دین اسلام برای مبارزه با مفاسد و گناهان اجتماعی راه‌کارهای مختلفی را در نظر گرفته است. یکی از این راه‌ها، جریمه نقدی متخلفان و قانون شکنان می‌باشد. در نظام جمهوری اسلامی نیز مبتنی بر همین موضوع، می‌توان برای کاهش جرم بی‌حجابی، از مجازات‌های نقدی استفاده کرد.
با درگذشت مهسا امینی، دوباره بحث حجاب و برخورد حکومت اسلامی با قانون شکنان حجاب در فضای مجازی پر رنگ شد. رسانه‌های بیگانه نیز در این میان با پر رنگ کردن موضوع، سعی در تخریب حکومت اسلامی و بر هم زدن فضای کشور نمودند.
از طرف دیگر گروه‌های ضد دین نیز به سرعت دست به کار شده و سیل شبهات تکراری خود علیه حجاب و قوانین اسلام را دوباره در فضای مجازی تکرار کردند. یکی از رسانه‌های معاند با اشاره به فتوای آیت الله مکارم شیرازی مبنی بر شرعی بودن جریمه نقدی نسبت به عدم رعایت حجاب[۱]، به دین اسلام و احکام الهی حمله کرده و ادعا می‌کند که حکومت اسلامی تنها به دنبال منافع خود و بهره‌کشی از مردم به بهانه‌های مختلف است.
برای روشن‌تر شدن موضوع بحث، توضیح مختصری در رابطه با قوانین مجازات قانون شکنان در اسلام بیان می‌کنیم. در اسلام برای مجازات قانون شکنان و متخلفان دو نوع برخورد در نظر گرفته شده است:
الف) حدود
حدود مجازاتی است که در برخی موضوعات و در شرایط خاص اجرا می‌شود و از طرف شارع مجازات مشخصی برای آن تعریف شده است؛[۱] نظیر حد شرب خمر (خوردن شراب) که طبق آن فرد خاطی باید هشتاد ضربه شلاق بخورد.
ب) تعزیر
مجازات‌هایی که خارج از دایره حدود انجام می‌گیرد، تعزیر نامیده می‌شود.[۲] براساس قوانین اسلامی حاکم شرع می‌تواند بر اساس مصلحت خود برای هنجارشکنان و قانون شکنان احکام اسلامی مجازات‌هایی تعیین کند. به عنوان مثال برای عدم رعایت حجاب حد و مجازات مشخصی در اسلام تعریف نشده است؛ اما این موضوع به معنای رفع مجازات به طور کامل نیست؛ بلکه خداوند مجازات این دسته از قانون شکنان را بر عهده حاکم شرع قرار داده است تا طبق نظر و مصلحت خود تعزیر و مجازاتی را برای آنان در نظر بگیرد.
نتیجه
با توجه به تعریف تعزیر و حدود که در فقه اسلامی آمده است، روشن شد گرچه در احکام اسلامی حد مشخصی برای مسئله بی‌حجابی مطرح نشده، اما حکومت اسلامی با توجه احکام اسلامی و صلاح دید ولی فقیه، می‌تواند مجازات‌هایی را برای بی حجابی تعیین کند. یکی از این تعزیرات می‌تواند جریمه نقدی باشد. بنابراین جریمه نقدی را می‌توان حکمی اسلامی دانست که برای جلوگیری از تخلف متخلفان وضع شده است.
پی‌نوشت:
[۱]. پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، https://b2n.ir/x82194.
[۲]. نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۲۵۴.
[۳]. همان.