ازدواج مجدد حضرت علی پس از شهادت صدیقه طاهره، هیچ‌گونه دلالتی بر فراموشی و بی‌توجهی امام نسبت به مرگ حضرت فاطمه(سلام‌لله‌علیها) ندارد.
بنابر آنچه در تاریخ آمده امیرالمومنین(علیهالسلام) پس از شهادت حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) همسر دیگری اختیار کرده‌اند. در تاریخ ازدواج دوم امام علی علیه السلام بین مورخین دو نظر وجود دارد:
طبق روایتی که علامه مجلسی در بحارالانوار آورده‌اند این ازدواج حدود ۹ روز پس از شهادت حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) رخ داده است.[1]
طبق نظر دیگر، ازدواج حضرت امیرالمومنین علیه السلام، دو سال پس از شهادت حضرت زهرا سلام الله علیه صورت گرفته است.[2]
از آنجا که مرحوم مجلسی(رحمة‌الله‌علیه) این موضوع را از کتاب نه چندان معتبر«قوت القلوب» روایت کرده‌اند خیلی نمی‌توان به این روایت اعتماد کرد. اما صرف نظر از اعتبار و سند روایت به این ازدواج به دو گونه می‌توان نگاه کرد.
در نگاه اول گفته می‌شود که حضرت علی(علیهالسلام) ناراحتی چندانی از شهادت صدیقه طاهره نداشته و به سرعت تجدید فراش کرده‌اند.
نگاه دوم اما ازدواج مجدد را مقتضای شرایط موجود زندگی حضرت در آن زمان و امری طبیعی برای سرپرستی فرزندان تلقی کرده و منافاتی بین غم از دست دادن صدیقه طاهره و ازدواج مجدد نمی‌بیند.
نگاه دشمنان اهل‌بیت به ازدواج حضرت علی
جریان‌های مخالف دین و اهل بیت برای کم‌رنگ کردن عزاداری فاطمیه در تلاشند نگاه اول را نگاه درست معرفی کنند.
در صفحات مجازی بارها و به زبان‌های گونان این سخن تکرار می‌شود که چرا شیعه بعد از ۱۴۰۰ سال برای صدیقه طاهره دو دهه عزاداری می‌کند و حال آنکه امام اول شیعیان، تنها پس از چند روز مجددا ازدواج کرده است؟
دشمنان اهل بیت سعی دارند با این شبهه، عزاداری شیعیان در ایام فاطمیه را مخالف سیره و روش امیرالمومنین جلوه دهند. در ادامه این ادعا را بررسی می‌کنیم.
چرا نگاه اول، غلط است؟
می‌دانیم طبق نقل مشهور حضرت امیر(سلام‌الله‌علیه) از حضرت فاطمه تا زمان شهادت چهار فرزند داشتند؛ حسنین و حضرت زنیب و ام کلثوم(علیهم‌السلام).
نگه‌داری کودکان در آن زمان کار آسانی نبود و به تنهایی از عهده یک مرد برنمی‌آمد.
از یک طرف وظیفه کارهای خانه و از طرفی نیاز کودکانی که به تازگی مادر خود را در حادثه‌ای غمبار از دست داده بودند، به محبت و مهربانی، کار نگه‌داری را برای یک پدر سخت و دشوار می‌کرد.
بزرگترین فرزند این خانواده یعنی امام حسن مجتبی(علیهالسلام) در آن هنگام حدود هشت سال سن داشت[3] و این شدت نیازمندی کودکان به مادری دلسوز و مهربان را نشان می‌دهد.
به همین خاطر خود صدیقه طاهره از حضرت امیر(سلام‌الله‌علیه) می‌خواهند که بعد از ایشان با «أَمَامَة» دختر خاله حضرت زهرا، ازدواج کنند و می‌فرمایند:
«او همانند من نسبت به فرزندانم [مهربان و دلسوز] است.»[4]
بنابراین این ازدواج از سر بی‌توجهی به شهادت حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) و فراموشی آن واقعه دردناک نبوده، بلکه امام(علیهالسلام) مانند هر پدری، برای فرزندان خود به دنبال سرپرستی مهربان و دلسوز بودند.
