رصد و شناسایی به موقع شبهات دینی، برای حفظ سلامت اعتقادی جامعه، امری لازم و ضروری است.
پاسخگویی به سؤالات و شبهات، یکی از وظایف اصلی عالمان دینی است. وظیفهای که عالمان بزرگ شیعه به درستی آن را دریافته و با تمام توان به انجام آن مبادرت ورزیدهاند. هشام بن حکم، شیخ مفید، علامه حلی، فاضل مقداد و... از جمله علمای برجسته در زمینه پاسخگویی به شبهات و سؤالات اعتقادی بودهاند .
در عصر حاضر با توجه به پیشرفتهای علم تجربی، ترویج الحاد و بیدینی و گسترش راههای بیان شبهات، نیاز به پاسخگویی به مسائل اعتقادی بیش از گذشته احساس میشود.
روحانیت نیز همچون گذشته در صف اول پاسخگویی به سؤالات اعتقادی و مبارزه با بیدینی و الحاد قرار دارند. تشکیل مراکز مختلف پاسخگویی به شبهات دینی، امری است که در راستای این هدف مقدس، انجام شده است.
با این حال با توجه به تفاوتهای دوران مدرن با گذشته، شیوه برخورد و پاسخگویی به شبهات نیز باید دستخوش تغییر گردد. از جمله این تفاوتها سرعت نشر شبهات است. امری که شناسایی زودهنگام و پیش از انتشار شبهه را به امری ضروری بدل میسازد. آیتالله مروی از اعضای شورای عالی حوزه علمیه در این زمینه میفرمایند: «امروزه از همه گرایشها و تفکرهای حاکم در دنیا، نسبت به شیعه شبهه پراکنی صورت میگیرد که لازمه آن ایجاد گروههای رصد قوی است که شبهات را در سطح بینالمللی، قبل از شیوع آنها، مورد رصد قرار دهند».[1]
البته کشف سؤالات و شبهات نباید محدود به مسائل اختصاصی شیعه باشد. حوزه علمیه باید پیشرفتهای علمی جامعه جهانی را دنبال کرده و آماده پاسخگویی به سؤالات مطرح در این زمینه باشد. مسائل مربوط به پیشرفتهای علوم شناختی و هوش مصنوعی از جمله مواردی است که مورد توجه حوزویان قرار گرفته و بدان توجه شده است.[2]
با وجود تمام اقدامات و تلاشهای صورت گرفته، در این زمینه کمبودهای فراوانی وجود دارد. امید است با مساعدت و توجه جدی مسئولین دولتی نسبت به فراهم کردن زیرساختهای لازم، حوزه علمیه این بار نیز همچون گذشته وظیفه خود را به کاملترین وجه انجام داده و در نزد مولایش سربلند باشد.
پینوشت:
[1]. خبرگزاری حوزه، پاسخگویی به شبهات بزرگترین رسالت حوزه و روحانیت، https://hawzahnews.com/xc6Bn.
[2]. خبرگزاری حوزه، «الهیاتِ هوش مصنوعی» را مدون کنیم، https://hawzahnews.com/xbjLB.