امام صادق علیه السلام در روایتی به صورت کلی از فساد و بیبند و باری خاندان بنیامیه پرده برمیدارند.
ائمه علیهمالسلام گاهی در سخنان خود پیامد رفتارهای غلط و اشتباه افراد و گروهها را به صورت یکی از سنتها و قوانین الهی بیان میکنند. ممکن است اهل بیت علیهمالسلام با اشاره به یک موضوع تاریخی از این سنت الهی پرده بردارند. عدم درک درست این روایات سبب ایجاد شبهاتی در ذهن میگردد.
امام صادق علیهالسلام در حدیثی به بیعفتی زنان بنیامیه و پیروان آنان اشاره کرده و تعبیر میکنند که خداوند میل جنسی را در زنان بنیهاشم کاسته و در زنان بنیامیه افزایش داده است.
از این عبارات به غلط برداشت شده که امام صادق علیهالسلام دچار تعصبات قبیلگی و خانوادگی بوده تا جایی که بر خلاف آموزههای قرآن، عدالت خداوند را نیز در این باره زیر سوال برده و میان بنیهاشم و بنیامیه تفاوت گذاشته است.
در ادامه در ضمن چند نکته نشان خواهیم داد، حضرت بر اساس واقعیتها و حقایق تاریخی سخن گفتهاند و هیچگونه تعصبی در کلام ایشان وجود ندارد.
روایت امام صادق درباره تفاوت بنیهاشم و بنیامیه
امام صادق علیه السلام درباه تفاوت مردان و زنان بنیهاشم و بنیامیه دربارهی حیاء و عفت میفرمایند:
«به راستى كه خداوند متعال شهوت را از زنان بنى هاشم برگرفت و آن را در مردان بنى هاشم قرار داد و با شيعيان آنان نيز چنين كرد. و شهوت را از مردان بنى أميّه برگرفت و آن را در زنانشان نهاد و با پيروان آنان نيز چنين نمود.»[۱]
بنیامیه یکی از سرسختترین دشمنان پیامبر بوده و همواره با بنیهاشم دشمنی داشتند. عدم توجه بنیامیه به عفت و پاکدامنی در زمان جاهلیت و دشمنی با پیامبر بعد از بعثت رسول خدا سبب رواج فساد و فحشای عجیبی در این خاندان و پیروان آنان شده بود که در ادامه به برخی از آنان اشاره میکنیم.
نسب معاویة بن ابوسفیان
از جمله مشهورترین افراد خاندان بنیامیه، معاویه بن ابوسفیان است. مادر معاویه «هند بن عتبة» نام دارد. هند کسی است که به خاطر به دندان گرفتن جگر حمزه؛ عموی پیامبر به هند جگرخوار مشهور شد.
او زنی اهل فحشا و فاسد بود و به همین خاطر نیز نسبت به پدر معاویه اقوال مختلفی نقل شده است.
از آنجا که ابوسفیان همسر رسمی هند به شمار میرود، معاویه را فرزند ابوسفیان معرفی میکنند. اما تاریخ نویسان از «مسافر بن ابیعمر»، «عمارة بن الولید» و «صباح» نیز به عنوان پدر واقعی معاویه نام بردهاند.
نصب شناسان گفتهاند: ابوسفیان، صباح را برای کاری استخدام کرده بود. از آنجا که صباح جوانی زیبا بود هند از او درخواست عمل نامشروع کرد و با او همبستر شد. جالب اینجاست که دیگر فرزند ابوسفیان؛ «عتبة» را نیز به این جوان زیبا نسبت دادهاند![۲]
بیبندوباری مادر عمروعاص
عمروعاص مشاور و وزیر حلیهگر معاویه نیز سرنوشت شبیه ارباب خودش دارد. آنچه تاریخنویسان درباره نحو انعقاد نطفه عمرو عاص گفتهاند بسیار شرمآور است. نام مادر عمرو عاص «نابغة» میباشد. نقل شده نابغة در فاصلهی میان دو خونریزی زنانه با پنج نفر به نامهای «ابولهب»، «امیة بن خلف»، «هشام بن المغیرة»، «ابوسفیان بن حرب» و «عاص بن وائل» همبستر شده و پس از آن عمرو به دنیا آمده است. نکته جالب این که هر پنج نفر ادعای پدری او را داشته و هیچکدام از کار خود شرمگین نبودهاند.[۳]
ناپاکی مادر زیاد بن ابیه
یکی از افرادی که در استمرار و تثبیت حکومت بنیامیه نقش جدی ایفا کرد، «زیاد بن ابیه» است. دربارهی پدر زیاد بن ابیه داستانهای زیادی نقل شده برخی او را ابوسفیان دانستهاند و برخی فرد دیگری به نام «عبید» را پدر او میدانند. در هرصورت به قدری این مسئله دارای ابهام بوده که او را بدون ذکر نام مشخص به عنوان پسر پدرش؛ زیاد بن ابیه و یا به نام مادرش سمیه؛ زیاد بن سمیه یاد میکنند.[۴]
نتیجه
با توجه به قرائن تاریخی که بیان کردیم به نظر میرسد مقصود امام صادق علیهالسلام از حدیث گفته شده نیز بیان فساد بنی امیه و پیروان آنان باشد. میتوان گفت حضرت در این روایت به یک حقیقت و واقعیت تاریخی اشاره میکنند و قصد تمایز گذاشتن میان خلقت بنیامیه و بنیهاشم در این جهت را ندارند. بنابراین این اتهام که امام صادق علیهالسلام از روی تعصبات قبیلگی و خانوادگی این مطلب را بیان فرمودهاند سخنی باطل و اشتباه است.
پینوشت
[۱] کافی(چاپ اسلامیة)، ج۵، ص۵۶۴.
[۲] ربیع الابرار و نصوص الخبار، ج۴، ص۲۷۶.
[۳] همان، ص۲۷۵.
[۴] انساب الاشراف، ج۵، ص۱۸۷؛الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۴۴۳.