نق زدن فرزندان، همیشه والدین را آزار میدهد؛ اما با دانستن نکات کاربردی، میتوان آزار و اذیت این بدرفتاری کودکان را کاهش داد.

از رفتارهای غلطی که اغلب والدین با آن مواجه شدهاند، نق زدن فرزندان است. معمولاً نق زدن در حدود سن سه و نیم سالگی به اوج خود میرسد. اگر همان زمان، راهکار مناسبی به کار گرفته نشود، این مشکل میتواند تا سنین دبستان و بیشتر ادامه یابد.
برای اینکه این رفتار غلط به عادت تبدیل نشود و در فرزندان تثبیت نگردد، والدین باید راهکارهای عملی صحیح و مناسبی را برای پیشگیری و مقابله با آن فراگیرند.
راهکارهایی جهت پیشگیری و مقابله با نق زدن فرزند:
1. سریع پاسخ او را بدهید.
معمولاً فرزندان وقتی والدینشان را صدا میزنند یا درخواستی از آنها دارند، سریع جواب خودشان را دریافت نمیکنند. سعی کنید زمانی که فرزندتان کاملاً عادی و صحیح میکوشد تا با شما سخن بگوید، سریع به او توجه کنید. صبر نکنید تا کودک ناچار شود برای آنکه به سؤال یا درخواستش برسد، نق بزند.
زمانی که توانایی پاسخ سریع را ندارید، به او بگویید: «عزیزم یک لحظه صبر کن این کار را تمام کنم، بعد سریع به کار تو میرسم». سپس بلافاصله بعد از تمام شدن کار، به او توجه، و از او به خاطر صبوریاش تشکر کنید و خوب به حرفهایش گوش دهید.
2. اجازه ندهید نق زدن کارساز شود.
اگر کودک متوجه شود که با نق زدن میتواند به خواستههایش برسد، سریع این روش را یاد میگیرد. با کودک بسیار روشن و واضح سخن بگویید، خواستههای خودتان را برای او بیان کنید و روی حرفتان پایبند باشید.
3. بیتوجهی کنید.
به درخواستها و نق زدنهای مکرر کودک بیتوجهی کنید. توجه داشته باشید دفعات اول هرچه به او بیتوجهی میکنید، نق زدن و سروصداهای او بیشتر میشود. اگر صبوری کنید و عکسالعمل خاصی به او نشان ندهید، متوجه میشود که شما در تصمیمگیریهایتان قاطع هستید. بههیچوجه نقطهضعف از خودتان نشان ندهید؛ یعنی اگر او نق زد و اعصاب شما را خورد کرد، متوجه میشود با این کار میتواند توجه شما را به خودش جلب کند.
4. به حرفهای خودتان عمل کنید.
حرفهای خودتان را واضح و روشن بگویید. به حرفی که میگویید، کاملاً خونسردانه و عادی عمل کنید و اجازه ندهید حرفهایتان نقض شود. وقتی به درخواست کودک پاسخ «نه» میدهید، او باید متوجه شود «نه» یعنی بههیچوجه.
5. از محرومیت موقت استفاده کنید.
وقتی فرزندتان نق زدن را شروع میکند، فقط به او بگویید: جوابت رو دادم. اگر همچنان نق زدن را ادامه داد، به او بگویید: «وقتی نق زدن را تمام کردی، بیا تا با هم حرف بزنیم». در صورت ادامه، همین جمله را با خونسردی و بدون دادوبیداد تکرار کنید و تا وقتی نق زدن را تمام نکرد، با او حرف نزنید.
6. تحسین کردن را فراموش نکنید.
وقتی کار کودک را تحسین میکنید، انگیزه او برای تکرار بیشتر میشود. زمانی که فرزندتان درخواست خودش را به طور صحیح بیان میکند، خوشحالی خودتان را به او ابراز کنید؛ برای مثال بگویید: «آفرین! از روشی که سؤالت رو پرسیدی، خیلی خوشم آمد».