رهروان ولایت ـ خداوند تبارک و تعالی از میان تمام مخلوقات، تنها به انسان قوه انتخاب و قوه اختیار عطا فرمود و او را مختار گذاشت تا مسیر زندگی خود را، خودش انتخاب کند؛ خداوند متعال نیز بر اساس انتخاب او، قضا و قدر و رزق و روزی او را رقم خواهد زد. حتی اگر با سوء اختیار خود جهنم و عذاب الهی را انتخاب کند.
قرآن کریم در آیاتی زیبا به بیان این مطلب پرداخته و میفرماید: «مَنْ كانَ يُرِيدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فِيها ما نَشاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُوراً * وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعى لَها سَعْيَها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ كانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُوراً *كُلاًّ نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هَؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّكَ وَ ما كانَ عَطاءُ رَبِّكَ مَحْظُوراً [اسراء/20] آن كس كه (تنها) زندگى زودگذر (دنياى مادى) را طلب میکند، آن مقدار از آن را كه بخواهيم و به هر كس اراده كنيم میدهيم، سپس دوزخ را براى او قرار خواهيم داد كه در آتش سوزانش میسوزد، در حالیكه مذموم و رانده (درگاه خدا) است؛ و آن كس كه سراى آخرت را طلب کند و سعى و كوشش خود را براى به دست آوردن آن انجام دهد، در حالیكه ايمان داشته باشد، سعى و تلاش او (از سوى خدا) پاداش داده خواهد شد. اين دو گروه، از عطاى پروردگارت بهره میگیرند، و عطاى پروردگارت هرگز از كسى منع نشده است».
بنابراین، این ما انسانها هستیم که تعیین میکنیم خداوند متعال چگونه با ما رفتار کند و چه نوع رزق و روزیی را برای ما رقم بزند، هر عملى كه انجام دهيم اثر و نتيجهاى خاص دارد؛ حال نام آن رزق باشد يا پاداش فرقی نمیکند؛ این مساله هم در امور مادی صادق است و هم در امور معنوی، اگر نمازى با حضور قلب بخوانيم، حال خوشى پيدا میكنيم، آن حال خوش، نتيجه آن نماز است كه قلب آدمی را باز میکند و از نفحات الهيه بر آن نواخته میشود و ربط و اتصال بنده با خداوند را زياد میكند؛ اين روزى است كه خداوند عنايت كرده است.
خداوند متعال در آیه بالا فرمودند هر چيز را بخواهيد، و هر قسم عمل كنيد، ما به شما روزیاى متناسب با همان عمل را عطا میکنیم؛ اگر كسى شراب فروشى كرد و پولى به دست آورد، رزق خود را از آنجا به دست آورده است؛ و اگر به جاى شراب، شربت فروشى میكرد، از راه حلال روزى خود را به دست میآورد. رزق حرام، نتيجه عمل حرام است، و رزق حلال، نتيجه عمل حلال.
رزق تنها اختصاص به رزق مادى ندارد، تنها خوردن نان و آب رزق نيست، بلكه همه اقسام معانى كه در ذهن وارد میشود رزق محسوب میشود، روزى ذهن و غذاى نفسانى انسان است؛ مطالعه مطالب مذهبی و معنوی نیز روزى محسوب میشود، در سامعه و قواى مفكره آدمی رزق است. اگر انسان در مجالس معنوی و ذکر و دعا و مسجد شرکت کند، نتیجه آنها رزق معنوی و نزدیک شدن به خداوند متعال و افکار سالم و آرامش روحی و معنوی است که به دنبال آن برای انسان حاصل میشود؛ اما اگر به جاى مجلس عبادت، در محل غيبت و دروغ و حيلهگرى براى تضييع حقوق انسانى قرار گیرد و به «فساد فى الارض» مشغول شود، باز هم رزق او همان خواهد بود، همان غذاهاى متعفن و گنديده نفسانى، همان خيالات و خاطرات و افکار شيطانى. به طور کلی باید گفت: اگر تخم هندوانه شيرين بكاريم، هندوانه شيرين نیز برداشت خواهیم کرد، و اگر تخم حنظل بكاريم، بدون شک حنظل تحویل خواهیم گرفت.
