فلسفه مجازات مرتد

می­توان در مورد علت مجازات سنگین فرد مرتد، به موارد زیر اشاره کرد:
الف. تزلزل عقاید مسلمانان و تضعیف نظام اسلامی

  قبلاً بیان شد که احکام ارتداد تنها درباره کسانی است که بعد از شناخت اسلام از آن دست برداشته و با اظهار و اعلان ارتداد خویش درصدد تبلیغ و ترویج باورهای کفرآمیز خود برآمده­اند، نه افرادی که در پی تحقیق درباره اصل یا ضروریات دین به شک و تردید افتاده­اند و یا افرادی که بر اثر جهل و ناآگاهی تغییر عقیده داده یا منکر برخی از ضروریات دین گشته­اند و یا کسانی که ارتداد خویش را اعلان و تبلیغ نمی کنند. با توجه با عین مطلب روشن می شود که ارتداد ماهیتی مجرمانه و عنادآمیز دارد. و علت وضع چنین حکم شدیدی برای مقابله با جرم مرتد این است که بازگشت این افراد از دین، از روی عناد و دشمنی و به قصد ضربه زدن به اسلام خواهد بود که نتیجه آن سست شدن عقاید مسلمانان و نظام اسلامی که مبتنی بر باورهای دینی است، خواهد شد.[1] در آیه­ای از قرآن کریم به این نکته اشاره شده است:

«و قالت طائفة من اهل الکتاب آمِنوا بالذی انزل علی لذین آمَنوا وجهَ النهار و اکفروه آخرَه لعلهم یرجعون»[2]

و جمعی از اهل کتاب گفتند: بروید در آغاز روز به آنچه بر مسلمانان نازل شده ایمان آورید و در پایان روز کافر شوید تا مسلمانان از دین خود بازگردند.

  توجه به مضمون این آیه ما را به این نکته رهنمون می کند که در صدر اسلام مخالفان اسلام اعم از یهودی و مسیحی برای تضعیف روحیه مسلمانان و عقلانیت شریعت اسلام به هم کیشان خود توصیه می کردند که به صورت ظاهری به آیین حضرت محمد ایمان بیاورند و بعد از مدت کوتاه با ادعای این که این آیین، آیین حق و عقلانی نیست، از آن خارج شوید تا بدین سان در اسلام و روحیه مسلمانان آسیب و خلل وارد کنید تا آیین نو پای اسلام رو به افول نهد.

ب. تجاوز به حق معنوی
  یکی از بزرگترین حقوق ار انسان بهره مندی او از نعمت دین دین است که از بالاترین نعمت هاست، زیرا که دین برنامه الهی است که خداوند متعال برای زندگی انسان، تشریع کرده است که در سایه آن سعادت دنیا و آخرت انسان تامین می شود. شخص مرتد، بخاطر اینکه بازگشت از دین خود را علنی ساخته و به صورت صریح در میان مومنان به تبلیغ عقاید خود می پردازد، باعث می شود که مومنان مخصوصا افرادی که از قدرت تحلیل کافی در مسائل دینی برخوردار نیستند، در معرض خطر بی ایمانی قرار بگیرند که قطعا این امر مجازات متناسب با خود را خواهد داشت. اگر شخصی به صورت عمدی، کسی را بکشد استحقاق مرگ را دارد، زیرا که حق حیات ظاهری را از او سلب کرده است، این مجازات سنگین در مورد کسی که حق حیات معنوی- که موجب سعادت دنیا و آخرت است- را سلب کرده باشد نیز باید اجرا شود چرا که ارزش و اهمیا حیات معنوی بیشتر از حیات ظاهری و مادی است.[3]

پی‌نوشت ها:
[1] . صادقی فدکی، سیدجعفر، ارتداد، قم، بوستان کتاب، 1388، صص220-216
[2] . آل عمران 72
[3] . ماهیت حقوقی و انسانی ارتداد، معرفت، ش 47، صص 108-107

منبع: سایت پژوهه