تصور کنید دستیابی ایران به فناوری فضایی به عنوان یکی از مولفه‌های قدرت، آن هم در شرایط تحریم و تنها با تکیه بر توان داخلی خود، چه تاثیر بسزایی را در قدرتمند کردن جمهوری اسلامی در سطح جهانی می‌تواند بگذارد.
27 دی‌ماه سال 97 بود که آقای جهرمی، طی خبری از ناموفق ماندن پرتاب موشک «سیمرغ» در رساندن ماهواره «پیام» به مدار تعیین‌شده خبر داد و علت آن را باز ایستادن پیشران در مرحله سوم آن ۳۰ ثانیه پیش از وقت مقرر عنوان کرد.
اما رسانه‌های غربی از آنجا که متوجه شدند، هرچند ایران در پرتاب این ماهواره شکست خورده اما در حقیقت این یعنی ایران در حال رسیدن و رشد در صنعت فضایی است، سعی کردند طور دیگری وارد عرصه شده و با تشکیک در ادعای مطرح شده از سوی ایران، این شکست را به دلائل دیگری مرتبط کنند.
آنان نوشتند: «نمی‌توان بدون ارائه شواهد و مستندات کافی، این عدم موفقیت را صرفاً به "نقص فنی" و "شکست متعارف یک آزمایش فضایی" نسبت داد و سایر احتمالات، از جمله نقش ظرفیت فضایی بازدارنده آمریکایی موسوم به «Left of Launch» را که در رابطه با شکست تجربه‌های موشکی کره شمالی مورد استناد قرار گرفته، به سادگی رد کرد.»(1) و با این اخبار سعی داشتند به جامعه القا کنند، شرط موفقیت ایران در صنعت فضایی نیز منوط به اجازه‌ی آمریکاست.
در ادامه‌ی روند سنگ اندازی برای جلوگیری از دستیابی ایران به صنعت فضایی 12 شهریور 98 وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که سازمان فضایی ایران، پژوهشگاه هوافضای ایران و مرکز تحقیقات هوافضای ایران به فهرست تحریم‌های این کشور افزوده شده‌اند. (2)
اما با وجود تمام فشارها در 17 اسفند 1400 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد که یک ماهواره را به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین فرستاده است. ماهواره "نور ۲" با استفاده از ماهواره‌بر سه مرحله‌ای "قاصد" از کویر شاهرود به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفته است.(3)
اما خبری در 20اردیبهشت 1401 رسانه‌هایی که سعی داشتند این موفقیت را کوچک جلوه دهند به شوک فرو برد، جمهوری اسلامی برای نخستین بار تصاویری که توسط ماهواره بومی نور ۲ نیروی هوافضای سپاه تهیه شده را منتشر کرد. این تصاویر با وضوح بالا مربوط به پایگاه ناوگان پنجم دریایی آمریکا در منامه پایتخت بحرین بود.(4)
اما چرا آمریکا سعی در جلوگیری ایرا ن از رسیدن به صنعت فضایی را داشت؟
طبعتا یک بُعد آن به مسائل امنیتی و نظامی بازمی‌گردد. شاهد این مدعا هم انتشار تصاویر پایگاه نظامی آمریکا توسط ماهواره ایرانی است که قطعا از لحاظ امنیتی دکترین نظامی دشمن را با اختلال مواجه خواهد کرد. اما بُعد اساسی‌تر و عمیق‌تر آن، دستیابی ایران به یک مولفه قدرت است.
یکی از مولفه‌های مهم قدرت در جهان، علم است. اینکه یک کشور در علوم و فناوری‌های مدرن و پیشرفته تا چه اندازه حرف برای گفتن دارد، در مناسبات جهان تعیین کننده است. با این وصف تصور کنید دستیابی ایران به این فناوری، آن هم در شرایط تحریم و تنها با تکیه بر توان داخلی خود، چه تاثیر بسزایی را در قدرتمند کردن جمهوری اسلامی در سطح جهانی می‌تواند بگذارد.
اگر رفتارهای ایران را طی سالهای اخیر رصد کنیم تاثیر این مولفه‌‌ی قدرت، یعنی علم را خواهیم دید. از ارسال ناوگروه‌های دریایی برای محافظت از کشتی‌های تجاری کشور درآبهای آزاد، تا صادرات نفت به آن سوی دنیا در آمریکای جنوبی و حتی هدف قرار دادن پیشرفته ترین پهپاد جهان، که آمریکا حتی به خود جرات نداد این حرکت ایران را محکوم کند، همه و همه به علت رشد علمی کشورمان است. به این موارد حمله موشکی به مقر موساد در اربیل و حمله توپخانه‌ای سپاه به تروریست‌ها در اربیل عراق را هم اضافه کنید.(5)
همه‌ی این موارد نشان از تغییر دکترین دفاعی ایران در قبال دشمن را دارد و این پیشرفت سرلوحه قرار دادن این حدیث شریف است که می‌فرماید: « علم اقتدار است، هر کس این قدرت را به چنگ آورد، می‌تواند تحکم و غلبه پیدا کند، اما کسی که این اقتدار را به دست نیاورد، دیگران بر او قهر و غلبه پیدا می‌کنند، به او تحکم می‌کنند.»(6)
پی‌نوشت؛
1. رادیو فردا https://b2n.ir/g28042
2. رادیو فردا https://b2n.ir/q75118
3. بی بی سی https://b2n.ir/b01558
4. العالم https://b2n.ir/h89991
5. یورو نیوز https://b2n.ir/a59452
6. قال علی علیه‌السلام: العِلمُ سُلطانٌ، مَن وَجَدَهُ صالَ بِهِ، ومَن لَم يَجِدهُ صيلَ عَلَيهِ؛ شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۲۰، ص ۳۱۹
جمهوری اسلامی برای نخستین بار تصاویری که توسط ماهواره بومی نور ۲ نیروی هوافضای سپاه تهیه شده را منتشر کرد. این تصاویر با وضوح بالا که مربوط به پایگاه ناوگان پنجم دریایی آمریکا در منامه پایتخت بحرین است، رسانه‌هایی غرب را به شوک فرو برد.