برنامه صهبای تسنیم با موضوع جلسات درس تفسیر استاد گرانقدر «آیتالله جوادی آملی»، کلاس درسی است که از شبکه چهار سیما پخش میشود. کلاس بیهمتایی که از مهرماه 1359 آغاز و در 29 فروردین 1399، با تفسیر آخرین سوره از قرآن کریم به پایان رسید.
در ابتدای این برنامه، خلاصهای از مطالب مطرح شده در درس، به صورت متن و نریشن آورده میشود. این خلاصههای روان و قابل فهم، جهت ورود به کلاس کمک بسزایی به فهم بیننده می کند.
همچنین توضیحاتی به صورت زیرنویس، در ابتدای هر مبحث و در بخشهای متعدد تفسیر آیات، مطرح میشود. این توضیحات متنی برای ارتباط گرفتن مخاطب با بیانات استاد بسیار لازم و مفید فایده است.
محتوای جلسات درس هم، فراخور فضای درسی حوزه علمیه و طلاب سطوح عالی، توسط استاد ارائه میگردد؛ یعنی تفسیر آیات الهی با نگاه اجتهادی و بررسی نظرات مفسرین، که مخاطب خاص خود را پیدا میکند. با این حال موضوع برنامه (تفسیر قرآن) به گونهای است که نظر مخاطب عام را نیز جلب میکند.
در این برنامه ذیل تفسیرهر آیه، تمام جوانب قابل طرح در مورد آن، مورد سخن قرار میگیرند؛ نکاتی از قبیل ادبیات، معانی، اشتقاق، فقه، اصول، منطق، دینشناسی، کلام، تاریخ، عرفان، حدیث، قرائات مختلف آیات و رسمالخط.
از جهت منابع پژوهشیِ حضرت آیت الله جوادی آملی، باید اشاره کرد ایشان به بیش از 30 عنوان از کتب تفسیری ارجاع میدهند که منجر به بررسی همهجانبه آیات میگردد. از طرفی، ایشان معمولاً بعد از نقل سخن مفسرین، آن نظرات را مورد نقد و بررسی قرار میدهند. مهمترین مفسرینی که آثار آنها مدنظر ایشان قرار میگیرد، چنین است:
از تفاسیر اهل سنت: طبری (تفسیر طبری)، زمخشری (کشاف)، فخر رازی (تفسیر الکبیر)، قرطبی (الجامع)، آلوسی (روح المعانی) و محمد عبده (المنار)؛
و از تفاسیر شیعه: علی بن ابراهیم قمی (تفسیر قمی)، عیاشی (تفسیر عیاشی)، شیخ طوسی (تبیان)، امین الاسلام طبرسی (مجمع البیان)، فیض کاشانی (صافی)، محدث بحرانی (البرهان)، حویزی (نور الثقلین) و علامه طباطبایی (المیزان) و علامه بلاغی (آلاء الرحمن). در میان این تفاسیر، تفسیر «المیزان» دارای جایگاه ویژهای است که متن درسی طلاب قرار میگیرد و مجموعه این دروس هم، به گونهای شرحی عمیق بر تفسیر المیزان میتواند محسوب شود.
شیوهی استاد در ارائه مطالب و زاویه نگاهی که ابعاد مسئله دارند، قابلیت الگوبرداری جهت ارائه مطالب آموزشی در موضوعات دیگر را داراست؛ گرچه شخص استاد و نَفَس ایشان، ویژگیهای ممتازی دارند.