رهروان ولایت ـ همانطور که می دانیم یکی از ارکان [1] نماز، دو سجده نماز می باشد.
درباره نوع ذکر سجده در روایات و منابع اسلامی آمده است؛ پس از نزول آیهی «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»[واقعه/96]، پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله و سلم) فرمود: «آن را در رکوع خود قرار دهید (سبحان ربى العظیم بگویید)» و هنگامى که آیه «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى»[اعلی/1] نازل شد آن حضرت فرمود: «آن را در سجده قرار دهید (سبحان ربى الاعلى بگویید)».[2] همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در رکوع، سبحان ربّى العظیم و در سجده، سبحان ربّى الاعلى، بگویید که واجب آن یک بار و مستحب آن، سه بار است».[3]
طبق نظر مراجع تقلید در سجده هر ذکری گفته بشود، کافی است ولی احتیاط واجب [4] ان است که مقدار ذکر از سه مرتبه «سبحان الله» يا يك مرتبه «سبحان ربي الاعلي و بحمده» كمتر نباشد و مستحب است «سبحان ربي الاعلي و بحمده» را سه يا پنج يا هفت مرتبه بگويد.[5] پس روشن شد ذکر توصیه شده در رکوع و سجده از نظر شرع چیست. اما سوالی درباره پرسیده شده و آن اینکه آیا می شود در سجده دعا به زبان فارسی بخوانیم و حوائج خود را از خداوند به زبان غیر عربی بخواهیم؟
مراجع عظام شبیری زنجانی، مرحوم تبریزی، صافی گلپایگانی: احتیاط مستحب [6] آن است دعا در نماز به غیر زبان عربی نباشد.
حضرت آیت الله فاضل: احتیاط واجب این است دعا در نماز به زبان عربی باشد.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی: دعا و ذکر در نماز به زبانهای غیر عربی اشکال دارد.[7]
حضرت آیت الله سیستانی: خواندن دعا به فارسی در حالت سجده در نماز واجب و مستحبی اشکال ندارد. [8]
-------------------------------------------------
پی نوشت:
[1] واژهی «رکن»؛ مفرد، و جمع آن ارکان است. رکن در لغت، به جانب قوی یک چیز گفته میشود که قوام و پایداری آن چیز به این جزء مستند میگردد. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 13، ص 185 - 186، دار صادر، بیروت، 1414 ق. بنابر نظر گروهی از فقها؛ رکن در نماز، عبارت است از اموری که ترک آن - چه به صورت عمدی چه به صورت سهوی - موجب باطل شدن نماز میشود.{طباطبایی، حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقى، ج 6، ص 54، مؤسسة دار التفسیر، قم، چاپ اول،}و بنابر نظر برخی دیگر؛ رکن در نماز، عبارت است از چیزی که ترک کردن یا زیاد کردن آن - چه عمدی و چه سهوی - موجب باطل شدن نماز میشود.{شهید ثانى، زین الدین، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، ص 249، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، قم، چاپ اول، 1402 ق.}
[2] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 6، ص 328، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409ق.
[3] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 6، ص 299، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409ق.
[4] احتیاط واجب، واجب بودن امری است که مطابق با احتیاط است با این فرق که فقیه در این مسأله فتوی نداده است و میتوان به مجتهد دیگری که درباره این مسئله فتوی داده است مراجعه نمود.منبع: ویکی فقه
[5] رساله سیزده مرجع، مسئله 1049، دفتر انتشارات سلامی، چاپ بیست و یکم، زمستان1391.
[6] اگر مجتهد در مساله اى فتوا داده و احتياط نيز داشته باشد, اين احتياط مستحب است و مقلّد بايد به همان احتياط عمل كند يا به فتواى همراه آن و نمى تواند در آن مسأله به مجتهد ديگر رجوع كند، مانند: در غسل ارتماسى اگر به نيّت غسل ارتماسى به تدريج در آب فرو رود تا تمام بدن زيرآب قرار گيرد غسل او صحيح است و احتياط آن است كه يك دفعه زير آب رود. آموزش فقه، محمد حسین فلاح زاده، ص 34، انتشارات الهادی، چاپ سی وپنجم ، 1387
[7] رساله سیزده مرجع، مسئله 1134 و 1135، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ بیست و یکم، زمستان1391.
نظرات
دعا به زبان فارسی طبق نظر رهبری اشکال ندارد
سلام
متن استفتاء رو دارید
احتمالا اون مربوط به قنوت در نماز هست
فتوای اقا گفته نشد پس فتوای اقا چرا نگفتید؟
آیة الله خامنه ای(دام ظلّه): دعا به صورت فارسی در نماز مانع ندارد.
(جزوه استفتائات جدید1، 1386، ص 16، س 84 کد (ـ6ـ4 32304))