از چه راههاي عملي و كارشناسي شده ميتوانيم جوانان را به امر ازدواج تشويق كنيم؟
پاسخ :
ازدواج يكي از مراحل بسيار دقيق و حساس زندگي است مرحلهاي كه در آن لازم است جوان را از جهت اقتصادي، شناختي، عاطفي، اجتماعي و ... كمك كرد تا بتواند دست به گزينشي صحيح بزند مرحلهاي است كه اگر با دقت و تأمل صورت نپذيرد بجاي بهشت تفاهم، جهنم ناسازگاري را به همراه خواهد داشت براي تشويق جوانان به امر ازدواج نياز به يك بسيج همگاني داريم يعني همه افراد جامعه بايد دست به دست هم بدهند تا امر تسهيل ازدواج اتفاق بيفتد.
در اين نوشتار سعي شده به طور اختصار به هر كدام اشاره شود در ضمن اين بحث را از چند منظر بررسي ميكنيم.
1. مسئوولين: مسئوولين نظام بايد با فراهم آوردن امكانات، اعطاء وام ازدواج، تسهيل تهيه مسكن و يا اجاره ساختن فيلم و سريال مناسب، فراهم ساختن فرصتهاي شغلي متناسب با تجربه و تحصيل افراد جوانان را در اين امر خطير تشويق كنند از جمله كارهاي مفيدي كه ميتوانند انجام دهند اين است كه با دعوت كارشناسان و روان شناسان در برنامههاي تلويزيوني و صدا و سيما به بيان فوائد تسريع در ازدواج بپردازند و ضررهاي تأخير ازدواج (اعم از روحي، عاطفي، اجتماعي، شخصيتي و ...) را برشمارند و مردم را تشويق كنند تا از تشريفات و خرجهاي اضافي در اين امر كم كنند.
2. روحانيون: علماء ميتوانند با بيان آيات و روايات مربوط به ازدواج، سنّت ائمه ـ عليه السّلام ـ در اين امر، تشويق مردم به ازدواج آسان و ... در اين امر جوانان را تشويق كنند مثلاً در اين روايات و آيات ميخوانيم:
الف) جوانان بدون همسر را همسر دهيد ... اگر فقير باشند خداوند با فضل و رحمت خود آنان را غني و بينياز ميسازد.[1]
ب) پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند همسر بگيريد كه به يقين رزق شما را زياد ميكند.[2]
ج) كسي كه ازدواج را از ترس فقر و ناداري ترك كند همانا به خداوند گمان بد برده است زيرا خداوند ميفرمايد اگر فقير باشند خداوند با فضل و رحمت خويش آنان را بينياز ميسازد.[3]
3. باز شدن افقهاي جديد[4]: انسان در اثر ازدواج احساس مسؤوليت بيشتري ميكند و خود را مسؤول ادارة زندگي جديد و تأمين معاش و حفظ آبروي خانواده ميبيند بنابراين تمام ابتكار و استعدادهاي نهفته و پنهاني خود را به كار ميگيرد. چشمههايي نو از درونش ميجوشد. از سويي ديگر فشارهاي جنسي. پريشاني تنهايي و احساس حقارتها و كمبودها در پرتو ازدواج و قرار گرفتن در كنار همسري مهربان و همدم و دلسوز از بين ميرود با بيان مطالب فوق ميتوان جوان را نسبت به امر ازدواج دلگرم كرد (رشد ابعاد شخصيت و شكوفا شدن استعدادهاي بالقوه).
4. كانون گرم خانواده: جواني كه تا به حال از كانون محبت والدين خود استفاده ميكرده برايش دشوار است كه يك دفعه زندگياي مستقل را شروع كند او هنوز به استقلال مالي نرسيده است و گاهي فكر پرداخت مخارج زندگي، اجاره و ... او را به وحشت مياندازد بهتر است والدين با هم فكري خانواده عروس شرايطي را فراهم آورند كه آنها در اوائل زندگي تحت حمايت والدين خود، زندگي جديد را شروع كنند و خانوادهها مثل سابق فرزند خودشان را حمايت عاطفي، مالي كنند تا زماني كه جوان بتواند شغل مناسب و مسكني در خور شأن خود پيدا كند.
5. انتخاب همسر: گاهي والدين جوان را به حال خود رها ميكنند ميگويند تو خود بزرگ شدهاي خودت ميداني و خودت. اين كار از چند جهت براي جوان دشوار است يك: جوان براي شناخت تناسب همسر آينده نياز به تجربههاي بزرگان دارد تا بتواند همسر هم شأن خود را بيابد دوم: او هنوز از نظر اقتصادي مستقل نشده و نياز به حمايت دارد سوم: ...
6. سنگاندازيهاي والدين[5]: برخي از والدين بجاي اينكه مشكل را حل كنند با بهانهها و اشكال تراشيهاي خود مانع تسريع در ازدواج ميشوند از جمله اين كارها ميتوان به مهريههاي سنگين، تجملات، خرجهاي سنگين. بهانه ادامه تحصيل و نداشتن ماشين، مسكن، و ... اشاره كرد در حالي كه اگر ازدواج از تجملات و ولخرجيها به دور باشد و انتظارات والدين بيش از توان جوانان نباشد. جوانان در امر ازدواج تشويق خواهند شد.
