در فهم زنان شک نکنید

05:00 - 1393/08/11
چکیده: در ترجمه‌ی بعضی از روایات، اشتباهاتی صورت گرفته که اگر این اشتباهات، در نظر گرفته نشوند به جای اصلاح و استحکام روابط خانوادگی، چه بسا موجب اختلافات و آسیب‌هایی در خانواده هم می‌شوند
روایت از رسول اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)

 رهروان ولایت ـ  دین اسلام یک دین کامل است و برای همه‌ی افراد، در زمان‌ها و حالات مختلف؛ برنامه و راهنمایی دارد و این راهنمایی‌ها را از طریق قرآن و معصومین(سلام‌الله‌علیهم‌اجمعین) به مؤمنین می‌رساند، و برای استحکام بُعد خانوادگی آنها هم راهنمایی دارد.

 مثلا در مورد ارتباط بهتر زن و شوهر با یکدیگر هم سفارش‌هایی دارد اما اگر این راهنمایی‌ها به طور صحیح، بیان نشود نتیجه‌ی عکس گرفته می‌شود.
 بیشتر اشتباهاتی که مطرح می‌شود به سبب ترجمه‌ی نادرست آیات و روایات می‌باشد.
 به عنوان مثال، روایت از امام علی(علیه‌السلام) است که:‌ «إِنَّمَا النِّسَاءُ عِیٌّ وَ عَوْرَةٌ فَاسْتُرُوا الْعَوْرَةَ بِالْبُیُوتِ وَ اسْتُرُوا الْعِیَّ بِالسُّكُوتِ[1]»
 در ترجمه‌ی این روایت، اشتباهاتی صورت گرفته که اگر این اشتباهات، در نظر گرفته نشوند همانطور که عرض شد به جای اصلاح و استحکام روابط خانوادگی، چه بسا موجب اختلافات و آسیب‌هایی در خانواده هم می‌شود و چنانکه عرض خواهد شد نتیجه‌های نادرستی هم از این اشتباهات، حاصل می‌شود.

 در ترجمه‌ی روایت مذکور، زنان را نفهم؛‌ معرفی کرده‌اند و همچنین، به افرادی که باید همیشه در خانه محصور باشند و از بیرون رفتنشان جلوگیری شود؛ ترجمه کرده‌اند.
 در واقع، اشتباه صورت گرفته،‌ در ترجمه‌ی دو کلمه‌ی «عِیٌّ» و «الْعَوْرَةَ» می‌باشد.

 ترجمه‌ی آیات و روایات باید با توجه به آیات و روایات دیگر و همچنین، لغت‌نامه‌های معتبر باشد.
 به عنوان مثال؛‌ در روایتی دیگر از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) است که زنان را ناقص عقل و ناقص دین معرفی می‌فرماید و هنگامی که از آن حضرت، سؤال می‌شود که چرا زنان، دین و عقلشان ناقص است فرمود: «اما نقصان دینتان از حیض است كه مدتى از نماز و روزه محرومید و اما نقصان عقل شما در آنست كه شهادت شما نصف شهادت یك مرد است[2]»
 
 ترجمه‌ی صحیح روایت:
 در ترجمه‌ی کلمه‌ی «الْعِيّ» گفته شده که: «عجزى كه از عهده‌‏دار شدن كار و سخن، به انسان دست مى‏‌دهد[3] و کلمه‌ی «الْعَوْرَة» دو معنا دارد: معنای اول: هر چیزى است كه انسان از ظاهر شدن آن شرم دارد مانند آلت تناسلى.
و معنای دوم: هر چیزیكه انسان، در مورد آن می‌ترسد مثل شكاف و محل عبور در مرزها [4] و دلیل بر این معنا، آیه‌ای از قرآن کریم است که «عورة» را بی‌حفاظ و در امان نبودن؛ معنی کرده می‌فرماید: «...وَ یَسْتَأْذِنُ فَریقٌ مِنْهُمُ النَّبِیَّ یَقُولُونَ إِنَّ بُیُوتَنا عَوْرَةٌ وَ ما هِیَ بِعَوْرَةٍ؛[احزاب/13] و گروهى از آنان از پیامبر اجازه (بازگشت) مى‌‏خواستند (و) مى‌‏گفتند: همانا خانه‌‏هاى ما بى‌حفاظ است در حالى كه بى‌حفاظ نبود»

 با توجه به اینکه خلقت و روحیات زنان و مردان،‌ تفاوتهایی دارد و همین اختلافات، سبب تشکّل زندگی خانوادگی می‌شود و با شناختن صحیح این تفاوت‌ها، و روحیات می‌توان زندگی خانوادگی بهتری داشت، همانطور که شناخت غیر صحیح این تفاوت‌ها، می‌تواند در روابط زن و شوهر، تأثیر بدی داشته باشد.

