بررسی تیم اقتصادی گلدمنساکس حاکی از آن است که کاهش رشد جمعیت، عامل تضعیف رشد اقتصادی جهان در دهههای آینده است.
شرکت گلدمنساکس [1] یک مؤسسه بینالمللی در نیویورک آمریکاست. در این شرکت، طیف وسیعی از خدمات مالی در حوزه بانکداری، سرمایهگذاری، اوراق بهادار، مدیریت سرمایهگذاری و... ارائه میشود.[2]
طی بحران مالیِ سالهای 2007 تا 2008 بر خلاف مؤسسات دیگر که متحمل خسارات سنگین شدند، مؤسسه گلدمنساکس موقعیت خود را به عنوان یک رهبر جهانی حفظ کرد .
این مؤسسه در سال 2005 با تحلیل صحیح پیشبینی کرده بود 4 کشور چین، هند، روسیه و برزیل که اعضای گروه بریکس هستند، تا سال 2010 در مسیر توسعه اقتصادی قرار گرفته و دارای بالاترین نرخ رشد اقتصادی خواهند بود. این آیندهنگری که مبتنی بر تحلیل دقیق بود، به واقعیت پیوست و اعتبار این مؤسسه را در میان تحلیلگران اقتصادی بالا برد.[3]
اکنون تیم اقتصادی شرکت بینالمللی گلدمنساکس به رهبری یانهاتزیوس در تحقیقات جدید خود، مسیر اقتصاد جهان تا سال 2075 را تحلیل و با بررسی وضعیت اقتصادی 104 کشور جهان، شرایط اقتصاد جهانی را تا نیمقرن آینده پیشبینی کرده است.
این بررسی برای آیندهنگری وضعیت اقتصادی جهان، نتایج قابل تأملی داشته است و مهمترین عامل تحولات اقتصادی را، جمعیت کشورها و نیروی کار میداند.
بر اساس این پیشبینی، در آینده:
1. به دلیل کاهش جمعیت و کاهش نیروی کار در دسترس، رشد اقتصادی جهان کمتر از ۳ درصد خواهد بود و این سیر نزولی ادامه خواهد داشت.
2. کشورهای چین، ایالات متحده، هند، اندونزی و آلمان بزرگترین اقتصادهای دنیا هستند.
3. اقتصادهای نوظهور، قوی خواهند شد و به جمع بزرگترین اقتصادهای دنیا خواهند پیوست. این کشورها عبارتند از نیجریه، پاکستان و مصر.
4. ایالات متحده آمریکا مانند سابق رشد اقتصادی نخواهد داشت و روند نزولی خود را طی میکند.
5. حاکمیت دلار فروخواهد پاشید.
6. نابرابری درآمد بین کشورها، کمتر خواهد شد؛ اما نابرابری درآمد در داخل خود کشورها افزایش خواهد یافت.
7. رشد اقتصادی جهان تقریباً به قله خود رسیده و در دهه آینده از مرز اوج به سمت روند نزولی سرازیر میگردد؛ که مهمترین دلیل آن مسئله کاهش رشد جمعیت و کمبود نیروی انسانی است.
گزارش این تحقیقات که سایت روزنامه بلومبرگ در دسامبر 2022 بهروزرسانی و منتشر کرده بدین شرح است:
رشد جهانی در دهه آینده به طور متوسط، کمتر از 3 درصد در سال خواهد بود که حتی نسبت به دهه قبل از بحران مالی که این رشد 3.6 درصد بود، کاهش بیشتری داشته است. پس از آن، رشد جهانی در مسیر کاهش تدریجی قرار خواهد گرفت که نشاندهنده کندشدن رشد نیروی کار است.
اقتصادهای نوظهور به همگرایی با کشورهای صنعتی ادامه خواهند داد؛ زیرا چین، ایالات متحده، هند، اندونزی و آلمان در صدر جدول لیگ بزرگترین اقتصادهایی هستند که با دلار اندازهگیری میشوند. نیجریه، پاکستان و مصر نیز میتوانند از بزرگترینها باشند. بعید است که ایالات متحده، عملکرد نسبتاً قوی خود در دهه گذشته را تکرار کند، و استحکام استثنایی دلار نیز در 10 سال آینده از بین خواهد رفت.
درحالیکه نابرابری درآمد بین کشورها کاهشیافته است، اما این نابرابری در داخل خود کشورها همچنان به افزایش خود ادامه میدهد. اقتصاددانان در تحقیقات خود نوشتند: «پیشبینیهای ما حاکی از آن است که از مرز بالای رشد بالقوه جهانی عبور کردهایم. بیشتر این کاهش پیشبینی شده به دلیل جمعیتشناسی است. رشد جمعیت جهانی طی 50 سال گذشته به نصف کاهش یافته است. هرچند این نظر در ظاهر وجود دارد که رشد آهستهتر جمعیت، به معنای فشار کمتر بر محیط زیست است؛ اما در واقع «تعدادی از چالشهای اقتصادی» را به همراه خواهد داشت؛ مانند اینکه کشورها چگونه هزینههای بهداشتی رو به افزایش جمعیت سالخورده خود را پرداخت میکنند؟[4]
اما نکته مهم آن است که از مهمترین عوامل اساسی رشد بالای اقتصاد کشورهای نیجریه، پاکستان و مصر، بهرهمندی از جمعیت بالا و رشد نیروی کار در سالهای آتی است. مردم مصر علیرغم تلاش دولت این کشور برای کاهش جمعیت مصر، توجهی به سیاست دولت این کشور ندارند و آن را با موازین شرعی مطابق نمیدانند.[5]
باید دید با توجه به فراگیری نظم نوین جهانی در آیندهای نزدیک و تحلیل دقیق رهبر معظم انقلاب در این رابطه و تأکید بسیار ایشان به نقشآفرینی مسئولین، نخبگان و خصوصاً جوانان برای تعیین موقعیت بالای ایران در این نظم جدید، علاوه بر جایگاه بینالمللی و مردمسالاری قوی، اقتدار نظامی، پیشرفت در تکنولوژی، صنعت، روابط دیپلماسی و... تلاشها برای جایگاه جمعیتی ایران و ممانعت از سالمندی نظام اسلامی در مقایسه با کشورهای مطرح شده چگونه خواهد بود؟
پینوشت:
[1]. Goldman Sachs Group Inc.
[2]. خانه سرمایه، معرفی شرکت گلدمن ساکس: https://b2n.ir/sarmaye1.
[3]. ویکیپدیا، گلدمنساکس: https://b2n.ir/wiki.Goldman.
[4].What Does World Economy Look Like Through 2075? Here’s What Goldman Sachs Thinks https://b2n.ir /bloomberg1.
[5]. The population policy in Egypt،https://b2n.ir/pubmed1، https://b2n.ir/btid4.