بزرگداشت شعائر خدا مقدمه‌ای است برای ساخته شدن انسان‌هایی که از جان و دل برای رسیدگی به مستمندان مایه می‌گذارند.
اگر این همه پولی که خرج حج، فاطمیه، کربلا، مراسم عزا و اعیاد ائمه علیهم السلام حتی اقامه نمازهای جمعه و جماعت می‌شود را برای فقرا خرج می‌کردند هیچ فقیری در جامعه پیدا نمی‌شد! این از جمله اشکالاتی است که به ذائقه برخی شیرین آمده است؛ ولی غافل از اینکه این یک سفسطه و قیاس فاسد است؛ زیرا تمام این موارد از جزء شعائر خداست و باید بزرگ داشته شود.
تعظیم شعائر الله از سوی اهل تقوی
شعائر الله، به معنای نشانه‌های خداست که در قرآن یا سنت اهل بیت علیهم السلام، آن را تائید و به بزرگی یاد کرده‌اند و نتیجه آن به شناخت، معرفت و عبادت خدا ختم می‌شود و در جای خود ثابت شده است که تمام این موارد ذکر شده جزء شعائرالله است.
همچنین یکی از نشانه‌های تقوی پیشگان در قرآن کریم، تعظیم شعائر شمرده شده است.[1] بنابر این وظیفه هر انسان مومن و پرهیزگاری بزرگداشت شعائر خداست.
از طرفی قرآن کریم، یکی از علت های جهنمی شدن گروهی را بعد از ترک نماز، رسیدگی نکردن به فقرا دانسته است. یعنی اولویت اول را به نماز داده سپس از کمک به فقرا سخن گفته است.[2]
بنابر این قرآن کریم با تاکید فراوان بر تعظیم شعائر، عنایت خاصی نیز به کمک به فقرا و مساکین دارد، از این رو برای روشن شدن مطلب و راه برون رفت از آن، نیاز به مقدمه‌ای در باره هدف خلقت می باشد.
ارتباط هدف آفرینش و تعظیم شعائر
خداوند متعال در قرآن کریم هدف‌های مختلفی را از آفرینش بیان کرده است که می‌توان آن‌ها را به این ترتیب یبان کرد.
نخست خدا با قدرت نمایی، انسان را تشویق به شناخت قدرت و علم خدا می‌کند؛[3] زیرا شناخت قدرت و علم خدا باعث کُرنش انسان در مقابل عظمت الهی شده و انسان را وادار به عبودیت می‌کند، همین امر زمینه ای برای عبادت خدا خواهد شد؛ بنابر این در جای دیگر عبودیت را علت آفرینش جن و انس بیان کرده است.[4]
سپس با بیان رحمت بی‌پایان خود، عبودیت را از بردگی، جدا می‌کند؛ زیرا بردگی نوعی حقارت در مقابل دیگران است، یعنی اینکه کسی خود را در اختیار دیگری قرار دهد بدون اینکه منفعتی ببرد؛ ولی کُرنش در مقابل عظمت الهی عبودیت نام دارد، که در آن تمام منفعت در اختیار عبد قرار می‌گیرد؛ زیرا خدا بی‌نیاز از هر چیزی است.[5]
پس اگر خدا تشویق به عبودیت می‌کند برای این است که رحمت بی پایان خود را شامل انسان کند.[6]
در پایان انسان را به نیکوترین عمل سفارش می‌کند؛[7] زیرا علاوه بر محدود بودن قدرت انسان، زمان کافی نیز در اختیار او نیست؛ پس باید به نیکوترین عمل بپردازد؛ زیرا نیکوترین عمل، عملی است که علاوه بر ثواب بیشتر، آثار بسیاری بر آن مترتب شود و چه عملی نیکوتر از تعظیم شعائری که خدا به آن سفارش کرده است.
تعظیم شعائر مقدمه کمک به فقرا
بنابر این تعظیم شعائر از بهترین و نیکوترین اعمال خواهد بود؛ زیرا کمک و رسیدگی به فقرا از آثاری است که در درون آن، نهفته است.
از باب نمونه در بزرگداشت شعائر خداست که افرادی تربیت می‌شوند و به یاری مستضعفان و مسکینان می‌شتابند، پس با تعظیم شعائر، هم شناخت و معرفت انسان افزوده می‌شود و هم افرادی برای به عهده گرفتن مسئولیت‌های جامعه تربیت می‌شوند.
پی نوشت
[1]. سوره حج، آیه32.
[2]. سوره مدثر، آیه44؛ سوره ماعون، آیه3 و 4.
[3]. سوره طلاق، آیه12.
[4]. سوره ذاریات، آیه56.
[5]. سوره فاطر، آیه15.
[6]. سوره هود، آیه118.
[7]. سوره ملک، آیه2.
کمک به فقرا یکی از آثار تعظیم شعائر است؛ زیرا تعظیم شعائر خدا مانند فاطمیه، محرم، نماز جماعت و... در واقع مراسمی است برای تربیت انسان‌هایی آزاده و دور اندیش که یکی از صفات این‌گونه انسان‌ها کمک و رسیدگی به فقراست و کمک به فقرا از طریق دیگر به مراتب کمتر اتفاق می‌افتد.