راز موفقیت و شادکامی در روابط زناشویی، تقویت شاخص‌های اخلاقی و دینی در زندگی است. اعتماد، دوری از سوءظن، مسئولیت‌شناسی، تعهد، عفو و بخشش، عشق و دوستی از جمله این شاخصه‌هاست.
برخی از زوجین علی‌رغم اینکه در ابتدای زندگی مشترک، رضایت و حس خوبی به زندگی دارند، ولی به واسطه نداشتن مهارت لازم، با چالش‌هایی مواجه می‌شوند. به‌راستی چرا برخی از روابط زناشویی با این آسیب مواجه می‌شوند و حس رضایتمندی را از دست می‌دهند؟ در این نوشتار، برخی از لوازم زندگی رضایتمند در روابط زناشویی را مورد واکاوی قرار خواهیم داد.
پنج گام راهبردی برای دستیابی به رضایت زناشویی
گام اول: تقویت عنصر اعتماد
از جمله مهم‌ترین پایه‌های تقویت روابط زناشویی، برخورداری از عنصر اعتماد است. هرگونه اقدام مخاطره‌‌آمیز که عنصر اعتماد زوجین را نسبت به یکدیگر تضعیف نماید، حسن‌رضایت زناشویی را از بین خواهد برد. از جمله مواردی که حس اعتماد را به مخاطره می‌اندازند، ورود عشق‌های ناپاک و بیگانه به محیط زناشویی، بروز و ظهور خشونت در خانواده، رفتار بدون ضابطه با غیر همجنس و ... می‌باشد.
گام دوم: نگرش مثبت در زندگی
هر گونه منفی‌نگری، همانند سلول سرطانی است که روح یأس و ناامیدی را در زندگی گسترش می‌دهد. نباید فراموش کرد هر زندگی دارای فراز و نشیب فراوانی است؛ از طرفی کسانی می‌توانند در برابر رویدادهای سخت زندگی، تعادل روانی و قدرت سازگاری خود را حفظ کنند که به آن وقایع، از منظری مثبت بنگرند.[1]
به جرئت می‌توان ادعا کرد مثبت‌نگری، بسیاری از گره‌های سخت زندگی زناشویی را به‌راحتی حل می‌کنند و عطر خوش رضایتمندی را در زندگی طنین‌انداز می‌کند.
مثبت‌نگری دارای لایه‌های متعددی است؛ از جمله‌ی این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. برداشت مثبت از سختی و مشکلات زندگی؛
2. برداشت مثبت از عملکرد و نوع رفتار و گفتار دیگران: گاهی اوقات تنها ذره‌ای بدبینی در یک خانواده به فروپاشی آن تبدیل می‌شود، زوجین باید بیاموزند تا زمانی که می‌شود یک برداشت مثبت از رفتار و عملکرد اطرافیان داشته باشند، از آن تفسیر منفی نداشته باشند؛
3. برداشت مثبت از امکانات و دارایی‌های موجود.
گام سوم: عنصر عشق و رابطه پایدار
اکسیر عشق و محبت در روابط زوجین، آن‌چنان ثانیه‌های زندگی را لذت‌بخش و گوارا می‌کند که کمتر چیزی به‌پای آن می‌رسد. اگر عشق و علاقه همان‌طور که در ابتدای تشکیل زندگی وجود دارد تا پایان زندگی در کنار زوجین باقی بماند، سختی مشکلات و گرفتاری‌ها نیز نمی‌تواند آن را به چالش مواجه سازد.
البته عشق نباید صرفاً در سینه محبوس شود، چرا که می‌بایست این دوستی و علاقه در بیرون بروز و ظهور داشته باشد. این علاقه می‌تواند با بیان یک عبارت سادۀ دوستت دارم، با دادن یک گل زیبا به همسر، با قدردانی از زحمات و تلاش‌های او، با دلجویی از ناراحتی و دلخوری‌هایش و... ظهور پیدا می‌کند. در روایتی زیبا از پيامبر اکرم صلّى‌اللّه‌عليه‌وآله بیان شده که: «قَوْلُ اَلرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ إِنِّي أُحِبُّكِ لاَ يَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً»؛[2] «اين‌كه مرد به همسرش بگويد: "من تو را دوست دارم" هيچ‌گاه از قلب همسرش بيرون نخواهد رفت».
گام چهارم: تعهد و مسئولیت‌شناسی
از جمله آسیب‌هایی که حس خوب رضایتمندی را از زندگی از میان می‌برد، فقدان تعهد و مسئولیت‌شناسی در زندگی است. برخی از زوجین علت و ریشه ناراحتی و حال بد خود را مرتبط با فقدان تعهد و مسئولیت‌شناسی معرفی می‌کنند. اگر زوجین به وظایف خود در خصوص همسرشان آگاه باشند و اقدام مؤثر انجام دهند، به‌طورقطع رضایتمندی در زندگی آنها جاری خواهد شد.
برای نمونه یکی از نیازهای طبیعی هر خانواده، بهره‌مندی از رفاه و آسایش است، حال اگر یک شوهر در این چنین خانواده‌ای به تن‌پروری عادت کرده باشد و حاضر نباشد برای رفاه خانواده خود تلاش و کوشش نماید، به‌طوری طبیعی سهم عمده‌ای از زندگی با تنش و چالش مواجه خواهد شد.
گام پنجم: عفو و بخشش
زوجین باید با عنصر عفو و بخشش به‌خوبی آشنا باشند و به طور هنرمندانه آن را در زندگی به کار ببندند. طبیعی است که در هر زندگی، نواقص و اشتباهاتی رخ می‌دهد؛ دراین‌بین حس رضایتمندی از آن کسانی است که از مهارت عفو و بخشش برخوردار باشند و بزرگوارانه از اشتباه همسر خود عبور نمایند. این چنین همسرانی با دیدن خطا و اشتباهِ طرف مقابل، در زمان مناسب با گفتگوی مسالمت‌آمیز و با همکاری همدیگر اقدام به رفع نواقص و اشتباهات زندگی خود می‌نمایند.
جمع‌بندی و سخن آخر
نباید این چنین تصور شود که حس رضایت از زندگی بدون سرمایه‌گذاری در تقویت فضایل و کمالات اخلاقی ایجاد می‌شود. راز موفقیت و شادکامی در روابط زوجین، تقویت عناصر اخلاقی همچون، عفو و بخشش، تعهد و مسئولیت‌شناسی، عشق و دوستی، حسن‌ظن در زندگی و... حاصل می‌شود.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. حسنی، خوشبینی و امنیت روانی، ص126.
[2]. کلینی، الکافی، ج۵، ص۵۶۹.