معیار اسلام برای دختران در پذیرش ازدواج با مردان

بسم الله الرحمن الرحیم

معیار اسلام برای دختران در پذیرش ازدواج با مردان

دین مبین اسلام بر پایه اصول فکری توحیدی و آموزهای عملی مقتضی فطرت بر مسئله ازدواج به عنوان مبدأ تشکیل خانواده و بستررشد نفسانی انسانها و محور گسترش ارتباطات بین گروههای مختلف نژادی در جامعه بسیار تاکید فرموده است، چنانچه خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:(( وَ مِنْ آیاتِهِ أنْ خَلَقَ لَکُم مِنْ أنْفُسِکُم أزْواجا لِتَسْکُنُوا إلَیها وَ جَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً إنَّ فِی ذلِکَ لاَیاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ)).(۱)و از نشانه‌های او این است که برای شما از خودتان جفتهایی آفرید، تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستی و مهربانی نهاد. همانا در اینها نشانه‌هایی است برای مردمی که می‌اندیشند.

 ازدواج در زندگی فردی و اجتماعی انسان دگرگونی ایجاد کرده و موجب تکامل دین فرد و در نتیجه رشد شخصیتی انسان خواهد شد، چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:((إذا تَزَوَّجَ العَبدُ فقدِ استَکمَلَ نِصفَ الدینِ، فَلْیَتَّقِ اللّهَ فی النِّصفِ الباقی.)).(۲)هر گاه آدمی ازدواج کند، نصف دین را به دست آورده است و برای نصف دیگر باید تقوای خدا پیشه کند. با توجه به تاکید اسلام بر ضرورت و گسترش امر ازدواج و به کار بردن تعابیر بزرگی نظیر کامل کننده دین، فزونی رزق، افزایش اثرگذاری عبادت، چنین پرسشی مطرح می شود که؛ آیا اسلام ملاک و شاخصی برای سنجش همسر لایق برای ازدواج معرفی نموده است یا خیر؟ دختران علی الخصوص پدران با کدام معیار به صلاحیت خواستگار برای ازدواج پی ببرند؟ 

افراد هر جامعه ای شاخص ها و ملاکهای مشخصی برای تعیین همسر برای شروع زندگی مشترک بر اساس آموزه ها و اصول فکری خویش دارند.اگر در یک جامعه ای مادی گرایی و تفکرات الحادی به عنوان اصول فکری مردم آن مطرع و اعمال و رفتار شهوانی و تلذذ گرایی در آن شایع باشد، چنین جامعه ای ملاک تعیین مرد و زن برای ازدواج را زیبایی ظاهری و ثروت قرار می دهد و به وجوهات اخلاقی و ملکات نفسانی همسر توجهی نخواهد داشت، اما جامعه ی مبتنی بر آموزه های دین مبین اسلام اصالت را در ظاهر زن و مرد و جایگاه اجتماعی ندانسته، بلکه به وجوهات باطنی توجهی بنیادین خواهد داشت.

در مصادر تشریع اعم از روایات نبوی و ائمه معصومین علیهم السلام از دینداری به عنوان شاخص و معیار شایستگی مرد در خواستگاری و پذیرش ازدواج یاد شده است و دختران و متولیان امور آنان اعم از پدران و مادران،  در شناخت شایستگی خواستگاران باید به دینداری مردان رجوع کنند و ثروت و موقعیتهای اجتماعی در روایات معصومین علیهم السلام به عنوان شاخص شایستگی افراد معرفی نشده است، چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:((إذا جاءَکُم مَن تَرضَونَ دِینَهُ و أمانَتَهُ یَخطُبُ (إلَیکُم) فَزَوِّجُوهُ، إن لا تَفعَلُوهُ تَکُن فِتنَةٌ فی الأرضِ و فَسادٌ کبیرٌ.)).(۳)هرگاه کسی به خواستگاری نزد شما آمد و دینداری و امانتداری او را پسندیدید، به او زن دهید ؛ که اگر چنین نکنید، در روی زمین تبهکاری و فساد بسیار پدید خواهد آمد.

امام حسن علیه السلام به مردی که با ایشان درباره ازدواج دختر خود مشورت کرد فرمود:((زَوِّجْها مِن رَجُلٍ تَقِیٍّ، فإنّهُ إن أحَبَّها أکرَمَها و إن أبغَضَها لَم یَظلِمْها.)).(٤)زیرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامی اش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وی ستم نمی کند.

منابع

۱.سوره روم: ۲۱.

۲.متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال، رسالت، ج۱۶، ص۲۷۱/ ۴۴۴.۳.

۳.مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، موسسه وفاء،ج١٠٣، ص٣٧٢/ ٣.

٤.طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ج۱، ص۴۴۶/ ۱۵۳۴