رویداد شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) با جریان سقط جنین دختر کوروش هیچ شباهتی ندارد.
اشاره
انکار و مخفی نگهداشتن حقیقت پیرامون ظلمها و مصیبتهایی که به اهل بیت (علیهم السلام) وارد شده، سیره همیشگی دشمنان بوده و هست. بیشک نقطه آغاز این پنهانکاری و ایجاد شبهه، تشکیک پیرامون درد و رنجهایی است که حضرت زهرا (علیها السلام) پس از شهادت خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله) با آن مواجه گشته است. دشمنان در چند مرحله پازل منحوس انکار شهادت دختر پیامبر را تکمیل کردهاند که در ادامه به یکی از آن پاسخ داده خواهد شد.
فاطمیه و تاریخ ساختگی
افسانه شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) بر گرفته از داستانهای باستانی ایرانی است؛ زیرا در کتاب «تاریخ هرودوت» نقل شده: وقتی کوروش مشهورترین پادشاه ایران از دنیا رفت، کمبوجیه جانشین او و حاکم ایران گشت. دختر کوروش به نام رکسانا به خاطر ظلمی که کمبوجیه به خاندان پدرش روا داشته، به وی اعتراض میکند. کمبوجیه از این اعتراض خشمگین شده و لگدی به شکم رکسانا میزند و او چون باردار بود، به زمین خورده و بچهاش سقط میشود و سپس در اثر همین سقط جنین، از دنیا میرود.
حال اگر نام بزرگان صحابه را به جای شخصیتهای این قضیه تاریخی قرار دهیم، یعنی به جای کوروش، نام پیغمبر، و به جای کمبوجیه نام ابوبکر و عمر را، و به جای رکسانا، نام فاطمه، و به جای جنین سقط شده، نام محسن قرار داده شود، دقيقاً تبدیل به قضایای نقل شده توسط شیعیان پیرامون شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) میشود.
از همین رو، رفتار سختگیرانه عمر بن خطاب با ایرانیها، سبب جعل یک داستان دروغین برای جریحهدار کردن احساسات شیعیان و شوراندن آنها بر ضد اصحاب پیامبر خدا شد.
کنکاش در تاریخ هرودوت
کتاب تاریخ هرودوت به زبان یونانی نگاشته شد و پس از ترجمه به لاتین، چندین ترجمه فارسی از آن منتشر گردید. مراجعه به نخستین ترجمه انگلیسی[1] و دو ترجمه فارسی[2] از این کتاب، دروغ بودن چنین ادعایی را مشخص میکند؛ بر اساس گفته هرودوت، کمبوجیه فرزند کوروش بوده و پس از وی جانشین پدرش شد.
بر خلاف کوروش که نمونهای از یک مدیریت عالی داخلی و خارجی را به نمایش گذاشت، كمبوجيه اولين نمونه پادشاهان ظالم شرقى است كه با وجود قدرت فراوان به ارث برده از پدرش، نتوانست به خوبی از آن استفاده کند و با تندخویی و بیتابی، هنگام روبرو شدن با مخالفت ديگران خشمگين و درندهخو بود.
از دیگر خصوصیات ناپسند کمبوجیه، میتوان به اندیشه و رفتارهای مبتذل و فاسد او اشاره کرد تا جایی که او به دو خواهر خویش نگاه عاشقانه داشت و با زیرپا گذاشتن قوانین سرزمین پارس، با آنها ازدواج کرد. گرچه دختران کوروش مجبور شدند به این ازدواج تن دهند اما اعتراض خویش را نسبت به این رفتار زشت کمبوجیه اعلام کردند و کمبوجیه نیز هر دوی آنها را به قتل رساند.
هردوت میگوید: جریان کشته شدن خواهر دوم توسط کمبوجیه، دارای دو گزارش متفاوت از مصریان و یونانیان است؛ بر اساس گزارش مصریان، هنگامی که کمبوجیه و خواهرش مشغول غذا خوردن بودند، دختر کوروش كاهوئى را برداشت و برگهاى آن را جدا کرد و از کمبوجیه پرسید: آيا این كاهو وقتى پرپر شده زيباتر است يا وقتى كه به هم پیوسته و انبوه بود؟ كبوجيه پاسخ داد:«وقتى که به هم پیوسته و انبوه بود.» در این هنگام خواهر کمبوجیه گفت:«با اين حال، تو خاندان كوروش را به سرنوشت اين كاهو دچار كردهاى و شاخههاى آن را از هم جدا ساختى.» كبوجيه بسیار خشمگين شد و با لگد به خواهرش حمله كرد. زن که حامله بود، جنينش را سقط کرد و درگذشت.
