-در مصادر تشریع اعم از روایات نبوی و ائمه معصومین علیهم السلام واژه وسیلة در معنای ِغوی آن استعمال و به معنای توسل به غیر برای رسیدن و تقرب به خوای متعال به کار رفته است از این رو، مصادیق وسیله به ائمه معصومین علیهم السلام محصور شده است.
بسم الله الرحمن الرحیم
تقرب جستن به خدای متعال به کدام وسیله
واژه توسل مصدر ثلاثی مزید از باب تفعل متشکل از ماده وسل به معنای رغبت و طلب کردن است(۱) قدیمی ترین واژه بدست آمده از ریشه (وسل) کلمه (وسیلة) می باشد که معنای وضعی وسل را در خود حفظ نموده است. جوهری در بیان معنای الوسیله می نویسد:( الوَسِيلَةُ: ما يتقرَّب به إلى الغير).(۲) آنچه که فرد بوسیله آن به سوی غیر خود تقرب می جوید. واژه وسیله دوبار در قرآن کریم در آیات ۳۵ سوره مبارکه مائده و ۵۷ سوره مبارکه اسراء ذکر شده است، خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:((یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ)).(۳)ای کسانی که ایمان آورده اید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید و وسیله ای برای تقرب به او بجویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.
در مصادر تشریع اعم از روایات نبوی و ائمه معصومین علیهم السلام واژه وسیلة در معنای ِغوی آن استعمال و به معنای توسل به غیر برای رسیدن و تقرب به خوای متعال به کار رفته است از این رو، مصادیق وسیله به ائمه معصومین علیهم السلام محصور شده است، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در تبیین مفهوم وسیله می فرماید:((الوَسِیلَةُ دَرَجةٌ عِندَ اللّهِ لیسَ فَوقَها دَرَجَةٌ، فَسَلُوا اللّهَ أن یُؤتِیَنی الوَسیلَةَ.)).(۴)«وسیله» درجه ای است نزد خداوند که بالاتر از آن درجه ای نیست. پس، از خدا بخواهید که به من «وسیله» عطا کند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روایتی دیگر واژه (وسیلة) در آیه شریفه مذکور را به ائمه معصومین علیهم السلام تفسیر و از ایشان به عنوان تکیه گاههای محکم تعبیر فرموده است؛((الأئمّةُ مِن وُلْدِ الحُسینِ علیه السلام، مَن أطاعَهُم فَقَد أطاعَ اللّهَ، و مَن عَصاهُم فقد عَصَی اللّهَ عَزَّ و جلَّ، هُم العُروَةُ الوُثقی، و هُمُ الوَسیلَةُ إلی اللّهِ عَزّ و جلّ.)).(۵).امامان، از نسل حسین علیه السلام هستند. هرکه آنان را اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است و هرکه آنان را نافرمانی کند خداوند عزّ و جلّ را نافرمانی کرده است. آنانند دستگیره محکم، و آنانند وسیله تقرّب به خداوند عزّ و جلّ.
منابع
.ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغه، دارالفکر، ج۶، ص۱۱۰.
۲.جوهری، اسماعیل بن حماد،الصحاح تاج اللغه، دارالعلم للملایین،ج۵، ۱۸۴۱.
۳.سوره مائده: ۳۵.
۴.متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال،ح ۳۹۰۷۱.
۵.صدوق، محمد بن علی، عیون اخبارالرضا(ع)،ج۲، ص۵۸/ ۲۱۷.