سخنان حضرت علی در غم فاطمه زهرا
شدت حزن و اندوه امیرالمومنین در غم شهادت صدیقه طاهره را می‌توان از سخنان حضرت هنگام به خاک سپردن حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) پی‌برد آنجا که خطاب به رسول خدا می‌فرمایند:
«ای پیامبر خدا، صبر و بردباری من با از دست دادن فاطمه کم شده، و توان خویشتنداری ندارم ....از این پس اندوه من جاودانه، و شب‌هایم، شب زنده‌داری است.»[5]
این سخنان به خوبی نادرستی ادعای دشمنان شیعه را روشن می‌کند. حضرت امیر(سلام‌الله‌علیه) اندوه خود در غم صدیقه طاهره(سلام‌الله‌علیها) را غمی جاودان و همیشگی می‌دانند که هرگز از حضرت جدا نمی‌شود.
حضرت زهرا تنها یک همسر نبود
نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم نقش حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) در دفاع از ساحت ولایت است. صدیقه طاهره تنها یک همسر برای حضرت و مادر برای فرزندان امیرالمومنین نبود، بلکه بزرگترین حامی و مدافع حضرت علی علیه السلام در برابر غصب خلافت به شمار می‌رفت.
دشمنان اهل بیت برای کم‌رنگ کردن جسارت‌های سران وقت جامعه اسلامی به صدیقه طاهره و به فراموشی سپردن آن، شبهات گوناگونی از جمله مسئله ازدواج مجدد امام علی را مطرح می‌کنند.
حضرت امیر در ادامه درد دل‌هایشان در اندوه شهادت صدیقه طاهره هنگام خاکسپاری خطاب به پیامبر به این مسئله نیز اشاره می‌کنند:
«به زودی دخترت تو را آگاه خواهد ساخت که امت تو چگونه در ستمکاری بر او اجتماع کردند.»[6]
بنابراین می‌توان گفت غم شهادت فاطمه زهرا برای امام علی(علیهالسلام) دو چندان و مضاعف بود؛ از طرفی فقدان همسر و از طرفی از دست دادن بزرگترین حامی ولایت.
نتیجه
بنابر آنچه گفتیم روشن گردید فارغ از زمان ازدواج حضرت علی(علیهالسلام) با «امامة» این موضوع هیچ دلالتی به عدم ناراحتی و اندوه امام ندارد.
از طرفی با توجه به اهمیت چگونگی شهادت صدیقه طاهره و تلاش حضرت در دفاع از ولایت امیرالمومنین، زنده نگه داشتن یاد این ایام و عزاداری این روزها، ضرورتی حیاتی پیدا می‌کند.
بنابراین بر شیعیان و تمام محبان اهل بیت(علیهم‌السلام) است تا این روزها را بیش از پیش زنده نگه دارند به این امید که حقیقت تاریخ و ماجراهای پس از شهادت پیامبر برای تمام مسلمانان روشن گردد.
پی‌نوشت
[1] بحارالانوار، ج۴۲، ص۹۲.
[2] المنتظم، ابن جوزی، ج 4، ص 112.
[3] حضرت در سال دوم یا سوم هجری به دنیا آمده و باتوجه به رحلت پیامبر در سال یازده هجری و شهادت صدیقه طاهره در همان سال می‌توان گفت سن حضرت در حدود هشت سال بوده است.کافی(چاپ اسلامیه)، ج۱، ص۴۶۱ ؛ ارشاد(مفید)، ج۱، ص۱۸۹.
[4] بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۹۲.
[5] نهج‌البلاغه(صبحی‌صالح)، خطبه۲۰۲.
[6] همان.
نیاز فرزندان و کودکان امام علی(علیهالسلام) که به تازگی پدربزرگ و مادرشان را از دست داده بودند به محبت و مهربانی و همچنین نیاز به سر و سامان دادن به کارهای خانه و همچنین سفارش خود حضرت زهرا سلام الله علیها، حضرت علی(علیهالسلام) را بر آن داشت تا بعد از حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) مجددا ازدواج کنند.