به گزارش رهروان ولايت در وبلاگ گروه اينترنتی جهان شناسی آمده است:یکی از دوستان در قسمت « جبرئیل علیه السلام در قرآن » نکته ی بجایی را مطرح کردند
نکته این بود که : « از چه راه ثابت می شود که در این آیات مراد از روح القدس و روحنا و رسول و... شخص جبرئیل سلام الله علیه باشد؟ »
به همین خاطر، این قسمت را اختصاص میدیم به این موضوع ( و شاید بحثهای آینده را هم شامل بشه ):
روح القدس
در چهار جای قرآن کریم سخن از «روح القدس» به میان آمده دوبار در سوره مبارکه بقره، یکبار در سوره مبارکه مائده و یکبار در سوره مبارکه نحل1
روح القدس چیست ؟
مفسران بزرگ درباره روح القدس ، تفسیرهاى گوناگونى دارند:
1- برخى گفته اند منظور جبرئیل است ، بنابراین معنى آیه مورد بحث چنین خواهد بود خداوند عیسى را به وسیله جبرئیل كمك و تاءیید كرد.
شاهد این سخن آیه 102 نحل است قل نزله روح القدس من ربك بالحق (بگو روح القدس آن را به حقیقت بر تو نازل كرده است ).
اما چرا جبرئیل را روح القدس مى گویند؟ به خاطر این است كه از طرفى جنبه روحانیت در فرشتگان مساءله روشنى است و اطلاق كلمه ((روح )) بر آنها كاملا صحیح است ، و اضافه كردن آن به ((القدس )) اشاره به پاكى و قداست فوق العاده این فرشته است .
2- بعضى دیگر معتقدند ((روح القدس )) همان نیروى غیبى است كه عیسى (علیه السلام ) را تاءیید مى كرد، و با همان نیروى مرموز الهى مردگان را به فرمان خدا زنده مى نمود.
البته این نیروى غیبى به صورت ضعیف تر در همه مؤ منان با تفاوت درجات ایمان وجود دارد و همان امدادهاى الهى است كه انسان را در انجام طاعات و كارهاى مشكل مدد مى كند و از گناهان باز مى دارد، لذا در بعضى از احادیث در مورد بعضى شعراى اهل بیت (علیهم السلام ) مى خوانیم كه پس از خواندن اشعارش براى امام به او فرمود: انما نفث روح القدس على لسانك : ((روح القدس بر زبان تو دمید و آنچه گفتى به یارى او بود)).
3- بعضى از مفسران نیز روح القدس را به معنى ((انجیل )) تفسیر كرده اند.
ولى دو تفسیر اول نزدیكتر به نظر مى رسد. 2
و از عبارات تفسیر المیزان بر می آید که ایشان مراد از روح القدس را جبرئیل می داند و می فرماید: « ...در ابتداء سوره اشاره اى به معناى ((روح )) رفت و ((قدس )) به معناى طهارت و پاكى است ، و ظاهرا اضافه روح به قدس به منظور اختصاص باشد، یعنى روحى كه از قذارتها و پلیدیهاى مادى طاهر، و از خطاء و غلط منزه است ، و همین روح القدس در جاى دیگر از قرآن به روح الامین تعبیر شده و در جایى دیگر به جبرئیل كه یكى از ملائكه است و فرموده : ((نزل به الروح الامین على قلبك )) و نیز فرموده : ((من كان عدوا لجبریل فانه نزله على قلبك باذن الله ...)) » 3
نکته ای دیگر در مورد روح القدس:
جهت اطلاع بیشتر، عرض می شود که؛ تفسیر نمونه موضوعی دیگر دارد به عنوان «عقیده مسیحیان درباره روح القدس» و می فرماید:
در كتاب ((قاموس كتاب مقدس )) چنین مى خوانیم : ((روح القدس ، اقنوم سوم از اقانیم ثلاثه الهیه خوانده شده است و آن را ((روح )) گویند، زیرا كه مبدع و مخترع حیات مى باشد، و مقدس گویند بواسطه اینكه یكى از كارهاى مخصوص او آنكه قلوب مؤ منین را تقدیس فرماید، و بواسطه علاقه اى كه به خدا و مسیح دارد او را ((روح الله )) و ((روح المسیح )) نیز مى گویند)).
تفسیر دیگرى كه در این كتاب آمده این است كه :
((اما روح القدس كه تسلى دهنده ما مى باشد همانست كه همواره ما را براى قبول و درك راستى و ایمان و اطاعت ترغیب مى فرماید، و او است كه اشخاصى را كه در گناه و خطا مرده اند زنده مى گرداند و ایشان را پاك و منزه ساخته لائق تمجید حضرت واجب الوجود مى فرماید)).
چنانكه ملاحظه مى كنید در این عبارات قاموس كتاب مقدس به دو معنى اشاره شده است : یكى اینكه روح القدس یكى از خدایان سه گانه است كه این موافق عقیده تثلیث است ، همان عقیده شرك آلودى كه آنرا از هر نظر مردود مى دانیم ، و دیگرى شبیه دومین تفسیرى است كه در بالا ذكر كردیم. 4 (منظور از دومین تفسیر: بعضى دیگر معتقدند ((روح القدس )) همان نیروى غیبى است كه عیسى (علیه السلام ) را تاءیید مى كرد، و با همان نیروى مرموز الهى مردگان را به فرمان خدا زنده مى نمود. 5 )
پس بنا بر تفسیر اول از تفسیر نمونه و ظاهر تفسیر المیزان، منظور از «روح القدس» همان «جبرئیل علیه السلام» است.
---------------------------------------
پی نوشت ها:
1- ( البقرة/87 - البقرة/253 - المائدة/110 - النحل/102 )
2- تفسیر نمونه ، جلد1، صفحه : 339 و 338
3- ترجمه تفسیر المیزان جلد 12 صفحه 498
4- تفسیر نمونه ، جلد1، صفحه : 340
5- تفسیر نمونه ، جلد1، صفحه : 339