تربیت زبانی فرزندان زمانی بیشترین تأثیر را دارد که همراه با تربیت عملی باشد.
فرزندان اگر ببینند که والدینشان آنها را به چیزی امر و نهی می کنند که خود به آن پایبند نیستند؛ ممکن است برای مدت کوتاهی آن را انجام دهند؛ اما در بلندمدت نه تنها به آن عمل نمی کنند بلکه از آن رفتار متنفر شده و عکس آن را انجام می دهند. اما وقتی پدر و مادر اهل انجام آن عمل باشند، تأثیر تذکر و تربیت زبانی آنها بسیار بیشتر و بادوام تر است.
با نگاه به سیره تربیتی امامان معصوم علیه السلام این نوع تربیت را به وضوح متوجه می شویم. شعیب بن عبدالرحمن خزاعی می گوید: بعد از واقعه عاشورا، مردان قبیله بنی اسد، هنگامی که خواستند پیکر مطهر امام حسین علیه السلام را دفن کنند، در دوش آن حضرت اثر پینه و کوبیدگی زخمی یافتند که کاملا از جراحت های جنگی متفاوت بود؛ زخم کهنه ای که هیچ شباهتی به زخم های روز عاشورا نداشت.
از امام زین العابدین علیه السلام در این مورد سؤال کردند و آن حضرت در پاسخ فرمود: «هذا مِمّا ینْقُلُ الْجِرابَ عَلی ظَهْرِهِ اِلی مَنازِلِ الاَرامِلِ وَ الیتامی؛[1] این زخم در اثر حمل بار و کیسه های غذا و هیزم به خانه های بیوه زنان، یتیمان و مستمندان می باشد که پدرم بر دوش خویش آنها را حمل می کرد».
این همان تربیت عملی است که از امیر المومنین علیه السلام به فرزندش به ودیعه گذاشته شده است.
[1]. المناقب، ج 4، ص 66؛ بحارالانوار، ج 44، ص 190.