کمک حوزه علمیه به صندوق بودجه!

در فصل بودجه‌ریزی، بسیاری از وزیران دولت، مقامات اجرایی و مدیران ارشد به‌عنوان یک موفقیت از اینکه توانسته‌اند بودجه سازمان متبوع خود را ارتقا و رشد دهند، خوشحال بوده و برای ارائه گزارش به پرسنل خود، جلسه مصاحبه خبری برگزار می‌کنند و آن‌ها را از داشتن سالی بهتر مطمئن می‌سازند!

اما در این میان یک استثنا وجود دارد! نهادی که به‌جای گزارش به کادر خود و اطمینان بخشی از اخذ بودجه‌ای متناسب با نیازهای سال آینده، باید یا سکوت اختیار کند و نظاره‌گر حجم گسترده‌ای از تخریب و انتقاد ناجوانمردانه باشد یا در یک نبرد نابرابر رسانه‌ای و دادگاهی که توسط برخی افراد همچون صادق زیباکلام تشکیل می‌گردد از خود دفاع کند!

حوزه علمیه قم!
تنها نهادی که همیشه در هنگام بررسی بودجه سیبل هدف بوده و یکایک ارقام بودجه‌ای آن روانه تیتر رسانه‌ها، مسائل طرح‌شده در گفتگوها، فضای مجازی، میزگرد رسانه‌های بیگانه و ...می‌شود، گویا شعر بودجه فقط یک قافیه دارد و آن‌هم حوزه علمیه قم است که تکرار می‌شود!

گرچه این موج سازی و سوار شدن بر آن با هدف روحانیت‌ستیزی برای بسیاری از طلابی که با شهریه اندک به‌سختی روزگار می‌گذرانند تلخ و آزاردهنده است، ولی از طرف دیگر می‌تواند یک فرصت طلایی برای بیان واقعیت‌ها و نکات ناگفته باشد.

از میان ده‌ها مطلب طرح نشده و ناگفته از سوی حوزه علمیه قم در مورد بودجه، تنها به یک نکته اشاره‌کرده و همگان را به انصاف در آن فرا می‌خوانیم.

دانشگاه فرهنگیان یکی از مهم‌ترین بخش‌های آموزشی کشور است که تأمین و تربیت‌معلمان، مدیران، کارکنان کارآمد موردنیاز در طراز جمهوری اسلامی را بر عهده دارد. این نهاد دانشگاهی در حال حاضر دارای ۲۲,۷۴۹ دانشجو است،[1] رقم پیش‌بینی‌شده برای این دانشگاه ۳۹۶۷میلیارد تومان است.[2] اگر حداقل زمان لازم را برای طی شدن فرآیند دانشجویی که چهار سال است را در نظر بگیریم و از طرفی برای سال‌های آینده نیز همین بودجه را بدون افزایش محاسبه کنیم، هزینه کل تربیت یک دانشجو و سرانه مصرفی آن چیزی در حدود ۶۹۷میلیون تومان می‌شود، و به عبارت دقیق‌تر هر دانشجو سالانه بیش از 174میلیون تومان برای دولت هزینه دارد.

این نیرو با صرف این هزینه تأمین‌کننده بخشی از نیاز آموزش‌وپرورش است، لذا وزارتخانه ناچار است که برای برآورده کردن نیازهای خود، از دانشجویان فارغ‌التحصیل در دیگر دانشگاه‌ها هم جذب و استخدام نماید؛ در کنار دانشگاه‌ها، حوزه علمیه قم هم به‌تازگی برخی از نیروهای کارشناسی و متخصص در رشته‌هایی همچون معارف اسلامی، ادبیات عرب، تاریخ، فلسفه و ...را در اختیار آموزش‌وپرورش قرار می‌دهد، نیروهای کیفی با طراز علمی بالا که نه به‌عنوان سهمیه ویژه بلکه با حضور در کنار دیگر داوطلبان متقاضی برای شغل معلمی، رقابتی برابر را صورت می‌دهند؛ در سال گذشته نزدیک به سه هزار نفر از طلاب موفق شدند با پشت سر گذاشتن آزمون‌های استخدامی در شغل شریف معلمی مشغول شوند که البته گذراندن یک سال در دوره مهارت‌آموزی تدریس به‌عنوان پیش‌شرط اعلام‌شده است.

اکنون اگر هزینه صرف شده برای فارغ‌التحصیلی یک دانشجوی دانشگاه فرهنگیان را در نظر بگیریم، متوجه خواهیم شد که حوزه علمیه قم برای تربیت و آماده‌سازی 3000 نفر از طلاب جذب‌شده در آموزش‌وپرورش، هم هزینه مشابهی را انجام داده است که مبلغی بیش از۲هزار میلیارد تومان می‌شود!

به عبارتی ساده یکی از ثمرات حوزه برای نظام اسلامی، تربیت سه هزار معلمی است که هزینه آن رقمی نزدیک به دو هزار میلیارد تومان گردیده است! برای سال آتی دولت تصمیم گرفته است که برای مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و خراسان (اعم از خواهران و برادران) مبلغ 3226 میلیارد تومان اختصاص دهد که با مقایسه این دو مبلغ متوجه خواهیم شد که حوزه علمیه در واقع با تقدیم سه هزار معلم طلبه تقریباً دوسوم بودجه دولت را برگشت داده است!

خاطرنشان می‌شود تربیت‌معلمان دینی و معرفی برای آموزش‌وپرورش تنها بخشی از خدمات حوزه به نظام اسلامی است و ما شاهد چنین اقدام مشابهی در سایر عرصه‌ها همچون تربیت قضات، مشاورین خانواده و تربیت کودک، دفاتر رسمی ازدواج، اساتید روحانی دانشگاه‌های کشور و ...شاهد نیروسازی از سوی نهاد حوزه هستیم.

اکنون کسانی که منتقد تخصیص بودجه به حوزه علمیه هستند و این حجم عظیم از خدمات متقابل حوزه علمیه به نظام اسلامی را نادیده می‌گیرند باید پاسخ بدهند که آیا روا است که حوزه علمیه در مقابل این خدمت و پوشش بخشی از نیازهای مختلف دولت، تنها باشد؟ آیا این عدالت‌خواهانه است که تأمین بودجه برای تربیت کادر آموزشی مورد نیاز نظام اسلامی به مراجع و بانیان حوزوی احاله داده شود؟

پی‌نوشت:
1. سایت دانشگاه فرهنگیان، https://cfu.ac.ir.
2. خبرگزاری فارس، https://b2n.ir/r79005.