بنیان اسلامی فرهنگ مقاومت در حمایت از مردم فلسطین تبلور دارد.
اشاره
اصلیترین شعار در حرکت الهی پیامبران، دعوت به حق و مبارزه با باطل است. در واقع، با ظهور نگاه دینی در میان مردم، یک صفآرایی دائمی میان حق و باطل ایجاد شده و همواره در این جهان، جبههای میان حق و باطل، وجود داشته است. از گذشتههای دور تا دوران معاصر در هر مقطع تاریخی، افراد و گروههایی تلاش کردند تا با جانب داری از جبهه حق، علمدار آن بوده و از آرمانهای الهی دفاع کنند.
تأسیس جمهوری اسلامی در ایران توسط امام خمینی (رضوان الله علیه) نیز با الهام از تفکر حقمداری و مبارزه با باطل صورت پذیرفت و یکی از نخستین شعارهای این نهضت، حمایت از مظلومان به ویژه مسلمانان سرتاسر جهان اعلام شد. با تعیین آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به عنوان روز جهانی قدس، حمایت از مردم فلسطین در صدر این حمایتها قرار گرفت؛ اما بیشک مؤلفههای این پشتیبانی، ریشههایی عمیق در تعالیم اسلامی دارد.
حمایت همهجانبه از محرومان
آیات قرآن کریم، مهربانی و محبت با همکیشان مسلمان از یک سو و دشمنی و ایستادگی در برابر کافران از سوی دیگر را، مهمترین شاخص پیامبر معظم اسلام (صلی الله علیه و آله) و پیروان ایشان عنوان کردهاند: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُمْ؛[1] محمد فرستاده خدا است، و كسانى كه با اويند، بر كافران سختگيرند و ميان خود مهربان.»
یاری رساندن به مسلمانان، یکی از مهمترین نمونههای محبت و دوستی به شمار آمده و خداوند مسلمانان را به آن فرمان داده است؛ «وَ إِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ؛[2] اگر در حفظ دين خود از شما يارى طلبند، بر شماست كه آنها را يارى كنيد.» آنچه که از این آیه شريفه برداشت میشود، تکلیف جامعه اسلامی در کمک رساندن نسبت به مؤمنانی است که درخواست یاری دارند.
تاکید بر فرهنگ ایستادگی و مقاومت
راهبرد منطقی دین مبین اسلام در برابر هجمههای گسترده دشمن نسبت به مسلمانان، گسترش فرهنگ مقاومت و ایستادگی میباشد. آیات قرآن کریم گویای این نکته مهم هستند که برای یاری رساندن مسلمانان مظلوم، نیازی نیست که جامعه اسلامی منتظر فریاد مظلومیت و یاریجویی ستمدیدگان باشند، بلکه بدون توجه به مرزبندیهای جغرافیایی، با آغاز ظلم، تکلیف به جهاد و یاری رساندن به مظلومان نیز شروع خواهد شد؛[3]«وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ في سَبيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصيرا؛[4] چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكانى كه به دست ستمگران تضعيف شدهاند پيكار نمیكنيد؟! همان افراد ستمديدهاى كه میگويند: «پروردگارا! ما را از اين شهر مكه كه اهلش ستمگرند، بيرون ببر! و از طرف خود، براى ما سرپرستى قرار ده! و از جانب خود، يار و ياورى براى ما تعيين فرما!»
لزوم یکپارچگی و وحدت در مقاومت
وحدت، طرحی استراتژیک در اندیشه اسلامی است و در راستای این طرح استراتژیک، مقاومت در برابر زیادهخواهیهای دشمن در دستور کار قرار داده شده است. مسلمانان نه تنها برای همافزایی میان یکدیگر باید یکپارچگی بر مدار تعالیم اسلامی را حفظ کنند بلکه تلاش برای ایجاد این وحدت و پاسداشت از آن، روند مبارزه با دشمن و دور ساختن سایه شوم آن از سر مسلمانان را نیز شتاب میدهد. بنابراین لزوم تشکیل یک جبهه مقاومت در جامعه اسلامی در راستای مبارزه با دشمن در حوزههای دفاعی، امنیتی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کاملا منطقی و عاقلانه است.
حمایت از فلسطین در سایه فرهنگ مقاومت
یکی از مصادیق و محورهای بسیار مهم و استراتژیک در جهان اسلام، قضیه فلسطین و مقاومت گروههای مبارز آن است. اهمیت بالای مسأله فلسطین آن را به صورت اولویت نخست جهان اسلام در آورده که البته امروز این اولویت ویژه از جانب محافل و ائتلاف بیگانگان و دشمنان مورد تهاجمهای گوناگون قرار گرفته است؛ از جمله به وجود آوردن تنشهای منطقهای برای فراموشی یا حداقل تبدیل این اولویت ویژه، به مسألهای دسته چندمی و در حاشیه و یا ایجاد شبهات پیرامون موفقیت یا عدم موفقیت مقاومت.[5]
مقام معظم رهبری در کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین به این نکته مهم چنین اشاره فرمودند: «مهمترین دستاورد مقاومت، ایجاد مانع اساسی در برابر پروژههای صهیونیستی است؛ در تحمیل یک جنگ فرسایشی به دشمن است؛ یعنی توانسته برنامه اصلی رژیم صهیونیستی را که سیطره بر كل منطقه بوده به شکست بکشاند.»[6]
رهیافت
به هر روی، آنچه که به نظر میرسد جامعه اسلامی را در رساندن به تحقق کامل مفهوم مقاومت در تمام عرصههای مفروضش عموماً، و در تحقق آرمان فلسطین خصوصاً یاری میکند، تشکیل یک جبهه واحد مقاومت است.
پی نوشت
[1]. فتح/29.
[2]. انفال/72.
[3]. قرائتی، تفسیر سوره نساء، ص: 108.
[4]. نساء/75.
[5]. تقابل گفتمان مقاومت و گفتمان سلطه، ج1، ص: 182.
[6]. بیانات معظم له، 3/12/1395.
در طول تاریخ همواره میان حق و باطل تقابل و جبهه گیری وجود داشته است. همزمان با طلوع اسلام، حمایت از مستضعفان عالم نیز در دستور کار رهبران الهی قرار گرفت و این روند به بخش اصلی و جداناپذیر انقلاب اسلامی در ایران تبدیل شد. مصداق بارز و روشن حمایت از مظلوم را می توان در حمایت از مردم فلسطین و جنبش های آزادی خواه آن مشاهده کرد که بی شک برگرفته از تعالیم روح بخش اسلامی است.