رهروان ولایت ـ آیا به اعتقاد شیعه مقام امامت از نبوت بالاتر است؟
برخی مخالفین تشیع چنین شبهه می‌کنند که شیعیان معتقدند که امامت، مقامی بالاتر از نبوت است، لذا آنها به امامتی معتقدند که نه در قرآن و نه در روایات نامی از آن برده نشده است پاسخ: در مورد این که مقام امامت، مقامی بالاتر از نبوت و رسالت است، قرآن می‌فرماید: ( وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ) [بقره/ ۱۲۴] و هنگامى كه ابراهيم را پروردگارش با چندين كلمه آزمايش كرد و او آنها را به پايان رسانيد، خداوند گفت: همانا تو را براى مردم پيشوا قرار می‌دهم، ابراهیم گفت: و از فرزندان من؟ و خداوند متعال به او فرمود: پيمان من به ستمكاران نمى‌رسد.
توضیح اینکه، حضرت ابراهیم بعد از این که در امتحانات الهی سربلند شد، خدا او را به مقام امامت رسانید و اين در حالى بود كه او قبلا مقام نبوت و رسالت و خلت (خلیل اللهی) را داشت. معلوم مىشود كه مقام امامت از مقام رسالت و نبوت بالاتر است که حضرت ابراهیم پس از طی این مراحل، خداوند به او سمت امامت را عطا کرد. در کتب معتبر شیعه چون کافی روایاتی در ذیل این آیه از امام صادق علیهم السلام و سایر ائمه وجود دارد که به این امر تصریح می‌نمایند.
به تعبیر دیگر، طبق این آیه ممكن است كسي مقام پيامبري و تبليغ و رسالت را داشته باشد و اما مقام امامت در او نباشد؛ پس مقام امامت نيازمند شايستگي فراوان در جميع جهات است كه ابراهيم پس از آن همه امتحانات و شايستگي‌ها پيدا كرد و اين آخرين سير تكاملي ابراهيم عليه السلام بود.
چند نکته:
الف: معنای امامت طبق مذهب اهل سنت: معنا، شرایط و طریق شناخت امام طبق مذهب اهل سنت چیست؟
تفتازاني در این باره می‌گوید: الإمامة رئاسة عامة فی أمر الدين و الدنيا خلافة عن النبي صلى الله عليه و آله و سلم.
امامت، عبارتست از رياست عمومی بر تمامي جامعه اسلامي در امور دين و دنيا به عنوان جانشين رسول خدا صلّي الله عليه و آله. (1)
ب: شرایط امامت طبق مذهب اهل سنت: و قالوا من شرط الإمام العلم و العدالة و السياسة، و أوجبوا من العلم له مقدار ما يصير به من أهل الاجتهاد في الأحكام الشرعية.
گفته‌اند از شرايط امام، علم، عدالت و سياست است و براي علم امام همين مقدار بس كه اهل اجتهاد در احكام شرعي باشد.(2)
ج: اهمیت شناخت امامت طبق مذهب اهل سنت: إعلم أنّ الصحابة رضوان الله علیهم أجمعوا علی أنّ نصب الإمام بعد الإنقراض زمن النبوة واجب. بل جعلوه أهمّ الواجبات.
بدان که صحابه اتفاق نظر دارند که نصب امام بعد از انقراض زمان نبوت، امری واجب و بلکه از مهمترین واجبات است. (3)
در حدیث مشهوری که در کتب معروف فریقین درباره اهمیت شناخت امام هر عصر و لزوم تبعیت از وی آمده، چنین می‌خوانیم که:
مَنْ مات بغير إمام مات ميتة جاهلية.
هر كس بدون امام بميرد،به مرگ جاهليت مرده است. (4)
پی نوشت ها:
[1]سعد الدين التفتازاني، شرح المقاصد: ج۲ ص۲۷۸
[2] عبد القاهر البغدادي، الفرق بين الفرق: ص۳۴۱.
[3] الصواعق المحرقه علی اهل الرفض، ابن حجر الهيثمي ج ۱ ص ۲۵
[4] صحيح مسلم، مسلم النيسابوري، ج۳، ص۱۴۷۸، مسند احمد، احمد بن حنبل، ج۴، ص۹۶ و مجمع الزوائد، الهيثمي، ج۵، ص۲۱۸ و ...
خلاصه سخنرانی استاد معمار در کنفرانس آیه های انتظار در تاریخ 93/2/10
لینک سخنرانی های قبلی: http://www.jonbeshnet.ir/category/453