دولت سیزدهم الگوی خدمت است؛ نه از آن جهت که بیعیب و نقص است و آرمانشهر پدید آورده است؛ بلکه به این دلیل که آینده کشور را قربانی محبوبیت خود نکرده و با تکیه بر توان داخلی، به اصلاحات ساختاری روی آورده است.
شهادت آیتالله رئیسی، اتفاقی تلخ برای مردم ایران بود و ایران عزیز، رئیسجمهوری خدوم و پرتلاش را از دست داد. بسیاری از ما پیش از وقوع حادثه بالگرد، با روحیات، خلقیات و جدیت این مرد بزرگ در عرصه خدمترسانی آشنا نبودیم و از طریق خاطرات دیگران او را شناختیم. این مسائل در کنار نشان دادن تلاش دولت، این سؤال را ایجاد میکند که چرا ما نتیجه چنین تلاشی را ندیدهایم و چگونه برخی این دولت را به عنوان الگو معرفی میکنند؟
در پاسخ به این سؤالات باید به دو مسئله اشاره کرد:
1. حل ریشهای مسائل: هدف اصلی دولت سیزدهم، برگرداندن اقتصاد کشور به ریل بود و بیشتر توان دولت نیز در اصلاح ساختارها و تلاش برای حل مشکلات بنیادی، صرف میشد. اینگونه کارها نه تنها بلافاصله ثمر نمیدهد؛ حتی گاهی در کوتاهمدت باعث ایجاد شوک اقتصادی میشود؛ اما در درازمدت، نتایج بسیار مثبتی را به بار میآورد.
تصور کنید لولهکشیِ آپارتمانی، فرسوده شده و به صورت مداوم دچار ترکیدگی میشود. برخی در این شرایط چسبی به دست میگیرند و هرگاه نشتی پیدا شد، آن را برطرف میکنند. این کار کمزحمتتر و زودبازدهتر است؛ اما مشکل را به صورت کلی برطرف نمیکند و احتمالاً در آخر با یک ترکیدگی وسیع، به سایر زیرساختهای خانه نیز آسیب فراوان میرساند. برخی دیگر اما به جای این کار سطحی، به تعمیر اساسی لولهکشی ساختمان میپردازند و آن را نو میکنند. این کار پرزحمت است و طولانی و چهبسا در کوتاهمدت، مشکلاتی چون قطعی آب نیز ایجاد کند؛ اما در عوض از خسارتی بزرگتر جلوگیری نموده و یکبار برای همیشه خیال انسان را راحت میکند.
دولت سیزدهم از دسته دوم بود و برای دیدن ثمره تلاشش باید کمی بیشتر صبر کرد. یکی از اقدامات این دولت در این زمینه، پرداخت بدهیهای دولتهای پیشین بود. شهید رئیسی و همکارانشان نهتنها بر بدهیهای دولتی نیفزودند؛ بلکه تا شهریور 1402، 550 هزار میلیارد از آن را نیز تسویه کردند.[1] روشن است که این حجم عظیم ثروت میتوانست به مسائل اقتصادی جزئی اختصاص پیدا کند، به سفره مردم رونق دهد و برای دولتمردان محبوبیت ایجاد کند. اما خدمتگزاران مردم در این دولت به محبوبیت نمیاندیشیدند و با پرداخت بدهیها و رهاندن دولت از فشار، زمینه برای خدمترسانیهایی بسیار بیشتر به مردم را فراهم کردند.
2. الگو بودن دولت سیزدهم بدین معنا نیست که دولتی بینقص بوده است و ما از همه اقدامات آن رضایت کامل داریم؛ بلکه مراد این است که دولت بعدی باید میراثداری خوب باشد و ویژگیهای مثبتِ بسیار دولت و دولتمردان پیشین را در خود نهادینه کند. مردمی بودن، پرتلاش بودن، آیندهنگر بودن، توجه به مسائل کلان و تکیه بر تواناییهایی داخلی، بخشی از این ویژگیهای متعدد است که باید در دولت بعدی نیز وجود داشته باشد.
پینوشت:
[1]. خبرگزاری جمهوری اسلامی، فهرست بدهیهای دولت روحانی که توسط دولت سیزدهم تسویه شد، B2n.ir/m51778.