شهادتی که منجر به فرار شاه شد

روز 26 دی، روز فرار شاه ملعون، سرآغاز پیروزی حاصل وحدت و سال ها تلاش ملت ایران به رهبری امام خمینی (رحمه الله) بود. همچنین سرآغاز قطع سلطه اجانب بر کشور است که با ورود امام (رحمه الله) عملی شد؛ به گونه ای که «هایزر» ژنرال آمریکایی که در آن زمان در ایران به سر می برد، در کتاب خود می نویسد: «لحظه ای که پای او (امام خمینی) به خاک ایران برسد، عمر رژیم شاه پایان می یابد و جان همۀ وابستگان به شاه هم، فنا می شود. ارتش از هم می پاشد.»[1]

در این روز بود که تلاش و همت مردم در سایه رهنمون های امام نتیجه داد. در طول تاریخ، انقلاب های زیادی شکل گرفته است، ولی به خاطر نداشتن رهبری آگاه، یا در همان آغاز از بین رفته اند و یا در همان سال های نخستین دچار تحریف شده اند. فرار شاه، نشانه ای از ویژگی متمایز این انقلاب شکوهمند اسلامی با دیگر انقلاب های تاریخ است.

طلیعه آزادی
شروع پیروزی ملت ایران برای مردم خیلی خوش آیند بود. طلیعه پیروزی انقلاب در این روز و با فرار شاه قلم خورد و در سایه لطف الهی، پیروزی های بعدی نیز حاصل گشت.

امام نیز از این روز به عنوان طلیعه و شروع آزادی یاد می کنند: «رفتن شاه، پیروزی نیست بلکه طلیعه پیروزی است؛ و البته این طلیعه را من به ملت ایران تبریک عرض می‏ کنم؛ و باید توجه داشته باشند که همان طوری که طلیعه پیروزی است، طلیعه خلع سلطه اجانب است‏.»[2]

وحدت کلمه مردم
آیات قرآن که وعده پیروزی و آسایش به خاطر استقامت در راه خدا را می دهند[3] در مورد مردم ایران نیز محقق شد. آن قدرت عظیم با این همه حمایت دولت های شرق و غرب، مقهور قدرت الهی گردید و پا به فرار گذاشت.

امام انقلاب در این باره می فرماید: «محمدرضا در عین حال که خودش یک قدرت عظیم بود، دنبال او هم همه قدرت‌ها، همه قدرت هایی که در عالم بودند، با او موافق بودند و با ما مخالف، مع ذلک این نهضت چون یک نهضت الهی بود، نه یک نهضت مادی گرایی، نهضت ملی، یک نهضت الهی، یک نهضت اسلامی بود، از این جهت پیروز شد؛ و تمام قدرت‌ها نتوانستند این شیطان را نگه دارند؛ و رفت و دیگر برگشت ندارد.»[4]

در جای دیگرخطاب به ملت می فرمایند: «شما ملت شجاع و ثابت قدم به ملت های مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و استقامت می‏ توان بر مشکلات هر چه باشد غلبه کرد و به مقصد رسید.»[5]

جرقه ای که منجر به فرار شاه شد
شهادت ناگهانی «مصطفی خمینی» باعث ناراحتی همه مردم ایران گردید، ولی با این حال، امام انقلاب با خونسردی تمام در ابتدای درس خود با اشاره به این که خداوند متعال، الطاف خفیه‌‌ای دارد فرمود: از دست دادن آقا مصطفی جزو این الطاف خفیه می باشد.[6]

مقام معظم رهبری در تفسیر کلام امام می گویند: «مسأله شهادت ناگهانی این روحانی بزرگ و شخصیت عالی قدر، جریان مبارزات را در ایران از یک گذرگاه بسیار حساسی گذراند و مبارزات را وارد یک مرحله جدید و همه افراد را به شخصیت والای امام (رحمه‌الله) واقف کرد. در حقیقت مهم‌ترین وسیله‌ای که توانست این مبارزه را در شکل توده‌ای عجیب و جدید در عرصه‌ی تاریخ ایران حاضر کند، این حادثه‌ی بزرگ و این شهادت پر ارج بود.»[7]

سرانجام لطف خفیه انقلاب
مردم در شهرهای مختلف بعد از شهادت حاج آقامصطفی تا چهلم ایشان مجالس متعددی برای ایشان بر پا کردند و تلاش‌های رژیم شاه برای سرکوب این مجالس ترحیم فایده ‌ای نداشت.

به دنباله این ماجرا، روزنامه اطلاعات در دی‌ماه همان سال به حضرت امام خمینی (رحمه‌الله) اهانت کرد که منجر به قیام ۱۹ دی مردم قم شد. سپس مردم تبریز برای قیام 19 دی مردم قم مراسم چهلم گرفتند. سپس سرکوبی مردم تبریز، منجر به شکل‌گیری سلسله مراسمات اربعین در سراسر کشور شد که فرآیند سقوط رژیم شاهنشاهی را تسریع کرد. این همان تفسیر لطف خفیه شهادت سید مصطفی خمینی بود که امام بیان کردند.[8]

در نتیجه وحدت کلمه مردم در سایه رهبری با بصیرت امام خمینی، منجر به پیروزی انقلاب و فرار شاه با تمام قدرتش شد. این همان قدرت الهی است که جرقه این لطف خفیه الهی با شهادت سید مصطفی رقم خورد و با فرار شاه، اولین پیروزی حاصل گردید تا سرانجام در 22 بهمن منجر به پیروزی نهایی انقلاب شد.

پی نوشت
[1] مأموریت در تهران، ص ۱۷۲.
[2] صحیفه امام، ج ‏5، ص 484.
[3] سوره فصلت، آیه30.
[4] صحیفه امام، ج 8، ص 40.
[5] همان، ج5، ص 486.
[6] همان، ج 3، ص234.
[7] سخنرانی دومین سالگرد شهادت آیت‌الله سیدمصطفی خمینی ۱۳۵۸/۷/۳۰.
[8] دولت‌های ایران از 3 اسفند 1299 تا 22 بهمن 1357، ج1، ص 746.