پس هر موجودى با وجود و کردارش، از پروردگار عالم اثر و رزق طلب میكند و استفاضه از او مینمايد؛ به طوریكه با آن رزق و روزى به وجود خود دوام و ثبات میبخشد. بنابراين، حساب و پاداش عيناً مانند رزق و روزى است، بلكه با نظر دقیق یک چيز هستند؛ و پيوسته همه موجودات از ابر فيض و رحمت وجود حضرت احديت آبگيرى كرده و سيراب میشوند، يعنى هر كس هر چه بخواهد به همان مقدار و اندازه به او میدهد. او که در اعطاء و بخشش، بخل و طمعى ندارد، بلکه افاضه رحمت و وجود از ناحیه او، بر اساس قوابل و نيات مردم و طلب آنان است. هر كس آخرت بخواهد میدهد؛ هر كسى كه دنيا بخواهد میدهد.
خداوند به انسانها نيرو و قوت میدهد، وجود و رحمت ميفرستد، فيض و عطا میبخشد. هر كس هر نيتى داشته باشد خداوند آن را تقويت کرده و رشد میدهد؛ كار خداوند متعال ثمر دادن و تقويت كردن است، كار خدا امداد است. اگر انسان دنبال معصيت رفت و دل را تاريك کرد، خداوند همان را تقويت میكند و رشد میدهد، و اگر به دنبال طاعت رفت و خانه دل را منور كرد، خداوند نیز آن را رشد میدهد و تقويت میكند، هر كس دنبال هر چه برود و هر چه بخواهد، خداوند آنرا میدهد.[1]
امام رضا(عليهالسلام) نیز در حدیثی نورانی فرمودند: «هر زمان كه بندگان خدا دست به گناهان تازهاى بزنند كه تا آن زمان سابقه نداشته است و از آن بیاطلاع بودند، خداوند متعال نیز بلاهایى را در ميان آنها به وجود میآورد كه بیسابقه بوده و آنها چنين بلاهایى را نمیشناختهاند».[2]
طبق این روایت شریف، بلاها رزق و روزیی بوده که خود انسانها با گناهانی که انجام دادند، کسب کردند؛ یعنی روزی آنان این بوده است، و اگر این گناهان را انجام نمیدادند، هرگز چنین بلایی یا بیماریی به وجود نمیآمد.
در نتیجه: تمام حالات معنوی، یا بلاهای طبیعی و غیر طبیعی، رزق انسان است و اثر و نتیجه تلاش و مجاهدتهای اوست، حال یا در راه درست که اثر و نتیجه درست و عالی هم دارد، یا در راه باطل و معصیت الهی بوده که نتیجه و اثر بدی هم به همراه دارد.
----------------------------------
پینوشت:
[1]. برگرفته از کتاب معاد شناسى، آيت الله سيد محمد حسين حسينى تهرانى، نور ملكوت قرآن، مشهد، 1423 ق، چاپ: اول، ج8، ص 218-208.
[2]. الکافی، انتشارات اسلامیه، تهران، 1365ش، ج 2، ص 275.
نظرات
شما ۱ ثانیه پیش حذف
چند روزی هست که حالم خیلی بهتر شده هم با کمک های شما و هم با خواندن کتاب رشد از استاد علی صفایی حایری که روحانی مدرسه مان به من پیشنهاد کرده بود.
من نمی تونم با علاقه زیاد دنبال انجام امور بروم.همش غفلت می کنم و شدیدا در خطر هستم
نزدیک ترین افراد به من نسبت به امام زمان بی اعتقاد هستند.
مشکل من این است که نمی توانم به اون عشقی که شما می گین برسم
در سختی ها امید به خدا داشته باشم.همیشه از خیلی ها پرسیدم برای شروع راه سراسر بندگی باید از کجا شروع کرد.
اگر لطف کنید در راه اعتقادات و دین واخلاق کتاب معرفی ام کنید ممنون می شوم.البته من خودم کتاب معراج السعاده و نصايح رو نگاه انداختم ولی برای یک تازه وارد سخت است.
حلا شما اگر لطف کنید راه را نشانم دهید ممنون می شوم.
البته من ایمانم ضعیف است.
بنده دوست ندارم یک بنده ی ساده باشم من دوست دارم یکی از محبوبتان خدا باشم.دلم می خواهد لذت عبادت را درک کنم.دلم می خواهد خدا مرا خیلی دوست داشته باشد.به همین علت است که خیلی پافشاری میکنم.
از کمک های بی منت شما نهایت سپاس را دارم.
اللهم ارزقني رزق حسنا حلالا طيبا .