بر اساس روایات با مشیت تکوینی خداوند، اداره برخی از امور به دست اهل‌بیت علیهم‌السلام صورت می‌گیرد.
یکی از عوامل قضاوت اشتباه، جهل به امور است، بدون این‌که یک امری را به درستی بشناسیم، شروع به قضاوت در مورد آن می‌کنیم؛ به‌عنوان‌مثال برخی با شنیدن روایات در مورد مقامات، قدرت و اختیارات اهل‌بیت علیهم‌السلام بدون این‌که با مقام امامت آشنایی درستی داشته باشند، دست به قضاوت زده و شیعه را متهم به تفویض می‌کنند.
کسی که پیگیر مباحث جبر، تفویض و... در تاریخ اسلام باشد به روشنی علم پیدا می‌کند که امامیه تنها مکتبی است که در میان مکتب‌های مختلف مانند اشاعره، معتزله و... از اعتقاد به جبر و تفویض مبرا بوده و نمی‌توان این امور را به او نسبت داد.[1]
بررسی نقش و جایگاه اهل‌بیت علیهم‌السلام در روایات روشن می‌سازد که این ذوات نورانی ذاتاً قدرتی نداشته و مخلوق خداوند متعال هستند، اما آن‌ها در عین مخلوق بودن، مطابق مشیت تکوینی خداوند و اذن الهی نقش فاعلی در تدبیر نظام خلقت ایفا می‌نمایند؛ ازاین‌رو وقتی در زیارت جامعه کبیره امور مختلفی را به اهل‌بیت علیهم‌السلام نسبت می‌دهیم، مشیت و اذن الهی در جای‌جای آن موج می‌زند، به‌عنوان‌مثال بیان می‌کنیم: «بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلّا بِإِذْنِهِ»؛[2] «به خاطر شما باران را فرو می‌ریزد و به خاطر شماست که آسمان را از این‌که بر زمین افتد نگه می‌دارد جز به اذن او». در این فقره اذن و مشیت الهی علت اصلی هر امری است و به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان از آن تفویض را برداشت کرد و به شیعه نسبت داد.
در نتیجه اگر شناخت درست و صحیحی از مقام امامت داشته باشیم، در قضاوت‌هایمان نسبت به مقام امامت دچار اشتباه نمی‌شویم.
پی‌نوشت:
[1]. شیخ کلینی، کافی، اسلامی، ج1، ص160.
[2]. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، متن زیارت جامعه کبیره.