رهروان ولایت- زمانی که انسان به سختىها و تنگناها در زندگی میرسد و هیچ روزنه و امیدی به اسباب طبيعى نداشته و اسباب و وسايل مادى از كار میافتد، در اين شرايط ندايى از غيب، انسان را به سوی جهانی فراتر از این دنیا میکشاند.
اولياء الهى و اهل بیت(علیهمالسلام) آينه تمامنمای كمال و جمال حضرت حقاند، توسل و استمداد از آن بزرگواران، در حقيقت توسل به خداوند متعال است كه اين آينه از آن حكايت میكند. توسل و استمداد از اولياى الهى به این معنا است كه انسان در پيشگاه خداوند متعال، براى اجابت خواستهها و حوائج خود، یک وجود گرانمایهای را واسطه قرار داده است. تأثير واسطه از خود او نيست؛ بلكه از خدا است و استمداد از اولیای الهی و اهل بیت(علیهمالسلام) در طول استمداد از خداوند است و شفاعت آنان به اذن خداوند صورت میگیرد.
از آيات قرآن به خوبى استفاده مىشود كه وسيله قرار دادن انسانی صالح، در پيشگاه خداوند متعال و طلب چيزى از خداوند به خاطر او، به هيچ وجه ممنوع نيست و منافات با توحيد ندارد، در آيه 64 سوره نساء مىخوانيم: «وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً؛ اگر آنها هنگامیكه به خويشتن ستم كردند(و مرتكب گناهى شدند) به سراغ تو مىآمدند و از خداوند طلب عفو و بخشش مىكردند و تو نيز براى آنها طلب عفو مىكردى، خدا را توبهپذير و رحيم مىيافتند». این مسئله که توسّل شرک نیست و با توحید، منافات ندارد در مطلب «اگر توسل شرک است ... »به اثبات رسید و نیازی به شرح و بسط این موضوع نیست.
توسّل در حقيقت، استعانت از خدا است نه از واسطه؛ وساطتِ واسطه ميان خالق و مخلوق، نشان از جايگاه والاى او در پيشگاه خالق دارد؛ در این میان تفاوتی بین اولیای الهی که زنده هستند با کسانی که از دنیا رفتهاند نیست، زیرا بین دنیا و آخرت ارتباط برقرار است و اتصال آنها از این دنیا هیچگاه قطع نمیشود.[1]
شفاعت فقط مختص به اهل بیت(علیهمالسلام) نیست، بلکه تمامی پیامبران الهی و اولیاء خدا که در پیشگاه خداوند آبرومندند، هر چند در قید حیات نیستند، قدرت شفاعت دارند، و هر انسانی میتواند به هر یک از آنان توسل کند و استمداد جوید.
رسیدگی و برطرفکردن حوائج و شفا دادن مریض، شغل اهل بیت(علیهمالسلام) و امیرالمؤمنین(علیهالسلام) نیست، بلکه اینها افاضه و محبّتی است که اهل بیت(علیهمالسلام) به دوستداران و محبین خود دارند؛ و انجام دادن این امور نیازی به معجزه ندارد و از پاکان و صالحین زیادی چنین کارهایی بر میآید، هر چند از سوی اهل بیت(علیهمالسلام) و امیرالمؤمنین(علیهالسلام) معجزات بسیاری نقل شده است.
اهل بیت(علیهمالسلام) چنان مقام والا و حتی بالاتر از مقام پیامبران و انبیای الهی در پیشگاه خداوند دارند[2] و از چنان محبوبیتی در نزد او برخوردارند که باعث شده تا محبّت آنان در قلب تمامی انسانها که فطرتشان نمرده است، وجود و ظهور داشته باشد که نمونه آن ابراز محبّت به امام حسین(علیهالسلام) است که حتی مسیحیها، ارامنه، هندوها، زردتشتیها و... برای سیدالشهدا عزاداری میکنند و به ایشان توسل میکنند و طلب یاری و کمک مینمایند.
نتیجه سخن اینکه توسل به تمامی اولیای الهی جایز است، امّا اهل بیت(علیهمالسلام) به جهت وجود قدسی و مقام فوق عرشی که دارند، سرآمد همه پیامبران جز پیامبر خاتم هستند و توسل به آن بزرگواران، لطیفتر و به اجابت نزدیکتر میباشد.
------------------------------------------------
پینوشت:
[1]. آيت الله سبحانی، راهنمای حقیقت، ص80.
[2]. در این باره به دو مطلب برهان معجزه بر ولایت امیرالمؤمنین(علیهالسلام) و امیرالمومنین برتر از تمام انبیاء سابق مراجعه شود.