رهروان ولایت ـ تحلیل فتنه داعش در عراق بر اساس اختلاف‌های مذهبی شیعه و سنی و ریشه های ایدئولوژیک نهفته در فقه اهل سنت درباره ضرورت جهاد با شیعیان، بازی جدیدی است که رسانه های غربی و بویژه صهیونیستی راه انداخته اند. مدتی است مدام بر این طبل کوبیده می شود که آنچه در منطقه راه افتاده یک جنگ مذهبی و از تبعات مداخله ایران و حزب الله در سوریه است. این شیوه نگاه به مسئله عمیقا گمراه کننده است.
به لحاظ ریشه های ایدئولوژیک می دانیم که تکفیری گری قدمتی دراز دارد و به هیچ وجه یک پدیده جدید نیست. سوال مهم از حیث امنیتی این است که چه عاملی باعث شده این پدیده قدیمی که هرگز به یک بحران سراسری در خاورمیانه تبدیل نشده بود، اکنون چنین شعله ور شود؟
ظاهرا پاسخ این سوال را باید در مداخله عامل خارجی جست وجو کرد. یک طرف خارجی وجود دارد که اولا توان تحریک و مدیریت کانون های تغذیه کننده سلفی گری بویژه در عربستان سعودی و پاکستان را دارد و ثانیا خود از شعله ور شدن آتش درگیری مذهبی در خاورمیانه چندان احساس خطر نمی کند، سهل است، احتمالا سود هم می برد. این ویژگی ها با کدام طرف سیاسی در خاورمیانه منطبق است؟ اسراییل غاصب تنها رژیمی در منطقه است که این ویژگی ها –حتی بیشتر از امریکا- درباره آن صدق می کند.
صهیونیست ها برای آنکه پشت چنین فتنه ای بایستند چند دلیل بسیار خوب دارند:
۱- قبل از هر چیز، رژیم صهیونیستی اکنون یکی از مهم ترین تغذیه کنندگان گروه های تکفیری در سوریه است. طی ۳ سال گذشته اسراییل به خوبی این گروه ها را شناخته، با آنها ارتباط گرفته و کار با آنها را تمرین کرده است.
۲- گروه های تکفیری تا کنون کمترین خطر را برای اسراییل داشته اند. در این ۳ سال که این گروه ها سوریه را در آتش جهل خود سوخته اند، ندیده ایم –به رغم همه ادعاهای دور و درازشان- کوچکترین صدمه ای به رژیم صهیونیستی بزند. برعکس، این گروه ها با کشاندن جریان هایی مانند حماس در مقطعی خاص به بحران سوریه، تا آنجا که توانستند بارهای افتاده بر دوش اسراییل را سبک هم کردند. همین حالا که چهاردهمین کنفرانس امنیتی هرتزلیا در سرزمین های اشغالی در حال برگزاری است، می بینیم که کمترین نگرانی ابراز شده از سوی مسئولان سیاسی، نظامی و اطلاعاتی اسراییل درباره جهادی‌هاست ولی در عوض بیشترین نگرانی ها را درباره ایران ابراز می کنند. این نشانه دهنده آن است که رژیم صهیونیستی به نوعی شراکت، تقسیم کار و همکاری با این گروه ها دست یافته است.
۳- کاملا روشن است که شعله ور شدن و شعله ور ماندن آتش درگیری مذهبی در منطقه، نیروهای جهان اسلام را به طور اساسی هدر می دهد وبرای اسراییل امنیت ساز است.
۴- در ماه های گذشته شواهد متعددی آشکار شده است از اینکه روابط میان رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی آشکار شده است. کار آنقدر بالا گرفته که آویگدور لیبرمن وزیر خارجه دست راستی دولت نتانیاهو گفته است که از دیدارهای پنهانی با اعراب خسته شده و از آنها خواسته که روابط خود با اسراییل غاصب را علنی کنند. هم زمان عمیق ترین روابط بر سر برنامه هسته ای ایران میان اسراییل و امریکا شکل گرفته و تقریبا هیچ اختلاف تاکتیکی یا راهبردی میان آنها در این موضوع وجود ندارد. اصل قصه هم ظاهرا این است که امریکایی ها می خواهند ابتدا مسئله به رسمیت شناختن اسراییل در یک چارچوب منطقه ای علنی شود و سپس مذاکرات سازش به گونه ای آغاز شود که برای گروه های فلسطینی چارهای جز تبعیت از دولت های عربی در این موضوع باقی نماند. جالب است که اصلی ترین مشاوره دهنده در این کار به امریکا هم عربستان بوده است و آنطور که منابع صهیونیستی گفته اند ملک عبدالله سعودی از سال ۲۰۱۰ طی یک طرح محرمانه این ایده را دنبال می کرده است. در یک نتیجه گیری فوری می توان گفت مدت هاست سعودی به مجری اوامر و نواهی اسراییل در منطقه تبدیل شده و بنابراین منطقی نیست که تصور کنیم در این مورد خاص یعنی حمایت از القاعده و تکفیری ها خارج از بازی اسراییل عمل می کند.
۵- و در نهایت این نکته را باید در نظر گرفت که سیاست های منطقه ای اسراییل و امریکا دقیقا بر هم منطبق نیست. دولت امریکا همانطور که امریکا در وست‌پوینت گفت سیاست اجتناب از مداخله را در پیش گرفته ولی اسراییل معتقد به مداخله است منتها این مداخله را از کانال محور سازش در جهان عرب انجام می دهد. امریکا قدرت گرفتن کنترل نشده تکفیری ها و فروغلطیدن منطقه در آتش منازعه فرقه ای را به این دلیل که می داند این امر به شکل گیری شبکه های جهانی جهادی گری می انجامد و دیر یا زود بحران به درون اروپا و امریکا منتقل خواهد کرد ولی چنان که گفتیم اسراییل با شبکه های سلفی و بقایای القاعده به ائتلاف عملیاتی رسیده (دقت کنید که هیچ طرفی جز رژیم صهیونیستی نمی توانست منافقین را عازم سوریه کند)و از این حیث که خود زمانی قربانی حملات آنها باشد چندان نگرانی ندارد.
یادداشت اختصاصی تسنیم/ مهدی محمدی