چکیده: شهرستان خرمشهر جزو شهرهای جنگی ایران می باشد که در طول هشت سال دفاع مقدس حوادث بسیاری را شاهد بوده و در خود ضبط کرده است.
شهرستان خرمشهر
شهرستان خرمشهر به مركزيت شهر خرمشهر با مساحت 4هزار و552 كيلومترمربع در جنوب غربی استان خوزستان و در محل پيوستن رود كارون و اروندرود واقع شده است و با شهرستانهای آبادان از جنوب شرق، شادگان از شرق و اهواز از شمال وهمچنین با کشور عراق از غرب هممرز است. مردم این شهرستان از نژاد آریایی و سامی هستند و مذهب آنها شیعه دوازده امامی است که به زبانهای فارسی و عربی تکلم میکنند.
تا پیش از جنگ، شهرستان خرمشهر به دلیل موقعیت جغرافیایی و بازرگانی و ارتباط با دریای آزاد،ثروت عظیمی را در خود جای داده بود و مراکز تجاری و نمایندگی شرکتهای بزرگ کشتیرانی، بدان چهرهای بینالمللی بخشیده بود. اکنون ساکنان این شهرستان به کار در بخشهای خدمات، کشاورزی(خرما و مرکبات)، باغبانی، حصیربافی وصنایع دیگری مشغول هستند. عمدهترین محصول کشاورزی این شهرستان خرما ومرکبات است. کمربندی از درختان نخل به پهنای چهارصد متر شهر خرمشهر را از سایر قسمتهای استان جدا میسازد. دامداری در منطقه رواج داشته و انواع محصولات دامی از قبیل لبنیات، پوست و پشم از فراوردههای این بخش است.
آب و هوای این شهرستان به علت نزدیک بودن به عراق و عربستان تحت تأثیر بادهای گرم و خشکی و طوفان خاک قرار دارد. به علت نزدیکی به اروندرود و خلیج فارس رطوبت نسبی موجود در این ناحیه در تمامی فصلها بالا میباشد. از خرمشهر به شهرهای اهواز وآبادان راه آسفالته وجود دارد وانتهای راهآهن سراسری ایران، محور تهران-خرمشهر به طول ۱۰۷۰ کیلومتر، به خرمشهر منتهی میشود.
مرکز این شهرستان که در گذشته به نام بندر محمره معروف بوده است. از دوقرن پیش به دلیل اهمیت فوقالعاده آن مورد توجه استعمارگران قرار گرفت و تا کنون چهار بار به اشغال قوای خارجی در آمده است. شهرستان خرمشهر در طول جنگ شاهد چندین عملیات بزرگ و محدود بوده است و به جرئت میتوان گفت هیچ شهری به اندازه خرمشهر درگیر جنگ نبوده است. شهر خرمشهر در۳۴ روز اول جنگ شاهد مقاومت بینظیر مردمی بود و بیشترین شهدای دفاع مقدس- برحسب نسبت مساحت- در این منطقه به شهادت رسیده اند. عملیاتهای بزرگی چون بیتالمقدس، رمضان، کربلای۴، ۵، ۷ در این متطقه به وقوع پیوستند و محورهایی از عملیات ثامن الأئمه علیه الیلام، والفجر۸، کربلای۸ و بدر در این شهرستان به اجرا در آمد.
منبع:کتاب اطلس جغرافیای حماسی جلد۱ صفحه۲۱-تهران-صریر-۱۳۸۹.