رهروان ولایت ـ موضوعاتی که در طلاق مورد بحث قرار می گیرند عبارت است از:
شرائط طلاق دهنده
شرائط زن در هنگام طلاق
شرائط خود طلاق
عده طلاق
ديدگاه اسلام درباره طلاق چيست؟
ديدگاه اسلام درباره طلاق بر خلاف ازدواج است. به هر اندازه كه از خوبى و زيبايىهاى ازدواج سخن گفته و زن و مرد را به آن ترغيب و تشويق كرده، به همان اندازه نيز از بدى و زشتىهاى طلاق و عواقب شوم آن بيان بليغى آورده است،
پيامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: «هيچ چيز نزد خداوند محبوبتر از خانهاى نيست؛ كه به واسطه ازدواج آباد مىشود و هيچ چيز مغبوضتر از خانهاى نيست؛ كه در اسلام به واسطه طلاق خراب مىشود»[1]و در حديث ديگرى فرمود: «ازدواج كنيد و طلاق ندهيد؛ چه اينكه طلاق، عرش خدا را به لرزه در مىآورد».[2[
امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «چيزى از امور حلال در پيشگاه خدا مبغوضتر از طلاق نيست».[3]
بنابراين اسلام از طلاق و جدايى بسيار مذمت و سرزنش كرده است ؛ ولى با وجود آن بر خلاف برخى اديان، آن را حرام و ممنوع نساخته است؛ بلكه حلال مبغوض دانسته است و آن را به عنوان راه چاره در شرايط خاص و بن بست، ياد كرده است.
خداوند مىفرمايد: «وَ اِنْ يَتَفَرَّقا يُغْنِ اللّهُ كُلاًّ مِنْ سِعَتِهِ»[4] ؛ «اگر (راهى براى اصلاح در ميان خود نيابند و) از هم جدا شوند، هر كدام از آنها را با فضل و كرم خود، بىنياز مىكند
شرائط طلاق دهنده:
بالغ باشد
برای طلاق دهند عقل است
قصد
اختیار داشته باشد
شرائط زن در هنگام طلاق
شرط اول: پاک بودن از عادت ماهیانگی
شرط دوم: پاک بودن از نفاس
حال طلاق در حال عادت زنانگی و نفاس باطل است ، مگر در سه مورد زیر :
اول – طلاق زنی که حامله است
دوم – طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود
سوم: عدم وقوع نزدیکی از پایان عادت زنانگی تا هنگام طلاق
علاوه بر اینکه زن در زمان وقوع طلاق باید پاک باشد ، طلاق هنگامی صحیح است که از زمان پاک شدن تا زمان وقوع طلاق نزدیکی بین زوجین روی نداده باشد . در اصطلاح می گویند : زن باید در طهر غیر مواقعه باشد
طلاق در طهر مواقعه صحیح نیست ، مگر اینکه زن یائسه یا حامل باشد
بنابراین اگر پس از پاک شدن زن ، مرد با او نزدیکی کرده باید ، نمی تواند او را طلاق دهد ، مگر اینکه صبر کند که زن از نو عادت شود و پاک گردد و آنگاه اقدام به طلاق کند . فقط در مورد زن یائسه ( زنی که بر اثر زیادی سن عادت زنانگی نبیند و از آبستن شدن مایوس است ) و زن آبستن رعایت این شرط لازم نیست و طلاق در طهر مواقعه نیز صحیح است .
شرط چهار : اگر چند زن داشته باشد تعیین زن مورد طلاق دهند
شرط پنجم: ازدواج دائم است
ازدواج موقت طلاق نداره با اتمام و بخشش فسخ تمام می شود
شرايط طلاق
شرايط صحت طلاق عبارت است از:
1. نياز به صيغه خاص (لفظى) دارد؛
اگر شوهر بخواهد صيغه طلاق را بخواند، بايد بگويد: «زَوْجَتى (نام همسرش) طالِقٌ»، و اگر ديگرى را وكيل كند، بايد بگويد: «زَوْجَةُ مُوَكِّلى (نام زن) طالِقٌ».
تبصره. البته اگر زن معين است ذكر نام او در صيغه لازم نيست.
2. در صورت توانايى بايد به زبان عربى صحيح باشد؛
3. زن از خون حيض و نفاس پاك باشد( مگر در موارد خاص)؛
4. در حضور حداقل دو نفر عادل انجام گيرد
در طلاق باید دو شاهد عادل مرد باشد و دو زن اگر شاهد درطلاق باشد کفایت نمی کند.
شاهد باید دروقت خواندن صیغه طلاق حاضر باشد و خواندن صیغه طلاق را بشنود . اگر شاهد دروقت خواندن صیغه طلاق درمجلس حاضر نباشد کفایت نمی کند.
طلاق بر دو قسم است: طلاق بائن و طلاق رجعى.
طلاق بائن آن است كه مرد در آن حق رجوع به زن را ندارد و نمىتواند او را بدون عقد مجدد به همسرى قبول كند. اين نوع طلاق پنج قسم است:
1. طلاق زنى كه نه سالش تمام نشده است؛
2. طلاق زن يائسه؛
3. طلاق زنى كه شوهرش بعد از عقد، با او نزديكى نكرده است؛
4. طلاق سوم زنى كه او را سه دفعه طلاق دادهاند؛
5. طلاق خلع و مبارات.
طلاق رجعى غير موارد ياد شده است و تا وقتى زن بعد از طلاق در عده است، مرد مىتواند (بدون عقد) به او رجوع كند
پوشش زن در عده طلاق رجعی در مقابل همسر
زن در عده طلاق به حکم زوجه آن مرد است مادامی که زن در عدهی رجعی است شوهرش میتواند به او نگاه کند اگر چه قصد رجوع هم نداشته باشد.
طلاق خلع و مبارات
زنى كه مايل نيست با شوهرش زندگى كند و از او بسيار بدش مىآيد، مىتواند مهر خود، يا مال ديگرى را به او ببخشد كه طلاقش دهد. اين طلاق را«طلاق خلع» مىنامند
و اگر زن و شوهر يكديگر را نخواهند و زن مهر خود يا مال ديگرى را به مرد ببخشد كه او را طلاق دهد، آن را «طلاق مبارات» مىنامند.
-------------------------------
پی نوشت:
1.( وسائل الشيعه، ج16، ص266 و 267.).
2.( وسائل الشيعه، ج16، ص266 و 267.).
3.( وسائل الشيعه، ج16، ص266 و 267.).
4.نساء آیه 130.
خلاصه سخنرانی استاد زلال احکام در کنفرانس آیه های انتظار در تاریخ 93/2/22
لینک سخنرانی های قبلی : http://www.jonbeshnet.ir/category/445