7. بيان اجر و پاداش افرادي كه در اين راه كمك ميكنند:
پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ ميفرمايد: خداوند به كسي كه براي ازدواج ديگران اقدام كند براي هر قدمي كه بردارد و هر كلمهاي كه بگويد اجر و ثواب عبادت يك سال را كه روزها روزهدار باشد و شبها نماز بخواند، به او عطا ميفرمايد.
يا در جايي ديگر از امام صادق ـ عليه السّلام ـ ميخوانيم: مَنْ زَوَّجَ اَعْزَباً، كان مِمَّن ينظُرُ الله اليه يوم القيامة يعني كسي كه انسان بدون همسري را همسر دهد خداوند در قيامت به او نظر رحمت و لطف ميفرمايد.[6]
8. واقع بيني: گاهي افراد بخاطر اينكه خيلي ايدهآل فكر ميكنند ازدواج خود را به تأخير مياندازند آنها دنبال همسري ميگردند كه از هر لحاظ ايدهال و سرآمد باشد بايد به اين افراد گفت كه همان گونه كه شما در فضايل كامل نيستيد انسانهاي ديگر هم نقصهايي دارند و در واقع انسان هاي بدون نقص تنها معصومين ـ عليهم السلام ـ هستند پس نبايد در انتخاب وسواس زياد به خرج داد كما اينكه نبايد بيگدار به آب زد.
9. نظر خواهي: گاهي تأخير ازدواج به خاطر نوعي مخالفت با والدين است. اگر والدين بخواهند براي فرزندشان همسر مورد دلخواه خود را به اجبار انتخاب كنند و رضايت جوان را به صورت منطقي جلب نكنند باعث مخالفت جوان خواهند شد بجاست كه والدين با گفتگويي صميمانه و ارائه تجارب خود با زباني مهربان و دلسوزانه از فرزندان خود نظر خواهي كنند و از ازدواجهاي تحميلي بپرهيزند.[7]
10. راههاي ديگر: از جمله كارهاي ديگري كه ميتوان براي تشويق جوانان انجام داد عبارتند از:
الف) ايجاد دورههاي آموزشي.
ب) گسترش مراكز مشاوره ازدواج و خانواده.
ج) انتشار كتابهاي مناسب براي جوانان و خانواده.
د)نگارش مقالات مناسب در مجلات و روزنامههاي كثيرالانتشار.
ه) و ......
11. بيان فوائد تسريع در ازداج و زيان تأخير آن:[8]
الف) حفظ و تقويت ايمان و معنويات.
ب) بهره مند شدن از دوران شيرين و با نشاط نوجواني.
ج) پاك ماندن از فسادها و انحرافات جنسي.
د) محفوظ ماندن از بيماري هاي عصبي و رواني (از نظر روانشناسي و روانپزشكي يكي از علت هاي عمده و اصلي پريشاني و عقدههاي رواني و اخلاقي و ضعف هاي عصبي بي همسري و فشاري جنسي و انحرفات جنسي مي باشد و از مؤثرترين و بهترين راههاي درمان اين بيماريها ازدواج با همسري مناسب است.
12. وساطت: مؤمنان بايد در معرفي افراد متدين به همديگر تلاش كنند و سعي نمايند تا افراد هر چه بيشتر در تناسب و همتايي نزديك تر شوند[9] (در سن، تحصيل، فرهنگ، دين، زيبايي، اخلاق، سياست، اجتماعي و...)چه بسا افرادي كه به خاطر عدم شناخت مورد مناسب سال ها ازدواج به تأخير مي افتند با اين كار مؤمنان هم از اجر و پاداش مربوط به وساطت در ازدواج بهره مند مي شوند و هم در ايجاد محيطي سالم و دور از فساد كمك مي كنند.
منابع كمكي:
1. جوانان و انتخاب همسر، علي اكبر مظاهري، پارسايان.
2. انتخاب همسر، آيت الله اميني، سازمان تبليغات.
3. ازدواج آسان و شيوه هاي همسرداري محمد محمدي اشتهاردي انتشارات نبوي.
4. خانواده متعادل احمد صافي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان.[1] . سوره نور، آيه 32.
[2] . جوان و انتخاب همسر، چاپ بيستم، 1383، انتشارات پارسايان، ص 55.
[3] . همان، ص 55.
[4] . همان، ص 57.
[5] . خانواده متعادل، احمد صافي، چاپ چهارم، 1376، انتشارات اولياء و مربيان، ص 30.
[6] . جوانان و انتخاب همسر، ص 96 و 97.
[7] . خانواده متعادل، احمد صافي، چاپ چهارم، 1376، انتشارات انجمن اولياء و مربيان، ص 40- 39. (اقباس)
[8] . جوانان و انتخاب همسر، ص 48 ـ 39 (اقتباس).
[9] . قرآن شريف نيز مي فرمايد: زنان پاك و عفيف براي مردان پاك و طيب اند و مردان پاك، شايسته زنان پاكند (سورة نور، آية 26).
منبع:سایت اندیشه قم