بر همین اساس، بخشی از شبهه پاسخ داده میشود که هیچگونه مشابهتی میان گزارش هرودوت در مورد سقط جنین با گزارشهای متعددی که پیرامون سقط جنین حضرت زهرا (علیها السلام) نقل شده، وجود ندارد.
سنت الهی در تکرار تاریخ
امتحان و ابتلاء انسانها در طول تاریخ یکی از سنتهای بدون تغییر خداوند میباشد و هر امتی به گونههای مختلف مورد آزمایش قرار گرفت که بعضی با سربلندی از این آزمون بیرون آمده و بعضی سرافکنده شدند.
به فرموده قرآن کریم، امت اسلامی نیز از این امتحان و آزمایش به دور نیست و خداوند این امت را مانند امتهای پیشین مورد ابتلاء و آزمون قرار میدهد؛ «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ؛[3] يا گمان كردهايد كه به سادگى میتوانيد داخل بهشت شويد؟! هنوز كه شما مانند امتهاى پيشين به مصائب گرفتار نيامدهايد.»
در احادیث متعددی از خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله) در منابع معتبر شیعه[4] و غیر شیعه[5] نقل شده، نیز به این نکته مهم اشاره شده که قطعا امت اسلامی با همان فتنههایی که امتهای پیشین به ویژه بنیاسرائیل با آنها مواجه شدند، روبرو خواهد شد.
از این رو، بر اساس باورهای مکتب شیعه، شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) بخشی از جریان غصب خلافت امیرالمومنین علی (علیه السلام) بود که از سوی خلیفه خودخوانده صورت پذیرفت و پس از شهادت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) امت اسلامی از آزمون پذیرش خلافت و سرپرستی امیرالمومنین (علیه السلام) سربلند بیرون نیامد.
حتی میتوان بر اساس مقایسهای که منکران شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) با گزارش نقل شده از تاریخ هرودوت بیان کردند، این میزان و مقیاس را از قرآن کریم برداشت کرده و بر رویدادهای پس از شهادت خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله) تطبیق داد؛ خداوند گوسالهپرست شدن بنیاسرائیل را در غیبت حضرت موسی نقل کرده است.
پس از آنکه حضرت موسی، برادر خویش، حضرت هارون (علیه السلام) را به جانشینی خود منسوب کرد و به میقات رفت، سامری از غیبت 10 روزه موسی سوء استفاده کرد و گوسالهای را به عنوان خدا و معبود به بنیاسرائیل معرفی و تحمیل کرد.[6]
از آنجا که در حدیث منزلت، پیامبر اعظم خود را به موسی و امیرالمومنین را به هارون تشبیه کرد، به سادگی میتوان سامری و گوسالهاش را به غاصبان خلافت امیرالمومنین تطبیق کرد و از این فتنه پرده برداشت.
نتیجه
شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) و ستمهایی که از سوی خلیفه خودخوانده به ایشان رسید، از واقعیات تاریخی است که شیعیان برای اثبات آن هیچ نیازی به تشابهیابی آن در متون تاریخ کهن ندارند و منابع معتبر شیعه و غیر شیعه آن را بازگو کرده است.
پی نوشت
[1]. The Histories Herodotus Translated By George Rawlinson, Pp 198-190.
[2]. تاریخ هرودوت ج1، ص: 366، ترجمه مرتضی ثاقب فر ؛ تاريخ هردوت، ج3، ص: 135، ترجمه هادی هدایتی.
[3]. بقره/214.
[4]. صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج1، ص: 203.
[5]. بخاری، صحيح البخاري، ج5، ص: 403، باب ما ذكر عن بني إسرائيل ؛ همان، ج11، ص: 105، باب قول النبي لتتبعن سنن من كان قبلكم.
[6]. اعراف/142 ؛ طه/85-88.
منکران شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) پنداشتند که ایرانیان بر اساس کینه ای که از عمر بن خطاب داشتند، دست به جعل رویداد سقط جنین حضرت زهرا زدند و آن را از گزارش مشابهی که هرودوت در کتاب تاریخش در مورد سقط جنین دختر کوروش نقل کرده، برداشت کردند. اما با مراجعه به تاریخ هرودوت مشخص می شود چنین شباهتی وجود ندارد و حتی با وجود شباهت، هیچ مانعی از تکرار تاریخ و سنت های الهی در آزمایش مردم وجود ندارد که البته امت اسلامی نتوانستند از آزمون پذیرش خلافت امیرالمومنین (علیه السلام) سربلند بیرون بیایند.