چکیده:حضرت عبدالعظیم از حیث نسب دارای نسبی شریف و پاک است که به کریم اهل بیت میرسد...
از دنیا رخت بر بست درحالی که فرزند پسری از او نماند و نسل او از جانب دخترش ام سلمه ادامه یافت. [1] نسب این بزرگوار در سایهی صحابی باوفا بودنش کمتر مورد توجه قرار گرفته است در حالی که با بررسی اجدادشان امامزاده بودن ایشان روشن میشود.
عبدالله بن علی
عبدالله فرزند علی، ملقب به «سدید» یا «شدید» بود. قبل از به دنیا آمدنش، طعم یتیمی را چشید و مادرش در حالی که پدر او از دنیا رفته بود، او را به دنیا آورد. حسن الامیر، جد وی، کفیل او شد و مسئول تربیت او گشت. حسن الامیر که دستی در حکومت داشت در راستای تعلیم و تربیت وی، امور حکومتداری و تدابیر سیاستورزی را نیز به وی میآموخت. طولی نکشید که عبدالله در این وادی درخشید و به حکومت قافه در حجاز منصوب شد. [2]
علی بن حسن
عصر عباسیان، یکی از عمده فعالیت علویّون مبارزات سیاسی علیه حکومت و حاکمان جور آن بود. علی نیز در این زمینه ید طولایی داشت و جزء مبارزان اصلی از علویون بشمار میرفت. خورشید مبارزاتش به همراه عمویش عبدالله محض (پدر محمد نفس زکیه) در زندان منصور عباسی غروب کرد و به شهادت رسید.
حسن بن زید
لقبش حسن الامیر بود و کنیهاش ابومحمد. دومین جدّ حضرت عبدالعظیم حسنی است. تا پیش از او حضور یک علوی در دربار بنی عباس سابقه نداشت. او نخستین علوی بود که در این دربار صاحب پست و منصب شد، زیرا پسرعمهی سفاح، اولین خلیفهی عباسی بود. حسن نیز لباس سیاه به تن میکرد که نشان عباسیان بود. او پنج سال از طرف منصور عباسی حاکم مدینه و مکه شد [3] اما محبوبیت او در دربار عباسیان مدت زیادی طول نکشید و او مورد غضب خلیفه قرار گرفت و راهی زندانهای عباسی شد. البته علت این غضب، حمایت غیر علنی وی از علویان بود. او از بهرهی عمر طولانی برخوردار بود و خلافت منصور، مهدی، هادی و هارون را درک کرد و در 85 سالگی در مدینه وفات کرد.
زید بن حسن (علیه السلام)
بزرگترین فرزند امام حسن مجتبی (علیه السلام) بود که جدّ اول حضرت عبدالعظیم حسنی میباشد. زید با لُبابه دختر عبدالله بن عباس و همسر حضرت ابوالفضل (علیه السلام) (پس از شهادت در کربلا) ازدواج کرد. به واسطهی این ازدواج او از اقوام عباسیان به شمار میآمد و در مدینه به سبب نسبش مورد احترام بود. حتی در دوران بنی امیه نیز مدتی عهده دار مسئولیت امور صدقات پیامبر (صلی الله علیه وآله) بود. نفیسه و عارفه دو فرزند پرهیزگار و متقی زید بودند که از وی به جا ماندند. زید در 90 سالگی در حالی که به شریف بنی هاشم معروف بود از دنیا رفت. [4]
پینوشت:
[1]. عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ص90.
[2]. همان.
[3]. همان.
[4]. الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة، ص46.