برای اینکه همسران کارهای روزمره زندگی مشترک را با انضباط خاصی انجام دهند؛ لازم است حیطه وظایف خودشان را مشخص کنند؛ اما در کنار این وظایف، همراهی و مشارکت در امور زندگی می‌تواند صمیمت را به دنبال داشته باشد.
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین وظایف زنان مدیریت خانه است؛ اگرچه از نگاه عموم مردم مدیریت منزل (خانه‌داری) امری ساده و کم‌ارزش به نظر می‌رسد و فقط به جنبه‌های ظاهری همچون نظافت منزل، پخت‌وپز، شست و شوی لباس توجه دارند؛ اما ازآن‌جهت که امور کلیدی همچون تربیت و پرورش فرزندان، آماده کردن فضای روانی خانه برای اعضاء و همسرداری به عهده آنان است، از باارزش‌ترین و حساس‌ترین وظایف محسوب می‌شود .
ازآنجایی‌که زنان از روحیه و ویژگی‌های ویژه‌ای همچون مراقبت‌کنندگی، عشق‌ورزی و ابراز عواطف برخوردار هستند، این وظیفه مهم به آن‌ها واگذارشده است. در کنار این فعالیت‌های اساسی، اگرچه کارهای خدماتی منزل همچون آشپزی از وظایف آن‌ها نیست اما با توجه به روحیه گذشت و فداکاری بالایی که در آن‌ها وجود دارد، این خدمات را نیز باکمال میل به عهده می‌گیرند.
زمانی که امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها ازدواج کردند؛ برای اینکه وظایف اصلی خودشان در زندگی را مشخص کنند نزد رسول خدا صلیاللهعلیهوآله شرف‌یاب شدند. رسول خدا نیز کارهای خانه را به حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها واگذار کردند و توصیه فرمودند که کارهای بیرون از منزل را حضرت علی علیه‌السلام به عهده بگیرند.[1]
ازآنجایی‌که توصیه‌های رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مبتنی بر وحی و کلام الهی است؛ ازاین‌رو رضایت و خشنودی خداوند متعال نیز در گرو انجام صحیح این تکالیف است. تا جایی که ثواب و پاداش این کارها را برابر با جهاد که یکی از سخت‌ترین واجبات الهی است، قرار داده است: «جَهادُ الْمَرأةِ حُسْنُ التَّبَعُّل»؛[2] «جهاد زنان، نیکو همسرداری کردن است».
اگرچه پیامبر این وظایف را برای این دو همسر عزیز مشخص نمودند اما هیچ‌گاه خودشان را در این وظایف محصور نکردند و هر زمان، فرصت و موقعیت مناسب برایشان پیش می‌آمد یکدیگر را کمک می‌کردند. امام صادق علیه‌السلام نیز می‌فرماید: جدشان امیرالمؤمنین علیه‌السلام بااینکه وظایف و کارهای بیرون از خانه را انجام می‌دادند در کارهای منزل نیز با همسرشان همکاری می‌کردند: «كَانَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَحْتَطِبُ وَ يَسْتَقِي وَ يَكْنُسُ»؛[2] «امیر مؤمنان علیه‌السلام هيزم جمع آورى مى‌كرد، آب مى‌آورد و جارو مى‌كرد».
ازاین‌گونه روایات برداشت می‌شود که در ابتدا لازم است وظایف روزانه هر یک از همسران مشخص شود تا بانظم و انضباط خاصی این وظایف را انجام دهند؛ اما در کنار این وظایف برای اینکه روحیه همکاری و همراهی در زندگی مشترک تقویت شود، مناسب است در فعالیت‌های همسرشان نیز مشارکت کنند.
پی‌نوشت:
[1]. «تَقَاضَى عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ إِلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي اَلْخِدْمَةِ فَقَضَى عَلَى فَاطِمَةَ بِخِدْمَةِ مَا دُونَ اَلْبَابِ وَ قَضَى عَلَى عَلِيٍّ بِمَا خَلْفَهُ». شیخ حرعاملی، وسائل‌الشیعة، ج۲۰، ص۱۷۲.
[2]. شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۰.
[3]. همان، من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۱۶۹.