 پس با در نظر گرفتن توضیحاتی که عرض شد، روایت مذکور را چنین معنی می‌کنیم: «[معمولا] زنان[به جهت خلقت و روحیّات مخصوص]، در رساندن منظور خود ضعیف هستند؛ این ضعف آنها را با سکوت خود بپوشانید و همچنین، آنها [به سبب خلقت مخصوص]، از خطر‌ها در امان نیستند پس [تا جایی که ممکن است] آن‌ها را در خانه [از خطرات] حفظ کنید»

 سه دلیل برای معنای مذکور:
1- اما چنان‌که بعضی، آن روایت را معنا کردند و زنان را نفهم معرفی کرده‌اند، علاوه بر آنکه سبب تحقیر زنان می‌شوند فهم مردان را هم زیر سؤال می‌برند زیرا به مردان،‌ سفارش شده که با اشخاصی مانند خود ازدواج کنند (چنانکه پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود: «با زنانی که هم‌سنگ و مانند شما هستند ازدواج کنید[5]»)

 2- همچنین، از نظر قرآن کریم، ارزش انسان به تقوا و پرهیزکاری و به کارهای شایسته است نه زن یا مرد بودن؛‌ چنانکه فرمود: «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ؛[حجرات/13] اى مردم! ما شما را از یك مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‏‌ها و قبیله‏‌ها قرار دادیم تا یكدیگر را بشناسید (اینها ملاك امتیاز نیست،) گرامى‌‏ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست‏» و فرمود: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا یَعْمَلُون‏؛[نحل/97] هر که از مرد یا زن كه مؤمن باشد و كار شایسته كند، حتماً به زندگى پاك و پسندیده‌‏اى زنده‏‌اش مى‌‏داریم و قطعاً مزدشان را نیكوتر از آنچه انجام داده‏‌اند، پاداش خواهیم داد»

 3- اگر نفهم بودن به زنان، نسبت داده شود؛ در مواردی از قرآن کریم، واژه‌ی «لا یَفْقَهُون‏َ» (یعنی: نمی‌فهمند) آمده و به مردان هم نسبت داده شده است.[6]

 پس اختصاص عدم فهم به زنان، نسبتی نارواست چنانکه در طول تاریخ و زمان حاضر؛ کم نبوده‌اند زنانی که با فهم بالای خود، زندگی خانوادگی خویش را مراقب بوده‌اند و با حفظ حجاب و پوشش کامل اسلامی، حریم دین و جامعه را نیز حفظ کرده‌اند و در جایی که در شأن زنان مؤمن نیست حضور نداشته‌ و ندارند.

 

-------------------------------------------
 پی‌نوشت:
 [1]. من لا یحضره الفقیه(ناشر: جامعه مدرسین)، ج‏3، ص390 - با کمی تفاوت در: اصول‌کافی(چاپ:‌ دار‌الکتب الاسلامیة) ج5، ص435
 [2]. أَمَّا نُقْصَانُ دِینِكُنَّ فَالْحَیْضُ الَّذِی یُصِیبُكُنَّ فَتَمْكُثُ إِحْدَاكُنَّ مَا شَاءَ اللَّهُ لَا تُصَلِّی وَ لَا تَصُومُ وَ أَمَّا نُقْصَانُ عُقُولِكُنَّ فَشَهَادَتُكُنَّ إِنَّمَا شَهَادَةُ الْمَرْأَةِ نِصْفُ شَهَادَةِ الرَّجُلِ «من لا یحضره الفقیه(ناشر: جامعه مدرسین)، ج‏3، ص391 - مكارم الأخلاق(ناشر: شریف رضی)، ص203»
 [3]. مفردات راغب،‌ ص600
 [4]. با استفاده از: قاموس قرآن، ج‏5، ص68
 [5]. تَزَوَّجُوا الْأَكْفاءَ«نهج الفصاحة(ناشر: دنیای دانش)، ص، ص511»
 [6]. مانند: اعراف/179 - انفال/65 - توبه/87 و 127 - فتح/15 - حشر/13 - منافقون/3 و 7

نظرات

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
2 + 14 =
*****