رهروان ولایت ـ محمدرضا واعظ مهدوی در نشست خبری که با موضوع سیاستهای کلی افزایش جمعیت برگزار شد، اظهار داشت: در بند 14 سیاستهای کلی افزایش جمعیت ابلاغ شده که سیاستهای جمعیتی باید به‌صورت مستمر مورد رصد قرار گیرد و تحولات ناشی از اجرای سیاست‌ها در ابعاد کمی و کیفی دائماً رصد و متناسب با تحولات، تغییرات لازم در آن اعمال شود.
وی ادامه داد: قبل از انقلاب تعداد فرزندآوری زیاد در طبقات پایین جامعه و در روستاها به‌دلیل فقدان امکانات بهداشتی، فقدان نظام تأمین اجتماعی و بالا بودن مرگ و میر وجود داشت. در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب چند عامل باعث کنترل جمعیت شد که یکی از آنها افزایش خدمات بهداشتی درمانی و کاهش مرگ و میر بود به‌گونه‌ای مرگ و میر کودکان زیر 5 سال از 174 در هزار در سال 1974 در دهه اول انقلاب به 40 در هزار رسید و در حال حاضر 28 در هزار است.
مشاور معاون نظارت راهبردی رئیس جمهوری اظهار کرد: علاوه بر این الگوی زندگی خانواده‌ها نیز تغییر کرد و افزایش هزینه‌ها شرایطی را فراهم کرد که زن و مرد مجبور به کار کردن شدند و دیگر این‌طور نبود که زن بتواند در خانه بماند و امکان فرزندآوری فراهم باشد. همراه با این عامل و افزایش امکانات، کنترل‌های حاملگی نیز بالا رفت.
وی افزود: ترکیب مسائل اقتصادی و شرایط اجتماعی کشور منجر به شرایط و فضایی شده که بحران جمعیتی پیشِ‌رو باشد، برای اصلاح این موضوع صرفاً تشویق افراد فایده ندارد و عوامل اثرگذار باید شناسایی شوند و روی آنها تمرکز ایجاد شود. اگر این علت‌ها مرتفع نشود تشویق و ترغیب اثرگذار نخواهد بود، بنابراین سیاست‌ها اصولاً زمان‌بر است و ارتباط تنگاتنگی با مسائل اجتماعی و اقتصادی دارد.
واعظ مهدوی با اشاره به اینکه در سال‌های نخست پیروزی انقلاب شرایط ازدواج بسیار سهل شده بود و خانواده‌ها ازدواج را آسان می‌گرفتند به‌گونه‌ای که یک عروسی با 20 هزار تومان گرفته می‌شد، گفت: به‌طور کلی همه سیاستهای اقتصادی دولت باید سازمان پیدا کند تا شرایطی فراهم شود که خانواده‌ها اطمینان داشته باشند از شرایط تربیتی، آموزشی و بهداشتی مناسبی بهره‌مند خواهند شد.
وی در پاسخ به اینکه مجلس هفت هزار میلیارد تومان برای افزایش جمعیت در نظر دارد، آیا دولت با آن موافقت خواهد کرد یا خیر، گفت: اگر منابع درآمدی پیش‌بینی نشده باشد کسری بودجه و در ادامه تورم به وجود می‌آید، این امر نیز باعث افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم می‌شود بنابراین این مسئله نیز در کاهش فرزندآوری اثرگذار است. در واقع هر سیاست اقتصادی که بدون تأمین منابع باشد به‌صورت مستقیم روی خانواده‌ها اثر می‌گذارد و بخشی از نتایج آن را در فرزندآوری می‌توان مشاهده کرد.
مشاور معاون نظارت راهبردی رئیس جمهوری تصریح کرد: تبلیغ‌های مستقیم و تند و دستوری را قبول نداریم، زیرا تا زمانی که زیرساخت‌ها آماده نشده باشند اثرگذار نخواهد بود.
