بزرگداشت گرفتن برای چنین شخصیتی که خدا او را بزرگ دانسته و از او تجلیل کرده است، بسیار شایسته و بایسته است. وقتی خدا از او تجلیل می کند به یقین تعظیم او از شعائر الله خواهد بود، پس وظیفه هر مسلمانی است که او را بزرگ بدارد.
«وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب؛[7] و هر كس شعائر الهى را بزرگ دارد، اين كار نشانه تقواى دل‌هاست.» کلمه شعائر جمع شعیره، به معنى علامت و نشانه است، بنا بر اين شعائر اللَّه به معناى نشانههاى پروردگار است.[8] که در قرآن کریم برخی از مصادیق آن را بیان کرده است.
پس با توجه به آیات قرآن، هر چیزی که از نشانه های پروردگار باشد و در قرآن و سنت از آنها تجلیل شده باشد، و از سویی در مسیر عبادت خداوند قرار گیرد از موارد شعائر الله خواهد بود، به همین خاطر باید تجلیل شود.
بله! گاه به دلیل موانعی از جمله، تحت فشار بودن امامان، در خطر بودن جان شیعیان و... بزرگداشتی برگزار نمی‌شده است هر چند اهل بیت علیهم السلام به بهانه‌های مختلف تجلیل‌هایی داشتند، از جمله تجلیل از فاطمه زهرا توسط امام صادق علیه السلام.[9]
پی نوشت
[1]. سوره آل عمران، آیه61.
[2]. أرشيف ملتقى أهل الحديث، ج22، ص7و 8.
[3]. سوره احزاب، آیه33.
[4]. المسند الموضوعي الجامع للكتب العشرة، صهیب عبد الجبار، ج8، ص225.
[5]. محاسن التأويل، تفسیر القاسمی، ج9، ص555.
[6]. السیره النبویة، ابن کثیر، ج4، ص607.
[7]. سوره حج، آیه32.
[8]. تفسير نمونه، ج14، ص: 96.
[9]. بحار الانوار، ج37، ص379.
قرآن کریم در جاهای مختلف از شخصیت حضرت زهرا سلام الله علیها تجلیل کرده است. این تجلیل، مسلمانان را بر آن داشته که برای این بانو ارزش قائل شده و در ایام شهادت این بانوی پر افتخار، مراسم بزرگداشت بگیرند، زیرا این تجلیل از شعائر الله است.