هيچكس گناه ديگري را بر دوش خود نمي كشد

با توجه به اینکه خداوند قادر مطلق است، حتی در هر شرايط زماني و مكاني، مردگان را زنده می كند، مثل قضيه حضرت ابراهيم (عليه السلام)؛ آيا از نظر عقلي امكان دارد خدا در يك شرايط خاص جاي دو نفر را با هم عوض كند؟

در مبانی خداشناسی هیچ شکی وجود ندارد که خداوند، قادر مطلق است: "اِنَّ اللَّهَ عَلَي كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٍ"[نحل ، آیه77].  و لیکن خداوند، حكيم مطلق هم هست؛ يعني كارهاي بيهوده و بي فايده انجام نمي دهد. مثلاً در قضيه حضرت ابراهيم كه پرنده هاي مرده را زنده كرد، حكمتش اين بود كه به تقاضاي خليلش جواب مثبت داده تا درجه يقين پيامبرش را بالا ببرد تا با قاطعيت و ايمان بيشتر بتواند مردم را هدايت كند. اما در موارد غیر منطقی؛ مثلاً بیان شود که: آيا خدا قادر است جايگاه دو نفر را با يكديگر عوض كند؟

اگر مراد اين باشد كه در عالم آخرت، پاداش يكي را به ديگري و عقوبت ديگري را به اولي بدهد، هرگز خدا اين كار را انجام نمي دهد، گر چه قدرت دارد، ولي چون حكيم و عادل است، هرگز عقوبت ديگري را به گردن غیرش نمي اندازد. قرآن ميفرمايد: "ستمكاران دوست دارند تمام آن چه را روي زمين است، مالك باشند و همانند آن بر آن افزوده شود تا آن‌ها را در عوض عذاب الهي فدا كنند (ولي هرگز چنين نخواهد بود. هر كس بايد مجازات خود را ببيند)".[زمر، آيه 47]

باز مي فرمايد: "وَ لَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَي؛ [انعام ، آيه 164] هيچكس گناه ديگري را بر دوش خود نمي كشد". و "وَ لِتُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍۭ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ؛ [جاثيه ، آيه 22] هر شخصي مجازات اعمال خود را متحمل مي شود و به ناحق مجازات نمي شوند".

بنابراين، در دنيا و در قيامت هر كسي مجازات اعمال خويش را مي بيند و كسي به جاي ديگري مجازات نمي شود. عدالت و حكمت خداوند اقتضا مي كند كسي را به جاي ديگري مجازات نكند.

اگر مراد از تعويض جای دو نفر اين باشد كه روح زيد را مثلاً در جسم عمرو قرار دهد و جان عمرو را در جسم زيد، اولاً سؤال مي شود: براي چه خدا اين عمل را انجام دهد؟ حكمتش چه باشد؟ خدا امر لغوي انجام نمي دهد.
یعنی اینچنین کاری به نوعی از طرف خداوند محال منطقی است در نهایت اگر چنين كاري شد، جسم زيد مي شود مال عمرو و كالبد عمرو مي شود كالبد زيد. ديگر نمي توان گفت بدن عمرو را روح زيد تصرف كرده و عكس آن، به خاطر اين كه انسانيت هر انساني به روح او بستگي دارد، نه به جسم. اصولاً هويت جسم به روحي است كه به آن تعلق مي گيرد و گرنه جسم از نظر جسم بودن، هويت خاصي ندارد، چون در طول زمان مي پوسد و خاك مي شود مگر بدن معصومان و اخيار و ابرار.