رهروان ولایت ـ در دنیایی که دشمنان آشکار و پنهان دشمنی خود را مخفی نمیکنند غفلت از مباحث دشمن شناسی حاکی از ساده لوحی و بی توجهی به آسیبها و خطرات احتمالی خواهد بود؛ چرا که اگر انسان دشمن خود را نشناسد چه بسا در هنگام مواجهی با آنها هیچگونه عکسالعمل و تحرّک مثبتی نخواهد داشت از این رو برای در امان ماندن از کیدهای این چنین دشمنانی لازم است در درجه اول شناخت اجمالی در خصوص دشمنان موجود و راههای مقابله در برابر آنها را داشته باشد.
در اینجا به روشهایی در این باب اشاره میگردد:
1- دور کردن بدبینی و سوءظن از دیگران
از جمله مسائلی که در زندگی اجتماعی افراد موجبات نفوذ و غلبه شیطان را فراهم میکند موضوع بدبینی و سوءظن به دیگران است. موضوع بسیار مهمی که گرفتاریهای پیچیدهای را به وجود میآورد. بسیاری از گرفتاریها، اختلافات، مشاجرات و حتی جداییهایی که بین افراد به وجود میآید به خاطر وجود این رذیله اخلاقی و بیتوجهی به عواقب شوم آن است؛ که با حذف این رفتار شیطانی از زندگی میتوان اقرار کرد، یکی از مهمترین راههای نفوذ شیطان، مسدود خواهد شد. در مذمت این رذیله اخلاقی خداوند متعال میفرماید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ …؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید، از بسیاری ازگمانها بپرهیزید که پارهای از گمانها گناه است…» [1]
2- پاک کردن کدورتها و کینهها از قلب
یکی از مهمترن روزنههای نفوذ شیطان در قلبها و ایجاد دشمنیها و اختلافات، درگیریها و جدائیها، وجود کینه و کدورت نسبت به برادران ایمانی در قلب است، از این رو با حذف این رذیله اخلاقی، یکی از مهمترین راههای نفوذ و تسلط شیطان مسدود میشود ولی بهترین راه برطرف کردن کینه و کدورتها، شروع از قلب خود است، چرا که امام علی (علیه السلام) میفرماید: «اِحصِدِ الشَّرَّ مِن صَدرِ غَیرِک بِقَلعِهِ مِن صَدرِک؛ برای دِرو کردن بدی از سینه دیگران، آن را از سینه خودت ریشهکن نما.» [2]
----------------------------------------------
پینوشت:
[1] سوره حجرات آیه 12
[2] نهج البلاغه حکمت 178
خلاصه ای از بیانات استاد سابقون در حلقه معرفت، مربوط به تاریخ 93/05/14
خلاصه سایر جلسات ایشان : www.jonbeshnet.ir/category/430