نقد | «مستوران»؛ سبکی کم‌نظیر در فیلم‌سازی

17:09 - 1401/04/07

«مستوران» داستان لیث عطار و همسر مهربانش لطیفه را به تصویر می‌کشد که صاحب پسر باهوش و زبانزدی به نام لطفعلی است. در همسایگی این خانواده، زنی کوراجاق با شوهری لاابالی زندگی می‌کند که داغ نداشتن فرزند و زخم‌زبان‌های نازا بودنش، دامن او را به گناهانی نابخشودنی آلوده می‌کند.

نقد مجموعه مستوران

قلاب احساسی: در ابتدای سریال مستوران فیلم‌ساز به زیبایی و ذکاوت، داستان را از جایی شروع می‌کند که با ایجاد سؤالات زیاد و جذاب در ذهن مخاطب، او را وادار به تماشای ادامه مجموعه می‌کند.

افرادی با لباس و گریم‌های متفاوت و بی‌بدیل در فیلم و سریال‌های ایرانی، ذهن مخاطب را به یاد گروهی وایکینگ‌ها می‌اندازد که در پی مقصودی هستند.

سبک جدید داستانی

سبکی که نویسنده برای ساخت سریال مستوران پیش گرفته، شیوه‌ای است که فیلم‌سازان مطرح دنیا، سال‌ها پیش به آن‌سو رفته و آثار متعددی در این زمینه تولید کرده‌اند.

سبک فیلم‌سازی فراواقعی (سورئال) مخاطب را وارد فضاهایی می‌کند که تجربه آن‌ها در زندگی واقعی امری غیرممکن است؛ به‌همین‌خاطر این آثار دارای جذابیت خاصی برای بیننده می‌باشند.

اما سریال مستوران انتخابی بین سبک واقعی و فراواقعی اختیار کرده و به‌نوعی در آثار تولید شده ایرانی بسیار نادر و شاید بی‌بدیل باشد.

به‌عنوان‌مثال، قرار دادن عناصری مانند سیمرغ و لوح حقیقت یاب از جمله مواردی هستند که مستوران را تبدیل به یک مجموعه جذاب کرده است؛ از این شیوه داستان‌گویی نیز می‌توان برای بیان مفاهیم اسلامی که در قالب فیلم‌های واقعی (رئال) بیانش ممکن نیست، استفاده کرد.

فضای ایرانی و اسلامی در سریال مستوران

سریال مستوران

حس و حالی که در فضای مستوران حاکم است، حاکی از یک قالب ایرانی و اسلامی در ساختار کلی مجموعه می‌باشد؛ استفاده از معماری سنتی ایرانی، لباس‌های رنگی که بر تن زنان و مردان است، در کنار رعایت آداب و اخلاق اسلامی مانند احترام به بزرگ‌تر و گرامی داشتن نانی که بر زمین افتاده، بر ارزش‌های این مجموعه افزوده است.

محور اصلی داستان

امام حسن مجتبی علیه‌السلام درمورد حسادت می‌فرمایند: «حسادت دربرگیرندۀ تمام بدی‌هاست و به همین دلیل بود که قابیل برادرش هابیل را به قتل رساند.» [1]

باتوجه‌به سه قسمت ابتدایی از مجموعه مستوران، تلاش سازندگان بر انتقال این ایده مفهومی است که «حسادت انسان را به نابودی می‌کشاند».

هوش و ذکاوت پسر «لیث عطار» باعث این شد که «جهان دخت» کوراجاق دست به هر کاری بزند تا والدین «لطفعلی» را به عزای فرزندشان بنشاند و این موضوع باعث واردشدن جهان دخت به دنیای بدعاقبت حسادت شد که در نهایت دستش به خون «عمه نساء» آلوده گشت و او را به قتل رساند.

در قسمت‌های بعدی سریال مستوران نیز باید شاهد غرق شدن هرچه بیشتر جهان دخت در منجلاب حسادت باشیم که لازمه جنایات قبلی او است.

پی‌نوشت:
1. الحسدُ رائدُ السُّوءِ و مِنهُ قَتَل قابیلُ هابیلَ. (بحار، ج ٧٨، ص ١١١)

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
11 + 3 =
*****