پیرمرد مهربان، همیشه بیل كشاورزی را روی دوشش می‌گذاشت و با كهولت سنی كه داشت، به زحمت خودش را به باغش می‌رساند، درختان را آبیاری می‌كرد، و علف‌های هرز آن را از بین می‌برد...
به خاظر زحمات پیرمرد؛ باغ میوه‌های خوبی داشت. هر سال موقع برداشت محصول، پیرمرد درِ باغ را باز می‌گذاشت تا فقرا و مستمندان نیز از آن استفاده كنند، این عمل پیرمرد مورد رضایت و خوشنودی خداوند مهربان بود؛ چرا كه خداوند به چنین انفاقي فرمان داده و فرموده است:
«از آنچه به شما روزى دادهایم انفاق كنید، پیش از آن‌كه مرگ یكى از شما فرا رسد و بگوید: پروردگارا! چرا (مرگ) مرا مدت كمى به تأخیر نینداختى تا (در راه خدا) صدقه دهم و از صالحان باشم». [1]
وقتی پیرمرد از دنیا رفت؛ باغ به دست فرزندانش افتاد، آن‌ها با هم قرار گذاشتند كه دیگر كسی را به باغ راه ندهند، به خاطر همین، قرار شد صبح زود قبل از این كه مردم از خواب بیدار شوند خودشان را به باغ برسانند، تا كسی از رفتنشان مطلع نشود.
همین كار را هم كردند؛ صبح زود یكدیگر را صدا زدند، كه «بسوى كشت‌زار و باغ خود حركت كنید اگر قصد چیدن میوهها را دارید! آن‌ها حركت كردند در حالى كه آهسته با هم مىگفتند: مواظب باشید امروز حتى یك فقیر وارد بر شما نشود!». [2]
(آرى) آن‌ها صبحگاهان تصمیم داشتند كه با قدرت از مستمندان جلوگیرى كنند، همگی در حالی كه بسیار آهسته قدم بر می‌داشتند و خیلی آرام صحبت می‌كردند و می‌گفتند: مواظب باشید امروز حتى یك فقیر وارد بر باغ نشود؛ خودشان را به باغ رساندند، خوشحال بودند كه دیگر از فقیر و سائل در این روز خبری نخواهد شد، و همه میوه‌های باغ مال خودشان می‌شود...
اما وقتی به باغ رسیدند با صحنه‌ای بیسار عجبی روبرو شدند!!!
بله خداوند كه شنونده همه سخنان و داننده همه افكار است؛ در شب هنگام، كه همه؛ حتی صاحبان باغ خواب بودند، «عذابى فراگیر بر تمام باغ آن‌ها فرود آورد در حالى كه همه در خواب بودن. و آن باغ سرسبز همچون شب سیاه و ظلمانى شد». [3]
«هنگامى كه وارد باغ شدند و آن را دیدند گفتند: حقّاً ما گمراهیم! آرى، همه چیز از دست ما رفته بلكه ما محرومیم! یكى از آن‌ها كه از همه عاقل‌تر بود گفت: آیا به شما نگفتم چرا تسبیح خدا نمىگویید؟!
گفتند: منزّه است پروردگار ما، مسلّماً ما ظالم بودیم! سپس رو به یكدیگر كرده به ملامت هم پرداختند، و فریادشان بلند شد گفتند: واى بر ما كه طغیانگر بودیم! امیدواریم پروردگارمان ما را ببخشد و بهتر از آن به جاى آن به ما بدهد، چرا كه ما به او علاقهمندیم! این گونه است عذاب خداوند در دنیا، و عذاب آخرت از آن هم بزرگتر است اگر مىدانستند». [4]
امروز نیز اگر انسان به خاطر مال و ثروت و امكانات مادى مست و مغرور شود، و روح انحصار طلبى بر او چیره گردد، و همه چیز را براى خود بخواهد، و نیازمندان را محروم كند، سرنوشتى بهتر از این نخواهد داشت، منتها یك روز" صاعقه" آمد و آن باغ را آتش زد، امروز ممكن است آفت‌هاى دیگر، و حتى جنگ‌هاى خانمانسوز جهانى و منطقهاى این نعمت‌ها را بر باد دهد. همان گونه كه خداوند در قرآن مي‌فرمايد:
«در راه خدا انفاق كنید (و با ترك انفاق) خود را به دست هلاكت نیفكنید....» [5]
و امام صادق عليه السلام نيز در اين خصوص هشدار داده و مي‌فرمايد:
«در هر شب جمعهاى دو فرشته ندا مىدهند خدایا هر كسى كه انفاق مىكند جاى آن را پر كن و هركسى كه امساك مىكند مال او را نابود كن.» [6]
باز حضرت در روايت ديگري مي‌فرمايد
بدان كه هركس در مسیر طاعت خداوند انفاق نكند، خداوند او را گرفتار مىكند كه در راه معصیت خدا انفاق كند و كسى كه در مسیر برآورده شدن حاجت دوست خدا قدم برندارد، خداوند او را گرفتار مىسازد كه در راه تأمین نیاز دشمن خدا قدم بردارد». [7]
منابع:
[1]. «وَ أَنْفِقُوا مِنْ ما رَزَقْناكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَیَقُولَ رَبِّ لَوْ لا أَخَّرْتَنی إِلى أَجَلٍ قَریبٍ فَأَصَّدَّقَ وَ أَكُنْ مِنَ الصَّالِحینَ» [سوره منافقون آیه 10]
[2]. «فَتَنادَوْا مُصْبِحینَ* أَنِ اغْدُوا عَلى حَرْثِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صارِمینَ* فَانْطَلَقُوا وَ هُمْ یَتَخافَتُونَ* أَنْ لا یَدْخُلَنَّهَا الْیَوْمَ عَلَیْكُمْ مِسْكین» [سوره قلم آیات 21 تا 24]
[3]. «فَطافَ عَلَیْها طائِفٌ مِنْ رَبِّكَ وَ هُمْ نائِمُون* فَأَصْبَحَتْ كَالصَّریم» [قلم آیه 19 و 20]
[4]. «فَلَمَّا رَأَوْها قالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ* بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ*قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ لَمْ أَقُلْ لَكُمْ لَوْ لا تُسَبِّحُونَ* قالُوا سُبْحانَ رَبِّنا إِنَّا كُنَّا ظالِمینَ *فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ یَتَلاوَمُونَ* قالُوا یا وَیْلَنا إِنَّا كُنَّا طاغینَ* عَسى رَبُّنا أَنْ یُبْدِلَنا خَیْراً مِنْها إِنَّا إِلى رَبِّنا راغِبُونَ8 كَذلِكَ الْعَذابُ وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا یَعْلَمُونَ» [سوره قلم آیات 26 تا 33]
[5]. «و انفقوا فى سبیل اللَّه و لا تلقوا بأیدیكم الى التهلكة...» [سوره بقره آيه 195]
[6]. «قال الصادق علیه السلام: «ینادى ملكان فى كل لیلة جمعة اللّهم اعط كل منفق خلفاً و كل ممسك تلفاً». [بحار الانور ج 96 ص 117]
[7]. «قال الصادق علیه السلام : «اعلم انه من لم ینفق فى طاعة اللَّه ابتلى بان ینفق فى معصیة اللَّه عزّ و جلّ ومن لم یمش فى حاجة ولىّاللَّه ابتلى بان یمشى فى حاجة عدواللَّه عزّوجلّ». [بحار الانوار ج 96 ص 130]