چکیده: امیر المومنین علیه السلام در وصیت به محمد حنفیه فرمود: «به راستی زن ریحانه (شاخه گل) است و قهرمان نیست، پس در برخورد با وی مدارا کن و همراهی نیکو داشته باش تا زندگی ات با صفا گردد.»
از جمله عوامل آرامش در زندگی که قرآن کریم از آن یاد کرده است، همسر (زن) است: «وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها [اعراف189] و همسرش را نيز از جنس او قرار داد، تا در كنار او بياسايد.»
و در سوره ی مبارکه ی روم آیه 21 همین مطلب را مجددا بیان می کند: «وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً؛ و از نشانه هاى او اينكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد، و در ميانتان دوستی و مهربانی قرار داد.»
این نگاه قرآن کجا که زن وسیله آرامش است و آن نگاه غرب کجا که زن ابزار شهوت رانی مرد است!
پاداش اخروی نیکی به همسر از قول پیامبر صلی الله علیه و آله
امیر المومنین سلام الله علیه می فرماید: «روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ما وارد شد و فاطمه کنار دیگی نشسته بود و من عدس پاک می کردم. فرمود: ای ابا الحسن! گفتم: لبیک ای رسول خدا! فرمود: از من بشنو و من سخن نمی گویم مگر از جانب پروردگارم؛ هیچ مردی نیست که در خانه، همسرش را یاری کند مگر اینکه برای او عبادتی فراوان از روزه و شب زنده داری به شمار می آید و در پایان فرمود: ای علی! به همسر خدمت نمی کند مگر صدیق یا شهید یا مردی که خدا برایش خیر دنیا و آخرت را خواسته باشد».[1]
پاداش صبر مرد دربرابر بد اخلاقی همسر
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «هر مردی که بر بد اخلاقی همسرش برای خدا صبر کند، خدا برای صبر وی در هر بار، پاداشی همانند پاداش صبر ایوب سلام الله علیه در برابر بلای او به وی می دهد.»[2]
مرز نیکی به همسر
نیکی به همسر، به این معنا نیست که هرگونه زن می پسندد زندگی باید کرد (هرچند مخالف دستورات الهی) و شوهرش این اجازه را به او بدهد (که هرگونه می‌خواهد عمل شود) بلکه باید مرزها و حدود رعایت شود چنانکه از باب نمونه می‌توان به این روایت اشاره کرد که پیامبر صلی الله علیه و آله می‌فرماید: «هرگاه زنی در حالی‌که آرایش کرده و معطر است از خانه اش خارج شود و همسرش از این عمل او خشنود باشد برای آن همسر در برابر هر قدمی که آن زن بر می دارد، خانه ای از آتش ساخته می شود.» [3]
کیفر خشونت مرد با همسر
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «هرکس زنی را از روی ستم بزند، من در قیامت دشمن او خواهم بود. زنانتان را نزنید. هرکس آنان را از روی ستم بزند خدا و پیامبرش را نافرمانی کرده است.»[4]
طبق این دو روایت اخیر نه مرد حق دارد از همسرش اطاعت کند (در نافرمانی خدا) و طبق میل او عمل کند، و نه حق دارد طبق میل خود با عیالش هر رفتاری را داشته باشد، بنابراین دستورات خدا در زندگی حاکم است نه صرفا خواسته های زوجین ( درجایی که مخالف با احکام الهی باشد.)
پاداش خدمت به شوهر
ام سلمه از پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: ارزش خدمت زنان به شوهرانشان چیست؟ آن حضرت فرمود: «هیچ زنی از خانه همسرش چیزی را به قصد اصلاح جا به جا نمی کند، مگر اینکه خدا به وی نظر رحمت افکند و هر کسی که خدا به وی نظر رحمت کند، عذابش نخواهد کرد.»[5]
پاداش همسران صبور
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «خدا عذاب قبر را از سه دسته از زنان بر می دارد و در قیامت با فاطمه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله محشور خواهند شد: 1- زنی که بر غیرت شوهرش شکیبایی ورزد. 2- زنی که در برابر بد اخلاقی شوهرش صبر کند. 3- زنی که مهریه اش را به همسرش ببخشد. خدا به هریک از آنان پاداش هزار شهید می دهد.» [6]
ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ
پی نوشت
[1] جامع الاخبار ص103
[2] ثواب الاعمال ص287
[3]جامع الاخبار ص158
[4] ارشاد القلوب ص175
[5] بحارالانوار ج100 ص251
[6] ارشاد القلوب ص175