با توجه به جایگاه و نقش مهمی که مغز به‌عنوان فرمانده بدن برای انسان دارد، پروردگار عالم آن را به بهترین صورت ممکنی که از خطرها مصون باشد، خلق نموده است.
بی‌تردید یکی از حساس‌ترین عضو بدن انسان، مغز است. مغز به‌عنوان فرمانده بدن، نقش مهمی در تفکر به‌عنوان مهم‌ترین عمل انسان نسبت به دیگر موجودات دارد. ازاین‌رو کوچک‌ترین ضربه‌ها می‌تواند اختلال جدی در فهم و کارکرد انسان ایجاد کند.
ادراک، یادگیری، یاددهی، تصمیم‌گیری، اندیشیدن، حرکت کردن، گفتن، شنیدن، بوییدن، حفظ تعادل، انجام عملیات ریاضی و ... همه مرتبط با مغز است. تحقیقات در مورد مغز هراندازه بیشتر می‌شود، حقایقی حیرت‌انگیز از این عضو حساس به انسان نشان می‌دهد. از باب نمونه در تحقیقی تعداد نورون‌های[1] مغز انسان حدود شصت‌وهشت میلیارد نورون بیان‌شده که هرکدام توانایی ارتباط و تأثیر روی تعداد زیادی نورون دیگر را دارد.[2]
از طرفی در حوادثی که گوشه و کنار رخ می‌دهد، ضربه به مغز، عامل بسیاری از اختلالات مانند فلجی و حتی مرگ‌ها است. با توجه به آنچه گه گفته شد که قطره‌ای از دریای رمزگونه خلقت مغز انسان است، پروردگار عالم که خلقتش به بهترین صورت ممکن است، جایگاه مغز انسان را با توجه به نقش مهم و سترگی که دارد، به شکلی خاص در بدن انسان تعبیه نموده است تا کمترین آسیب را ببیند. درواقع اگر مغز با این نقش‌های مهم و حساس، در جایگاه درستی از بدن انسان قرار نداشت، هرلحظه ممکن بود، آسیب جدی ببیند و فردی ناقص شود.
امام صادق علیه‌السلام در سفارشی به مفضل بن عمر ما را به اهمیت نقش مغز و تدبیر حکیمانه الهی توجه داده‌اند: «اگر موانع كنار مى‌رفت و مغز را مى‌ديدى، در مى‌يافتى كه به حائل‌ها و لايه‌هاى مختلف پوشيده شده تا ثابت ماند و از حوادث آسيبى نبيند. جمجمه نيز كلاه‌خودى است كه مغز را از آسيب‌پذيرى در برابر ضربه‌ها و صدمات نگاه مى‌دارد. نيز سر انسان با انبوهى از مو پوشيده شده تا پوستينى براى سر باشد و آن را از گرما و سرماى شديد حفظ كند. به‌راستی جز كسى كه مغز را آفريده و منشأ فرماندهى احساس قرارش داده و به خاطر بلندمرتبه بودنش در بدن و حساس و خطير بودن موقعيت آن، آن را سزاوار حفظ و نگاهدارى نموده چه كسى آن را این‌گونه در دژى مستحكم قرار داده است؟»[3]
نتیجه اینکه توجه به عضوی مانند مغز در انسان و خلقت متناسب آن با توجه به کارکرد خطیری که دارد، ما را به ناظم و خالقی حکیم رهنمود می‌کند و به همین مقدار بر معرفت‌شناسی ما نسبت به ذات باری تعالی می‌افزاید.
پی‌نوشت:
[1]. به سلول‌های عصبی، نورون می‌گویند.
[2]. موضوع «ظرفیت حافظه انسان به‌اندازه کل اینترنت»، https://btid.org/fa/news/84532
[3]. ميرزايی، نجف‌علی، شگفتی‌هاى آفرينش (ترجمه توحيد مفضل)، ج1، ص60.