آمریکا با این که خود را قهرمان دفاع از حقوق بشر میداند، مهمترین توافقنامههای حقوق بشر از جمله توافقنامههای بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، حقوق شهروندی و سیاسی، توافقنامه بینالمللی مبارزه با انواع تبعیض نژادی، توافقنامه حقوق کودکان و همچنین توافقنامه ویژه اوضاع پناهندگان را امضا نکرد
سالروز جنایت هولناک آمریکا در مورد هدف قراردادن هواپیمای مسافربری ایران در ۱۲ تیرماه ۱۳۶۷ به نام روز «افشای حقوق بشر آمریکایی» نامگذاری شده است. به این بهانه به ریشه جنایتهای "حقوق بشری" آمریکا میپردازیم.
در دو یادداشت قبلی به مبانی غرب در نگاه به حقوق بشر و همچنین عدم پیوستن آمریکا به معاهدات بینالمللی اشاره شد. همچنین به ساختار قلدرمآبانه دستگاه سیاست استعماری آمریکا در ورود و خروج دلخواه از کنوانسیونها و قراردادهای بینالمللی نیز پرداختیم.
در این یادداشت به نمونههای نقض معاهدات بینالمللی توسط آمریکا در دهههای گذشته خواهیم پرداخت.
نمونه اقدامات آمریکا دراینخصوص عبارتند از:
- نقض معاهدات و قوانین بینالمللی
شاخصهای مورد ارزیابی از مفاد اعلامیه حقوق بشر جهانی در این بند از نقض حقوق بشر عبارتند از:
ماده ۲۸: هر شخصی حق دارد خواستار برقراری نظمی در عرصه اجتماعی و بینالمللی باشد که حقوق و آزادیهای ذکر شده در این اعلامیه را بهتمامی تأمین و عملی سازد.
ماده ۳۰: هیچ یک از مقررات اعلامیه حاضر نباید چنان تفسیر شود که برای هیچ دولت، جمعیت یا فردی متضمن حقی باشد که بهموجب آن برای ازبینبردن حقوق و آزادیهای مندرج در این اعلامیه فعالیتی انجام دهد یا به عملی دست بزند.
مسئولان آمریکا بین دو نوع جنایت تفاوت قائل هستند؛ جنایاتی که نیروهای آمریکایی در قبال دشمنان خود مرتکب میشوند و نوع دوم دفاعی است که ملتها در مقابل تجاوز انجام میدهند.
نوع دوم بهشدت موجب خشم آمریکا میشود و در بیشتر موارد با فریب و نیرنگ آن را نزد افکار جهانی وارونه جلوه میدهند، بهطوری که کسی که مانند فلسطینیها از وطن خود دفاع میکند، تروریست محسوب میشود.
- نقض گسترده و فاحش مشخصاً توافقنامه ژنو مصوب سال ۱۹۴۹ (28-۱۳۲۷ ه.ش) بهویژه در افغانستان و عراق
آمریکا در جریان حمله به افغانستان و عراق توافقنامه ژنو در خصوص اسیران جنگی و نقلوانتقال غیرنظامیها در درگیریهای نظامی را نقض کرد.
در آن زمان (جنگ در افغانستان) به جز یک تبعه آمریکایی، اسیران جنگی طالبان و القاعده را تروریست دانست و از میدان جنگ در افغانستان به پایگاه گوانتانامو منتقل کرد و با وجود رفتار وحشیانهای که با آنان داشت، درصدد محاکمه آنها در دادگاه ویژه نظامی، بدون رعایت عدالت برآمد.
این اقدام برخلاف توافقنامه چهارم ژنو بود، زیرا طبق این توافقنامه، آنان اسیران جنگی محسوب میشدند که باید تا پایان جنگ که به مسئولان کشورشان تحویل داده میشدند و با آنان برخورد شایستهای میشد.
اما شهروندان افغان نیز قربانی جنگ وحشیانه آمریکا شدند که تفاوتی میان غیرنظامیان و نظامیان قائل نمیشدند و با استفاده از سلاحهای ممنوعه مانند بمبهای خلاء، روستاها را کاملاً با خاک یکسان کرد و در این میان هزاران نفر کشته شدند.
در یک نمونه، نیروهای آمریکایی به یک بیمارستان در "خوست" یورش بردند و مجروحان را به قتل رساندند و از 12 هزار نیروی طالبان که به اسارت نیروهای اشغالگر آمریکایی درآمدند، فقط حدود 3 هزار و 500 تا 4 هزار نفر زنده ماندند.
