در انقلاب حسینی، امام و يارانش برای حفظ دین در اوج ایثارگری شهید شدند تا حق زنده بماند و باطل رسوا گردد. ما نیز-برای حسینی بودن- باید به تبعیت از اماممان، در راه حفظ دین خدا ایثار کنیم و در حفظ انقلاب اسلامی با الگوگیری از قیام سیدالشهدا علیهالسلام، برضد ظلم تا پای جان جهاد کنیم.
ايثار؛ یعنی در امور گوناگون زندگانی، غرض و منفعت دیگران را بر غرض و منفعت خویش مقدم داشتن؛ چه در مسائل مالى و چه در موضوع جان. ایثار اوج سخاوت است.[1]
اين صفت نيكو، از صفتهای ارزشمند اخلاقى است كه در قرآن كريم و روايات، مورد ستایش فراوان قرار گرفته است. خداوند در قرآن از افرادی ياد میکند که در عین نيازمندی خودشان، ديگران را بر خویشتن مقدم میکنند: «وَ يُؤْثِرُونَ عَلى انفُسِهِم وَ لَوْ كانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ؛[2] و آنها را بر خود مقدم می دارند هرچند شدیداً فقير باشند.»
گذشتن از خواستههای خود و نيز چشم پوشيدن از آنچه موردعلاقه انسان است، بسی سخت است. شاید بتوان در امور مالی بهتر این مسئله را درک نمود؛ وقتی کسی برای قرض گرفتن به سراغ انسان میآید، اگر تمایل به کمک نکردن باشد، با هر بهانهای او را از خود دور میکند. حال اگر خودش هم نیاز داشته باشد، این بهانه آوری تقویت میشود.
ایثاری که قرآن از آن سخن میگوید، درجهای ویژه است که شخص نیازمند به همان چیزی که نیاز داشته و دوست می دارد، به دیگری توجه کند و ایثار نماید.
اوج ايثار، ايثار خون و جان است. گذر از جان، سختترین گذرگاهی است که ممکن است پای هرکسی بلغزد. از اینرو ايثارگر كسى است كه حاضر است، هستى و جان خود را براى هدفش فدا کند.
ایثار در کربلا
درصحنهی عاشورا، اوج ایثار و نمودهای گوناگون آن وجود دارد. از اینرو ایثار از شاخصههای زندگی به سبک امام حسین علیهالسلام است.
کربلاییان عاشقانه، ایثارگری در راه دين خدا را به بالاترین درجهاش نشان دادند. در کربلا، اوج ايثارگری، در وجود سیدالشهدا علیهالسلام تبلور یافت. امامی که برای زنده ماندن دین خدا و احیای آن، آنچه موردعلاقهاش بود را در کف اخلاص ایثار نمود. امام علیهالسلام، شیرخواره علیاصغر و جوانش، علیاکبر، علمدارش عباس علیهمالسلام و یارانی بینظیر مانند حبیب بن مظاهر، مسلم بن عوسجه و... را در راه بقای دین خدا فدا کرد. بردن خانواده به کربلا و اسارت ایشان، اگر رضایت الهی در آن است و بقای اسلام و رسوایی دشمنان را در پی دارد، حسین علیهالسلام از آن ابایی ندارد.
یاران سیدالشهدا علیهالسلام نیز در این عرصه، خوب درخشیدند؛ اصحاب نيز، هرکدام جان خود را فداى امام و حفظ اسلام كردند.
شاخصههای زیستِ حسینی | ایثار
در طول واقعه عاشورا صحنههاى زیاد و زيبايى از ايثارگرى ديده می شود که به برخی از آن ها اشاره میکنیم:
1 - اظهارات ايثارگرانه ياران امام در شب عاشورا:
سخنان زهير، سعيد بن عبدالله، مسلم بن عوسجه، حضرت علیاکبر علیهالسلام و ديگران، جلوههاى روشن و ماندگارى از اين روحیه ايثارگرى است. طبق نقلى، گروهى از آنان چنين گفتند: «به خدا قسم از تو جدا نخواهيم شد! جانهايمان فداى توست، تو را با ايثار خون، چهره و اعضاى بدن حمايت مىكنيم.»[3]
2 - سعيد بن عبدالله، هنگام نمازخواندن امام علیهالسلام، خود را سپر تيرهايى ساخت كه از سوى دشمن مىآمد. وقتى نماز امام به پايان رسيد، او سيزده تير بر بدن داشت و بر زمين افتاد و شهيد شد.[4]
3 - جلوههای ایثار در رفتار و گفتار قمر بنیهاشم علیهالسلام:
الف. ردّ امان ابن زياد را كه شمر آورده بود.[5]
ب. در شب عاشورا اظهار كرد: «هرگز از تو دست نخواهيم كشيد، خدا نياورد زندگى پس از تو را.»[6]
ج. روز عاشورا نيز وقتى با لب تشنه وارد شريعه فرات شد تا برای امام و كودكان تشنه آب آورد، وقت دیدن آب، با يادآورى تشنگی حسين علیهالسلام، ايثارگرى و وفاى او اجازه نداد كه او آب بنوشد و امام حسين علیهالسلام و كودكان تشنه باشند و تشنه لب شهيد شد.[7]
در انقلاب حسینی، امام، خانواده و يارانش دست از زندگى شستند تا دين خدا بماند و در این راه شهید و اسير شدند تا حق زنده بماند و باطل رسوا شود. خداوند هم به ایثار آنان با جاودانگی حضرت علیهالسلام و یارانش تا قیامت جواب داد.
حال وظیفه و تکلیف ما چیست؟! ما نیز باید به تبعیت از اماممان در راه حفظ دین خدا ایثار کنیم. باید در حفظ انقلاب اسلامی که با الگوگیری از قیام سیدالشهدا علیهالسلام علیه ظلم پیروز شد تا پای جان جهاد کنیم، اگر میخواهیم حسینی زندگی کنیم.
پینوشت
[1] لسان العرب، دهخدا؛ ذیل واژه ایثار.
[2] سوره حشر، آیه59.
[3] وقعه الطف، ص199.
[4] مقتل الحسین مقرم، ص304.
[5] همان، ص336.
[6] همان.
[7] همان.