رهروان ولایت ـ امروزه گروه‌هایی با ترفندهای مختلفی در تلاشند تا رابطه اهل بیت (علیهم‌السلام) به ویژه امام علی (علیه‌السلام) را با خلفا خوب نشان دهند؛ برای همین هر روز شبهه ای در این راستا مطرح می‌کنند از جمله از نامگذاری فرزندان امام علی (علیه‌السلام) به نام خلفا سخن به میان آورده و آن را نشانگر حُسن روابط اهل بیت (علیهم‌السلام) با خلفا می‌دانند. حال آنکه خود امام تصریح می‌فرماید: من فرزندم را به نام عثمان بن مظعون نامگذاری کردم.[1] و ما در جای خود (اينجا) به این شبهه پرداختیم.
امّا آنچه که بیش از هر چیز، حقیقت دیدگاه حضرت علی (علیه السلام) را نسبت به خلفا روشن می‌سازد، اعتراف معروفی است که از خلیفۀ دوم در صحیح مسلم نقل شده است؛ و آن این است که روزی خليفه دوم در نزد جمعی از صحابه، خطاب به امام علی (علیه‌السلام) و عباس گفت «نظر شما این بود که ابوبکر در گفتارش درغگو، گناهکار، پیمان‌شکن و خائن است؛ فَرَأَيْتُمَاهُ كَاذِبًا آثِمًا غَادِرًا خَائِنًا»[1] بخاری نیز به این مطلب اشاره دارد و البته به جای کاذبا آثما غادرا خائنا کذا و کذا آورده است. بنابر آنچه که در صحیح مسلم آمده است، خلیفه دوم در ادامه می‌گوید: بعد از مرگ ابوبکر گفتم: من جانشین ابوبکر هستم «شما مرا هم مانند ابوبکر درغگو، گناهکار، پیمان شکن و خائن دانستید؛ فرأیتمانی کاذباً آثماً غادراً خائناً»[3]
اینجا خلیفۀ دوم از حقیقت دیدگاه امام علی (علیه‌السلام) نسبت به خودش و خلیفۀ اول پرده بر‌می‌دارد و با توجه به آنکه در کتاب صحیح مسلم آمده است از نظر اهل سنّت جای خدشه در آن نیست.
-------------------------------
پی نوشت:
[1]الاصفهاني، أبو الفرج، مقاتل الطالبيين، ج 1، ص 23. www.jonbeshnet.ir/news/35720
[2]صحیح مسلم ج 5 ص 152، کتاب الجهاد باب 15 حکم الفئ حدیث 49، فتح الباری ج 6 ص 144.
[3]بخاری، النَفَقات، باب «حَبسُ الرَجُلِ قُوتَ سَنَه...»، حدیث 5358 .
[4]صحیح مسلم، ج 5، ص 152، کتاب الجهاد باب 15 حکم الفئ حدیث 49.
نظرات
قَالَ فَلَمَّا تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ أَبُو بَكْرٍ أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَجِئْتُمَا تَطْلُبُ مِيرَاثَكَ مِنْ ابْنِ أَخِيكَ وَيَطْلُبُ هَذَا مِيرَاثَ امْرَأَتِهِ مِنْ أَبِيهَا فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا نُورَثُ مَا تَرَكْنَاهُ صَدَقَةٌ فَرَأَيْتُمَاهُ كَاذِبًا آثِمًا غَادِرًا خَائِنًا وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُ لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ ثُمَّ تُوُفِّيَ أَبُو بَكْرٍ وَأَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَوَلِيُّ أَبِي بَكْرٍ فَرَأَيْتُمَانِي كَاذِبًا آثِمًا غَادِرًا خَائِنًا ...
(امام علی (ع) و عباس عموی پیامبر (ص) با جمعی از صحابه نزد عمر بودند) ... عمر گفت : هنگامی که رسول خدا (ص) وفات کرد ، ابوبکر گفت من ولی (جانشین) پیامبر (ص) هستم . شما دو نفر (امام علی (ع) و عباس) آمدید و تو ای عباس میراث برادر زاده ات را طلب کردی و علی (ع) میراث همسرش را خواست . ابوبکر گفت : پیامبر گفته است : ما چیزی به ارث نمی گزاریم و آنچه می ماند صدقه است (!) . و نظر شما دو نفر (امام علی (ع) و عباس) درباره ی ابوبکر این بود که او کاذب (دروغگو) ، آثم (گناهکار) ، غادر (حیله گر و نیرنگ باز) و خائن (خیانت کار) است و حال آن كه خدا مي داند كه ابوبكر راستگو ، دين دار و پيرو حق بود . سپس ابوبکر وفات کرد و من ولی (جانشین) پیامبر (ص) و ابوبکر شدم و نظر شما درباره من نیز این بود که کاذب (دروغگو) ، آثم (گناهکار) ، غادر (حیله گر و نیرنگ باز) و خائن (خیانت کار) ام ...
منبع: صحيح مسلم ، كتاب الجهاد والسير ، باب حكم الفيء ، ج 3 ، ص 1378 و 1379 ، ح 3302 ، چاپ دار إحیاء کتب العربیة
عبارت كذا و كذا :
ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ نَبِيَّهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ فَقَبَضَهَا أَبُو بَكْرٍ يَعْمَلُ فِيهَا بِمَا عَمِلَ بِهِ فِيهَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَنْتُمَا حِينَئِذٍ وَأَقْبَلَ عَلَى عَلِيٍّ وَعَبَّاسٍ تَزْعُمَانِ أَنَّ أَبَا بَكْرٍ كَذَا وَكَذَا وَاللَّهُ يَعْلَمُ أَنَّهُ فِيهَا صَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ أَبَا بَكْرٍ فَقُلْتُ أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبِي بَكْرٍ فَقَبَضْتُهَا سَنَتَيْنِ أَعْمَلُ فِيهَا بِمَا عَمِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبُو بَكْرٍ ثُمَّ جِئْتُمَانِي وَكَلِمَتُكُمَا وَاحِدَةٌ
منبع:
صحیح بخاری ، كتاب النفقات ، باب حبس نفقة الرجل قوت سنة على أهله وكيف نفقات العيال ، ج 5 ، ص 2049 ، حدیث 5043 ، دار ابن کثیر