نکاتی درباره نماز عید قربان

20:52 - 1393/07/16

چکیده: یکی از نماز هایی که در اسلام به آن اهمیت بسیار داده شده، نماز عید قربان است. ابتدا توضیحی درباره دلایل اقامه این نماز و بعد به بیان احکامی از مراجع درباره این نماز می پردازم.

عيد قربان

رهروان ولایت ـ یکی از نماز هایی که در اسلام به آن اهمیت بسیار داده شده، نماز عید قربان است. ابتدا توضیحی درباره دلایل اقامه این نماز و بعد به بیان احکامی از مراجع درباره این نماز می پردازم. خداوند متعال در قرآن کریم خداوند اشاراتی به ضرورت این نماز داشته است، که آن را بیان می کنم.

۱. خداوند در سوره اعلی چنین می فرماید: «قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی[۱]به یقین کسی که پاکی جست (و خود را تزکیه کرد) رستگار شد و (آن‌که) نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند» در روایت چنین تفسیر شده است «و ذکر اسم ربه فصلی»؛ «قال صلوة الفطر و الاضحی» که مراد از صلوة، نماز عید قربان و عید فطر است. [۲]

۲. در سوره کوثر می فرماید: « فصل لربک وانحر» [۳]پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن، مراد از صلوة هم طبق گفته مفسران و روایت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه وآله ـ نماز عید قربان است. [۴]

آیات ذکر شده علاوه بر اینکه بر اقامه نماز عید اشاره دارد، دربردارنده فضایل آن‌ها نیز می‌باشد چرا که آیه اول می‌گوید رستگاری از آن کسی است که خود را پاکیزه کرد (یا قربانی نمود) و نماز عید برگزار نمود و در آیه دوم با توجه به اینکه مراد از کوثر، فاطمه زهرا ـ سلام الله علیه ـ می‌باشد، به شکرانه این نعمت عظیم بهترین تشکر از خدا این است که نماز عید و قربانی انجام شود.[۵]

دو روایت را هم درباره این مهم ذکر می کنم.

1. نماز عید فرض و واجب است. امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «صلوة العیدین فریضه» [۶]

۲. امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمود: «لا تحبسوا النساء عن الخروج فی العیدین فهو علیهن واجب؛ [7] زنها را از رفتن در نماز عیدین منع نکنید، چرا که نماز عید بر آنها لازم (و ثابت) است».

احکامی درباره نماز عید از مراجع محترم:

نماز عيد فطر و قربان در زمان حضور امام عليه السلام واجب است و بايد به جماعت خوانده شود و در زمان ما كه امام عليه السلام غايب است، مستحب مي باشد و احتياط واجب آن است كه آن را به جماعت نخوانند، ولي به قصد رجاء مانع ندارد، و چنانچه وليّ فقيه يا مأذون از طرف او اقامه جماعت نمايد اشكال ندارد.[8]

حضرت آیت الله خامنه ای

س: به نظر جنابعالى، نماز عيد فطر و قربان و نماز جمعه، از کدام نوع از واجبات ‏است؟
ج: در عصر حاضر نماز عيد فطر و قربان واجب نيست، بلکه مستحب است، ولى نماز جمعه واجب تخييرى است.

س : آيا کم و زياد کردن قنوت‏‌هاى نماز عيد باعث بطلان آن مى‏‌شود؟
ج: اگر مراد از کم و زياد نمودن، کوتاه يا طولانى خواندن قنوت‏ها است اين کار موجب بطلان نمى‏ شود و اگر مراد کم يا زياد نمودن تعداد آنها است، بايد نماز را همان طور که در کتب فقهى بيان شده، بجا آورد.

س: در گذشته معمول بود که هر امام جماعتى نماز عيد فطر را در مسجد خودش اقامه مى‏ کرد، آيا در حال حاضر اقامه نماز عيد فطر و قربان توسط ائمه جماعات جايز است؟
ج: جايز است نمايندگان ولى فقيه که از طرف وى مجاز در اقامه نماز عيد هستند و همچنين ائمه جمعه منصوب از طرف او نماز عيد را در عصر حاضر به‌صورت جماعت اقامه نمايند، ولى احوط اين است که غير آنان آن را فرادى بخوانند و به جماعت خواندن آن به قصد رجاء نه به قصد ورود، اشکال ندارد. بله، اگر مصلحت اقتضا کند که يک نماز عيد در شهر برگزار شود، بهتر است که غير از امام جمعه منصوب از طرف ولى فقيه، کسى متصدى اقامه آن نشود.[9]

حضرت آیت الله سیستانی

س: آیا می توان نماز عیدین (عید سعید فطر و قربان) را به صورت فردی خواند؟
ج: اشکال ندارد. [10]

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

س: آیا نماز عید را مى توان به جماعت در دو مکان انجام داد؟
ج: مشکل است، ولى در نمازهاى یومیّه دو بار با دو گروه مختلف مى توان خواند.

س: چطور می شود که در زمان غیبت امام معصوم نماز فطر مستحب باشد ولی بعد غیبت واجب؟ به عبارتی چگونه است که یک امر مستحب می شود واجب؟
ج: اصولا نماز جمعه و نماز عید از شؤون حکومت اسلامی امام معصوم است و با توجه به تشکیل حکومت اسلامی توسط آن حضرت اقامه ی آن واجب می شود.

س: بنده از کانادا هستم و سوالی دارم راجع به نماز جمعه در روز عید قربان، که امسال در شهر ما در کانادا روز عید قربان، روز جمعه می باشد آیا نماز جمعه در این صورت ساقط می شود؟ و اگر مسولان مسجد اصرار می کنند که نماز جمعه هم باید اقامه شود، اشکال دارد که نماز جمعه هم بخوانیم؟
ج: زمانی که روز جمعه همزمان با عیدین شود نماز جمعه ساقط است ولی خواندن آن اشکال ندارد.[11]
 

-------------------------------------------------------

پی نوشت:

1- اعلی/سوره۸۷، آیه۱۴-۱۵.  
 
2- بحار الانوار ج۸۷، ص۳۴۸.   
 
3- کوثر/سوره۱۰۸، آیه۲.   

4- بحار الانوار، ج۸۷، ص۳۴۹.

5- تفسیر صافی ج۵، ص۳۸۳.    

6- وسائل الشیعه ج۵، ص۹۴.    
 
7- بحار الانوار ج۸۷، ص۳۵۳.    

8- رساله 13 مرجع، دفتر انتشارات اسلامی، مسئله 1516

9- برگرفته از سایت آیت الله خامنه ای مسائل شماره، 633 الی635

10- برگرفته از سایت آیت الله سیستانی

11- برگرفته از سایت آیت الله مکارم شیرازی 1 - 2- 3

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
10 + 0 =
*****