چکیده: به روشنی پیداست که افکار و ریکری تکفیری فاصل بسیاری از آموزههای قرآنی و اسلامی دارد، خداوند متعال در قرآن کریم رمز پیروزی و موفقیت پیامبر اکرم(صلیالله علیه واله) خوی نیکو اخلاق زیبای ایشان معرفی میفرماید، ولی با این حال گروه هایتکفیری هیچ گاه حاضر به تجدید نشر در عقاید و رفتارهای زشت و وقیحانه خود نیستند.
مقدمه:
گروههای تکفیری چندین ویژگی بارز و روش دارند که آنها را از سایرین جدا میسازد. در این نوشتار سعی داریم به چند مورد از ویژگیها و رذایل اخلاقی که با آموزهها و تربیت قرآنی در تضاد است اشاره کنیم.
غرور دینی و کج فهمی و مهر باطل به دیگران
این گروه افرادی ظاهرگرا وسطحی نگر هستند، که به ظاهر اهمیت میدهند ولی از باطن توهی و از مقاصد اصلی باز ماندهاند. در برابر دیگران سختگیر و مواضع بیرحمانهای اتخاذ مینمایند، و با تمام قدرت در سعی در حذف مخالفین خود مینمایند، و با بدگمانی و کج فهمی اعتقادات سایر مسلمین را تفسیر به رأی میکنند.[1] این در حالی است که مبانی دینی و اسلام هیچگاه این چنین رویهی نامیمونی را تأیید ننموده است. و هیچ گاه به مسلمانان اجازه نمیدهد که با دلایل واهی مهر بطلان بر آرای و عقائد دیگران نهند. کما اینکه خداوند متعال در این خصوص میفرماید:«وَلاتَقُولُوا لِمَنْ أَلْقى إِلَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا؛ [نساء/94]بخاطر اينكه سرمايه ناپايدار دنيا (و غنايمى) به دست آوريد، به كسى كه اظهار صلح و اسلام مىكند نگوييد: «مسلمان نيست»
برتری جویی دینی
از ویژگیهای برجسته گروهای وهابی و تکفیری، آن است که به بیماری برتریجویی و غرور دینی مبتلا هستند، علت و منشأ این بیماری را در نا آگاهی و جهل فراوان ایشان به مبانی دینی و مولفههای انسان ساز قرآنی و روایی میتوان دانست. غرور دینی از خطرناکترین غرورهاست، زیرا کسی که توسط دنیا فریب خورده است، ممکن است اندرزها او را بیدار سازد. اما کسی که به وسیله باورش فریب خورده است، اندرزها او را سود نخواهد بخشید، زیرا او آنها را نمیپذیرد. این چنین افرادی خیال میکنند که حقیقت در انحصار آنهاست در حالی که در توهم خطرناکی گرفتار شدهاند:« قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرينَ أَعْمالاً الَّذينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً؛[کهف/104-103]بگو: «آيا به شما خبر دهيم كه زيانكارترين (مردم) در كارها، چه كسانى هستند؟آنها كه تلاشهايشان در زندگى دنيا گم (و نابود) شده با اين حال، مىپندارند كار نيك انجام مىدهند!»
امام علی (علیهالسلام) با تمام عظمت علمی و معرفتی که داشت، از خداوند متعال میخواهد که او را در پذیرش اندرزاز دیگران یاری فرماید و در پاسخ به معاویه میگوید:«اما اینکه مرا به تقوا سفارش کردی، امیدوارم که از اهل تقوا باشم و به خدا پند میبرم از این که از کسانی باشم که وقتی به تقوا سفارش میشوند نخوت ایشان را به گناه میکشاند».[2]
قساوت قلب و سخت دلی
با مشاهد رفتارهای وحشیانهای که گروههای تکیفری در دنیای حقیقی و مجازی از خود بروز میدهند به خوبی میتوان قساوت و خوی ددمنشانهی آنها را مشاهده نمود در حالی که بسیاری از افراد اکراه داند که حتی به حیوانات ضرر بسانند شاهد هستیم گروه های تکفیری به راحتی جان انسانها را از آنها میگیرند و سر افراد بیگناه را از تن جدا میسازند این افراد تنها به این رفتار زشت اکتفا ننموده و با انعکاس و بازنشر افعال وقیحانه خود نشان میدهند داری قلبهای سختر از سنگ هستند.
«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُم مِّن بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهَارُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاء وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ وَمَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ؛[ البقرة/74]پس از آن دلهای شما چون سنگ ، سخت گرديد ، حتی سخت تر از سنگ که ازسنگ ، گاه جويها روان شود ، و چون شکافته شود آب از آن بيرون جهد ، و گاه از ترس خدا از فراز به نشيب فرو غلتد ، و خدا از آنچه می کنيد غافل نيست.»
تعصب شدید و افراطی
از جمله ویژگی های مذموم وغیر اخلاقی گروههای تکفیری وهابی تعصب شدید و بدور از عقلانیت است. تعصب شدید و مذموم همراه با جمود فکری ویک جانبه نگری همراه است، که پیشداوری های غیر منطقی را به دنبال دارد، نشانه این نوع تعصب موضع گیریهای تند و خشن و گاه خونریزی و غارت اموال و تحقیر دیگران و توسل به کلمات زشت و توهین آمیز است. این گونه متعصبان کمتر ارزشی برای افکار دیگران قائل نیستند، و گوش شنوایی برای دلایل مخالفان خود ندارند،[2] این درحالی است که خداوند متعال در قرآن مجید مسلمانان را به نرمش و تحلیل سخنان دیگران و انتخاب احسن رهنمود میسازد.«الْبُشْرى فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ؛[زمر/18-17] پس بندگان مرا بشارت ده! همان كسانى كه سخنان را مىشنوند و از نيكوترين آنها پيروى مىكنند آنان كسانى هستند كه خدا هدايتشان كرده، و آنها خردمندانند.»
سخن آخر
به روشنی پیداست که افکار و ریکری تکفیری فاصل بسیاری از آموزههای قرآنی و اسلامی دارد، خداوند متعال در قرآن کریم رمز پیروزی و موفقیت پیامبر اکرم(صلیالله علیه واله) خوی نیکو اخلاق زیبای ایشان معرفی میفرماید، ولی با این حال گروه هایتکفیری هیچ گاه حاضر به تجدید نشر در عقاید و رفتارهای زشت و وقیحانه خود نیستند.
_____________________________
پینوشت:
[1].حسین احمد الخشن، اسلام و خشونت، ترجمه موسی دانش،ص154
[2]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار،ج33،ص80.
[3].مکارم شیرازی، وهابیت بر سر دو راهی،ص57.