بهترین راهکار پیشگیری از خودکشی

08:05 - 1401/02/26

خودکشی از پدیده‌های شوم و مصائب مهم اجتماعی محسوب شده که جوامع گوناگون بشری را درگیر خود کرده است.

جلوگیری از خودکشی,علل و عوامل خودکشی و راه های پیشگیری

خودکشی رذیله‌ای شیطانی و رفتاری غیرعقلانی است که امروزه امنیت اخلاقی و اجتماعی بسیاری از کشورها را تهدید می‌کند. بدون تردید، ایمان به مبدأ و معاد، سرمایه اصلی سعادت دو گیتی به شمار می‌رود که اگر درست و به صورت منطقی برای انسان حاصل شود پوچ گرایی و بیهوده انگاری برای همیشه از بین می رود و ناامیدی و یأس، به امید و ادامه حیات تبدیل می شود.

ماهیت و علت خودکشی 
اقدام به خودکشی به هر دلیلی امری غیرمعقول، غیرمنطقی و احمقانه است که در هیچ فرهنگ و دینی پذیرفته نیست.[1] در نگرش اسلامی، زندگی موهبتی الهی است که کسی حق ندارد با کشتن خود، این موهبت را از بین ببرد. بدون تردید، ارتکاب چنین عملی سرنوشت اخروی فرد را تباه و جهنم را برای وی هموار می‌کند، چنان که خداوند متعال در این باره می فرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا؛ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَٰلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا؛[2] و خود را نکشید زیرا خداوند به شما مهربان است و هر کس چنین کاری را از روی عداوت و ستم انجام دهد به زودی او را در آتش می اندازیم.»

این عمل شیطانی به قدری برای اهل ایمان مذمت شده که امام صادق علیه‌السلام در این باره می فرماید: «مؤمن به هر بلایی مبتلا می‌شود و با هر نوع مرگی می‌میرد ولی خودکشی نمی‌کند.»[3]

در حدیثی دیگر امام علیه‌السلام عاقبت اخروی فردی را که عامدانه خودکشی کند خلود ابدی در آتش جهنم دانسته است.[4] در روایتی نیز آمده که خداوند خطاب به حضرت موسی علیه‌السلام گفت: «اگر کسی دست به خودکشی بزند او را صد هزار بار در جهنم خواهم کشت؛ مثل کسی که در دنیا به قتل رسیده است.»[5]

فلسفه و علت این‌که فرد خودکشی کننده به آتش جهنم انداخته می‌شود این است که چنین فردی از فرامین الهی سرپیچی و نافرمانی نموده و نفس محترمه را که موهبتی الهی است و به عنوان امانت در اختیار او گذاشته شده از بین می‌برد. این گونه رفتارها غالباً از ناحیه کسانی شکل می‌گیرد که یا ایمان ندارند و یا ایمانی ضعیف دارند که بر اثر ناامیدی و یأس از درگاه خداوند مرتکب چنین عمل شیطانی می‌شوند. بدون تردید خودکشی حرام و از بزرگترین گناهان کبیره است و فرد خاطی در ردیف انسان های فاسق شمرده شده است.[6]

راه‌های درمان و جلوگیری از خودکشی 
فردی که گرفتار ناامیدی، پوچ گرایی و یأس از درگاه خداوند شده است را باید برای درمان چنین تفکرات شیطانی و هلاک کننده‌ای کمک نمود و راه‌هایی که می تواند از این تفکرات واهی کم کند را پیش و روی او قرار داد.

راه های مختلفی برای کنترل این رذیله اخلاقی و اجتماعی وجود دارد اما دو چیز در بازسازی فرد و پیشگیری و درمان افراد متمایل به خودکشی بیش از دیگر امور موثر است؛ یکی بازسازی شخصیت و دیگری تقویت ایمان به خدا و زندگی پس از مرگ است. تقویت ایمان مذهبی، توجه به خدا و قیامت و زندگی پس از مرگ می‌تواند فرد را تا اندازه زیادی از افتادن در چنین توهمات شیطانی و واهی دور کند.

امروزه تجربه شده که افراد گاهی با مشاهده و شنیدن برخی حوادث و صحنه‌هایی که برای برخی افراد پس از مرگ مغزی یا پس از به کما رفتنشان در عالم دیگر رخ داده است، بیدار شده و از خود کشی دست می‌کشند. عباس موزون مجری و تهیه‌کننده برنامه «زندگی پس از زندگی» در صفحه شخصی خود از آمار و ارقامی براساس نظرسنجی‌های انجام شده سخن گفت که طبق این آمار ۷۳۴۰ نفر از مخاطبان این برنامه تلویزیونی بعد از تماشای این فصل از «زندگی پس از زندگی» از خودکشی منصرف شدند. او می گوید: البته در مجموع ۱۵۱۱۵ نفر هم باواسطه و یا مستقیم انصراف از خودکشی را تأثیر این برنامه تلویزیونی دانستند.[7]

رهیافت
امروزه خودکشی به یکی از ناهنجاری‌های عمومی و زشت در جوامع بشری تبدیل شده است و هر ساله آماری سهمگین از سوی سازمان های بین المللی در خصوص آن ارائه می‌شود. ریشه این خودکشی ها غالباً فقر، ناامیدی، پوچ گرایی، ضعف ایمان و دوری از راه الهی است. برای رهایی و پیشگیری از خودکشی باید بیشتر به بازسازی شخصیت فرد خاطی و تقویت ایمان او پرداخت.

پی‌نوشت:
1. گلاب‌بخش و کاظمی، «خودکشی» ص 403.
2. نساء(4): 29 - 30
3. حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 19، ص 13، ح 3.
4. همان، ح 2.
5. صدوق، ثواب الاعمال، 1406، ص 278.
6. مشکینی، مصطلحات الفقه، 1419، ص 91.
7. زندگی پس از زندگی» ناجی 7340 نفر از مرگ خودخواسته.

خودکشی، پدیده‌ای زشت و رفتاری ضد اخلاق است که در نگاه عقل و شرع محکوم و در بین همه ادیان الهی مذموم شمرده شده است. جوامع بشری باید تلاش کنند تا با برنامه هایی جامع و دینی از شیوع و گسترش چنین عملی جلوگیری کنند.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
9 + 3 =
*****