علی‌اکبر محزون در ادامه اظهارات واعظ مهدوی گفت: با توجه به ترکیب اطلاعات سرشماری و سازمان ثبت احوال، 11 میلیون و 240 هزار نفر در سن ازدواج قرار دارند اما هرگز ازدواج نکرده‌اند. در این میان 86 درصد ازدواج مردها در سن 20 تا 34 سالگی و 85 درصد خانم‌ها در سنین 15 تا 29 سالگی صورت می‌گیرد بنابراین این رِنج سنی را به‌عنوان سن ازدواج در نظر می‌گیریم، بر این اساس می‌توان گفت 5 میلیون و 570 هزار آقا هرگز ازدواج نکرده‌اند و 5 میلیون و 670 هزار خانم هستند که در سن ازدواج قرار دارند اما ازدواج نکرده‌اند.
وی گفت: تعداد آقایانی که بین 35 تا 49 سالگی قرار دارند 320 هزار نفر و تعداد خانم‌هایی که بین 29 تا 40 سالگی قرار دارند 980 هزار نفر هستند [کههرگز ازدواج نکرده‌اند] در واقع تجرد قطعی در کمینشان است. در عین حال 62 هزار مرد و 90 هزار زن در گروه سنی 50 به بالا هستند که هرگز ازدواج نکرده‌اند.
وی ادامه داد: میانگین سن ازدواج برای آقایان 27.8 و برای خانم‌ها 23.1 است، این در حالی است که در سال 55 میانگین سن ازدواج برای آقایان 24.1 برای خانم‌ها 19.5، در سال 65 میانگین سن آقایان 23.8 و برای خانم‌ها 19.9، درسال 75 میانگین سن آقایان 25.6 و خانم‌ها 22.4، در سال 85 میانگین سال آقایان 26.2 و خانم‌ها 23.3، درسال 90 میانگین سن آقایان 26.7 و خانم‌ها 23.4، در سال 92 میانگین سن آقایان 27.8 و خانم‌ها 23.1 بوده است.
واعظ مهدوی مشاور معاون نظارت راهبردی ریاست جمهوری اظهار داشت: معاونت نظارت راهبردی رصد کلی شرایط کشور را به‌عهده دارد ولی بخشی از این رصدها با همکاری دستگاه‌ها و واحدهای اجرایی باید صورت گیرد. هر طرحی که قرار است انجام شود باید با نگرش جامع مورد بررسی قرار گیرد.
وی ادامه داد: وضعیت سیاستهای جمعیتی باید به‌صورت یک بسته کلی و هماهنگ مورد توجه قرار داشته باشد. این در حالی است که اجرای سیاستهای کلی جمعیت فقط به‌معنی افزایش نرخ باروری نیست.
کبری خزعلی عضو شورای انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بودجه تنظیم خانواده در سال 91، 300 میلیارد ریال بوده در سال جاری 790 میلیارد ریال پیش‌بینی شده است، گفت: طرح افزایش نرخ باروری و جلوگیری از کاهش رشد جمعیت به‌عنوان یک طرح مختصر و جامع با 4 بند در سال 91 تصویب شده است اما سازمان‌های مرتبط در راستای آن اقدام نمی‌کنند و در سایت رسمی وزارت بهداشت، عنوان باروری سالم جایگزین تنظیم خانواده شده در حالی که محتوای آن همان محتوای تنظیم خانواده است و این بازی با کلمات را می‌رساند.
وی ادامه داد: قانون ممنوعیت بچه چهارم برداشته شده ولی قانون تنظیم خانواده همچنان پابرجاست و برنامه آموزشی خانه‌های بهداشت همان برنامه قبلی است و تنها کلمه باروری سالم تغییر کرده است.
خزعلی با بیان "بر این باور نیستیم که سلامت مادران باید رها شود،" گفت: معتقدیم ابزار پیشگیری از باروری باید در داروخانه‌ها موجود باشد ولی با مشاوره پزشکان در اختیار شهروندان قرار گیرد، زیرا توزیع بی‌حساب و کتاب این ابزار اقدام مناسبی نیست.