- امضا نکردن پروتکل کیوتو درباره گازهای گلخانهای
آمریکا پروتکل "کیوتو" را در خصوص گازهای گلخانهای امضا نکرد، درحالیکه نخستین عامل آلودگی محیطزیست، انتشار این نوع گازهاست که به کره زمین آسیب میرساند.
- امضا نکردن مهمترین توافقنامههای حقوق بشر
آمریکا با این که خود را قهرمان دفاع از حقوق بشر میداند، مهمترین توافقنامههای حقوق بشر از جمله توافقنامههای بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، حقوق شهروندی و سیاسی، توافقنامه بینالمللی مبارزه با انواع تبعیض نژادی، توافقنامه حقوق کودکان و همچنین توافقنامه ویژه اوضاع پناهندگان را امضا نکرد و از توافقنامه مبارزه با تولید مین و استفاده از آن ضد مردم و نیز توافقنامه مبارزه با سلاح شیمیایی و بیولوژیک خارج شد.
از زمانی که آمریکا افغانستان را اشغال کرد تاکنون بیش از 600 اسیر بدون اتهام و یا دادگاه در زندان گوانتانامو در اسارت به سر میبرند و واشنگتن برخلاف معاهده ژنو آنان را زندانیان جنگی نمیداند و یا سایر حقوق آنان را بنا بر معاهدههای بینالمللی در خصوص حقوق بشر به رسمیت نمیشناسد.
در آمریکا حدود 1200 خارجی که بیشتر عرب و از کشورهای آسیای جنوبی هستند، در بازجوییهای مربوط به حملات 11 سپتامبر بازداشت شدند.
در همین زمینه، گزارش سازمان نظارت بر حقوق بشر آمریکا در ژوئیه 2003 (تیر 1382) که تحت عنوان «کشتن شما برای ما آسان است»، آمده: این گزارش بر دخالت دولت آمریکا در توطئه و همه موارد نقض حقوق بشر در جنوب افغانستان تأکید کرد و از همکاری نیروهای اشغالگر آمریکا با سران جنگ که دستشان به بدترین موارد نقض حقوق بشر آلوده است، انتقاد کرد.
بنابراین گزارش آمریکا در بودجه سال 2003 (82-1381 ه.ش) حدود 10 میلیارد دلار به سربازان خود در افغانستان که حدود 9 هزار نفر بودند، اختصاص داد، درحالیکه فقط 600 میلیون دلار را به کمک اقتصادی اختصاص داد.
در مورد عراق نیز آمریکا جنایتهای فراوانی در مورد زندانیان این کشور مرتکب شد و صدها اسیر را در پادگانهایی در بیابان بدون آب سالم و امکانات اولیه بهداشتی نگهداری میکرد، درحالیکه حق انتخاب وکیل نداشتند و دستهای آنان با بندهای پلاستیکی بسیار نازک بسته میشد که ماهها طول میکشید تا جراحت آن بهبود پیدا کند.
روزنامه الحیات چاپ لندن در 15 آوریل 2007 (26 /1/ 1386) در مطلبی با عنوان "سیلی آمریکا به قانون بینالمللی" نوشت: «کشتار مردم فلسطین، لبنان، افغانستان، عراق و سومالی نقض توافقنامههای ژنو به شمار میآید.»
قانون بینالمللی و توافقنامه سازمان ملل مبنی بر ممنوعیت جنایت کشتارجمعی مصوب سال 1948 (27-1326 ه.ش) در ماده دوم خود، جنایت جنگی و کشتار را ممنوع دانسته و بر مجازات عاملان آن تأکید کرده است و در توافقنامههای ژنو مصوب سال 1949(28-1327 ه.ش) بر حمایت از غیرنظامیان در زمان جنگ و هنگام اشغال یک کشور تأکید شده است.
- تصویب قوانین مغایر با نظام حقوق بشر بینالمللی مانند تصویب قانون "کمیسیون نظامی" که در 17 اکتبر 2006 (25/ 7/ 1385) اجرایی شد.
مطابق این قانون دولت آمریکا میتواند با نقض حق حاکمیت کشورهای دیگر، شهروند هر کشوری را که "رزمنده دشمن" تشخیص دهد در هر نقطه از جهان بازداشت، محاکمه و مجازات کند و با تعریف خودخواسته از مفهوم شکنجه، اعمال فشارهای جسمی و روانی را مجاز شمرده است. [1]
پی نوشت:
1) https://www.iribnews.ir/0051IS - خبرگزاری صداوسیما