رهروان ولایت ـ نقش مادر در آموزش معارف دینی و مخصوصاً عفّت و حجاب به دختر خود غیر قابل انکار است. كودك، مادر را به عنوان نمونه عملي در پيش چشم دارد و هر گونه رفتار و عملي كه از مادر سر مي‌زند در كودك اثر مي‌گذارد و تا آخر عمر با او خواهد بود.
دامنِ مادر، نخست آموزگار کودک است
طفلِ دانشور کجا پرورده نادان مادری؟[1]
قرآن کریم به این حقیقت اشاره کرده و بر اهمّیت نقش مادر در تربیت عفیفانه کودک صحّه می‌گذارد. حضرت مریم(سلام الله علیها) یکی از دو زنی است که قرآن کریم از آنان به عنوان الگو برای همه زنان و دختران یاد کرده است و او را به صفت عفّت توصیف نموده است:
«مريم ابنت عمران الّتي أحصنت فرجها فنفخنا فيه من روحنا وصدقت بكلمات ربّها وكتبه وكانت من القانتين؛[تحریم/12] و مريم دختر حضرت عمران را، كه خود را پاكدامن نگاه داشت و در او از روح خود دميديم و سخنان پروردگار خود و كتاب‌هاي او را تصديق كرد و از عبادتپيشگان بود».
در ارزيابي مقام و كمالات حضرت مريم نباید از نقش مادر آن بانو غفلت کرد. البته تربیت حضرت مریم بعد از رسیدن به سنین رشد بر عهده حضرت زکریّا بود امّا تربیت ابتدایی ایشان به عهده مادر بود.
حَنّه دختر فاقود و همسر عمران نبی بود. ایشان با حنّانه همسر حضرت زکریّا و مادر یحیی نبی خواهر بودند. [2] این زن بزرگوار لیاقت داشت که مادر عیسی بزاید و کودک خود را با خضوع تمام به معبد حقّ، إهداء کند. بالاتر از این‌ها پذیرش این هدیه از جانب خداوند بود.[3]
مادر مریم پیش از وضع حمل نذر کرد که کودک خود را وقف خدمت به خدا کند و از خداوند خواست این هدیه [4] را از او بپذیرد:
«إِذْ قَالَتِ امْرَأَةُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛[آل عمران/35] و زن عمران گفت: ای پروردگار من، نذر کردم که آنچه در شکم دارم از کار اين‌جهانی آزاد و تنها در خدمت تو باشد، اين نذر را از من بپذير که تو شنوا و دانايی».
ایشان پس از وضع حمل نیز دعایی مهم برای فرزندش کرد و او را به خدا پناه داد و خدا نيز او را در پناه خود پذيرفت:
«و انّي أعيذها بك و ذرّيتها من الشّيطان؛[ آل عمران/36] خدايا من اين دختر را و ذريه او را به تو پناه دادم».
«فتقبّلها ربّها بقبول حسن؛[آل عمران/37] پس پروردگارش مریم را به نیکی قبول کرد».
از همین آیه مراتب فضل مادر مریم دانسته می‌شود زیرا خداوند در آیات دیگر فرموده:
« انّما يتقبّل اللَّه من المتّقين؛[مائده/27] همانا خداوند از پرهیزگاران می‌پذیرد».
در روایتی از امام باقر(علیه السلام) نقل شده که فرمودند:
«روزى حضرت عیسی(علیه السلام) به ابليس گفت: آيا شده است تا به حال از حيله‌هاى خود طرفى نبندى؟ شيطان گفت: بلى آن روز كه مادر بزرگ تو حنّه، بعد از آن كه خداوند به او عليرغم تصوّرش، دخترى به نام مريم را عنايت فرمود، از شيطان رجيم و رانده شده به خداوند پناه برد». [5]
آیه 33 آل عمران از دیگر آیاتی است که دلالت بر عظمت شأن این بانوی بزرگوار دارد:
«إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِين؛[آل عمران/33] خدا آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را بر جهانيان برتری داد».
مقصود از آل عمران فرزندان این پیغمبر بزرگ الهی است و در صدر این خاندان، فرزندان عمران و حنّه قرار دارند که از تربیت مادری به نام حنّة برخوردار بوده‌اند.
همانطور که ملاحظه شد، مادر نقش ابتدایی در تربیت پاک کودک دارد و در ادامه و پس از بلوغ و ورود کودک به اجتماعات بزرگتر وظیفه حمایت، ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر وی را به عهده می‌گیرد.
------------------------------------
پي نوشت:
[1]. دیوان پروین اعتصامی- نهال آرزو- بیت 11.
[2]. تفسیر القمی، ج1، ص101.
[3]. زن در آينه جلال و جمال - صفحه 159.
[4]. حيوة القلوب، ج2، ص1061: به این معنا که كه هرگز از معبد و مسجد بيرون نيايد.
[5]. تفسير العياشي، ج1، ص: 171.
اللهم صلّ علي محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم
نظرات
جالبه.دستتون درد نكنه.خسته نباشيد